Strategaeth a Ffefrir
8.0 Polisïau Strategol Sylw
Cyflwyniad
8.1 Mae'r bennod hon yn nodi cyfres o 21 o bolisïau strategol sy'n darparu'r fframwaith polisi cychwynnol ar gyfer cyflawni 'Abertawe 2038' (Gweledigaeth CDLl2). Daw'r rhain o'r Amcanion a nodir ym Mhennod 4 a byddant yn cyflawni elfennau craidd y Strategaeth, fel y'u nodir ym Mhennod 7. Sylw
8.2 CDLl2 yn defnyddio dull ailadroddol o ffurfio polisi strategol a arweinir gan leoedd, a bydd ymgynghori â'r cyhoedd ac ymgysylltu â rhanddeiliaid yn caniatáu ar gyfer addasiadau a gwelliannau i'r fframwaith polisi strategol yn rhan o baratoi'r Cynllun Adneuo. Sylw
Alinio â'r Canlyniadau Creu Lleoedd Cynaliadwy Cenedlaethol
8.3 Mae'r Polisïau Strategol wedi'u grwpio o dan y pum Canlyniad Creu Lleoedd Cynaliadwy Cenedlaethol a nodir ym Mholisi Cynllunio Cymru fel a ganlyn: Sylw
- Creu a Chynnal Cymunedau;
- Datblygu ein Heconomi mewn Dull Cynaliadwy;
- Hwyluso Amgylcheddau Hygyrch ac Iach;
- Gwarchod yr Amgylchedd Cymaint â Phosibl a Chyfyngu ar Effaith Amgylcheddol, a
- Gwneud y Defnydd Gorau o Adnoddau.
8.4 Nodir rhagor o wybodaeth sy'n nodi sut mae'r Polisïau Strategol yn cyd-fynd ag amcanion y cynllun a materion allweddol yn y papur cefndir ategol ''Dadansoddi Cydnawsedd ac Alinio Materion, Gweledigaeth, Amcanion, Pholisïau Strategol Allweddol, Rhagfyr 2024, (gweler Atodiad A). Sylw
Creu a Chynnal Cymunedau
SP1: Strategaeth Twf Sylw
Darpariaeth Tai
Bydd y Cynllun yn gwneud darpariaeth i 11,410 o gartrefi newydd gael eu darparu ar amrywiaeth o safleoedd cynaliadwy, y gellir eu cyflawni ac sy'n hyfyw yn ariannol yn unol â'r Strategaeth Setliad Cynaliadwy.
Mae'r ddarpariaeth tai yn cynnwys lwfans hyblygrwydd o 20% uwchlaw'r gofyniad a nodwyd o 9,510 o gartrefi, sy'n yswiriant yn erbyn problemau annisgwyl neu broblemau eraill a allai effeithio ar gyflawni datblygiad dros gyfnod y Cynllun.
Yr Economi a Swyddi
Bydd y Cynllun yn gwneud darpariaeth ar gyfer ystod a dewis o safleoedd cyflogaeth mewn lleoliadau strategol ar draws y Sir yn unol â'r Strategaeth Setliad Cynaliadwy i gefnogi twf economaidd gwydn a chreu 10,238 o swyddi ychwanegol net dros gyfnod y Cynllun.
Bydd 25 hectar o dir yn cael ei nodi ar gyfer datblygiad B1 (Swyddfa a Diwydiant Ysgafn), B2 (Diwydiannau Cyffredinol), B8 (Dosbarthu a Storio), a defnyddiau cynhyrchu cyflogaeth priodol eraill yn unol â'r dull canlynol:
- Safleoedd addas o fewn ffiniau aneddiadau, gan ganolbwyntio ar ddatblygu tir gwag a/neu ailddatblygu adeiladau presennol mewn lleoliadau priodol mewn parciau diwydiannol a busnes ac o fewn Hierarchaeth ddynodedig Canolfannau;
- Tir o fewn Ardaloedd Creu Lleoedd ac Adfywio Strategol (SPRAs) sy'n addas ar gyfer Dosbarth B Defnydd a datblygiad cynhyrchu cyflogaeth arall; a
- Safleoedd priodol y tu allan i ffiniau aneddiadau ar gyfer datblygu sy'n cynnal yr economi wledig, lle mae angen lleoliad cefn gwlad.
Bydd tir sy'n ffurfio rhan o'r banc defnydd cyflogaeth presennol yn cael ei ddiogelu rhag mathau eraill o ddatblygiad, oni bai fod tystiolaeth glir nad yw'r safle bellach yn briodol neu'n hyfyw ar gyfer datblygiad Dosbarth Defnydd B ac na fyddai ei golled yn arwain at ddiffyg yn y ddarpariaeth gan ystyried galw presennol a thebygol y farchnad yn y dyfodol.
Darpariaeth Tai
8.5 Hwyluso'r gwaith o ddarparu nifer ac ystod briodol o gartrefi newydd o safon a fydd yn bodloni'r gofyniad tai a nodwyd ar gyfer cenedlaethau'r dyfodol yw un o nodau sylfaenol y Cynllun. Sylw
8.6 Mae'r Polisi Strategol uchod yn seiliedig ar y dystiolaeth ddiweddaraf ynghylch graddfa debygol twf poblogaeth a chyflogaeth yn y dyfodol. Mae'r niferoedd sy'n gofyn am dai ar gyfer y Sir wedi eu hasesu gan ddefnyddio Amcanestyniadau Aelwydydd lefel Awdurdod Lleol Llywodraeth Cymru yn fan cychwyn ar gyfer sefydlu lefel twf poblogaeth y mae'r Cynllun yn mynd i'r afael â nhw, ond mae'r ffigurau hefyd wedi'u hategu gan ymchwil a data cyfredol[4] sy'n benodol yn lleol ac yn rhanbarthol. Yn benodol, mae'r ymchwil a'r data hwn yn ymwneud â senarios twf economaidd yn y dyfodol a'r lefel gysylltiedig o dai sy'n ofynnol. Gosodwyd y gofyniad tai a nodwyd yn dilyn dadansoddiad o wahanol opsiynau twf (a grynhoir ym Mhennod 6) a chan ystyried y dystiolaeth ddiweddaraf sydd ar gael. Mae'r gofyniad yn seiliedig ar y twf economaidd sy'n debygol dros gyfnod y Cynllun a bydd hynny'n cefnogi adfywiad a dyheadau economaidd y Cyngor a'r Dinas-ranbarth. Mae'r gofyniad tai yn cyd-fynd yn llawn â lefel y twf economaidd a nodir yn y polisi ac yn ei gefnogi. Sylw
8.7 Mae'r ddarpariaeth tai yn cynnwys lwfans hyblygrwydd o 20%. Mae hyn er mwyn caniatáu ar gyfer achosion a allai godi pan fydd amgylchiadau penodol i'r safle, nad ydynt yn hysbys yn ystod cam gwneud y Cynllun, yn oedi cyn cyflwyno rhai safleoedd. Bydd y lwfans yn gwella gallu'r Cynllun i ymateb i amgylchiadau sy'n newid. Mae wedi'i osod i adlewyrchu natur ac amrywiaeth safleoedd a ddyrannir gan gynnwys cymhlethdod cyflwyno'r safleoedd strategol mwy, gan ei bod yn hysbys y gallant gymryd mwy o amser i ddod ymlaen. Sylw
8.8 Bydd y safleoedd a ddyrennir yn y Cynllun yn adlewyrchu'r Strategaeth Setliad Cynaliadwy a ddiffinnir ym Mholisi Strategol 2 ac yn darparu amrywiaeth o safleoedd i fodloni'r gofyniad tai. Yn ogystal â dyraniadau tir tai, bydd ffynonellau eraill o ddarpariaeth tai yn y Cynllun. Mae gan y sir fanc tir sylweddol o safleoedd tai gyda chaniatâd cynllunio, tra bydd rhai cartrefi eisoes wedi'u darparu ym mlwyddyn gyntaf y Cynllun, sef 410 (2023-24). Gelwir y safleoedd hyn gyda'i gilydd yn ymrwymiadau. Mae adolygiad braslun o'r ymrwymiadau presennol yn y sir wedi'i nodi yn sylfaen dystiolaeth y Cynllun[5]. Sylw
8.9 Gellir disgwyl hefyd y bydd safleoedd dirwyn i ben yn cael eu cyflwyno dros gyfnod y Cynllun. Mae ymchwil i safleoedd annisgwyl a gyflwynwyd dros y blynyddoedd diwethaf, a nodir yn y sylfaen dystiolaeth[6], wedi'i wneud i nodi rhagolwg realistig ar gyfer cyfnod y Cynllun. Mae'r cyflenwad disgwyliedig o'r cydrannau hyn wedi'i grynhoi yn Nhabl 4 isod. Sylw
Tabl 4 Cydrannau Cyflenwi Tai Sylw
Cydrannau Cyflenwi Tai |
Nifer y cartrefi newydd |
Cartrefi sydd eisoes wedi'u hadeiladu yng nghyfnod y Cynllun hyd at ddiwedd Mawrth 2024 (safleoedd mawr) |
384 |
Cartrefi i'w darparu ar safleoedd mawr sy'n elwa o ganiatâd cynllunio |
4,563 |
Rhagwelir y bydd cartrefi yn cael eu darparu ar hap-safleoedd |
2,185 |
Heb golledion o'r cyflenwad tai (e.e. dymchwel neu newid defnydd) |
-695 |
Cyfanswm y cyflenwad tai hysbys ac a ragwelir |
6,437 |
Tai gweddilliol i'w darparu o ddyraniadau safle CDLl2 |
4,973 |
8.10 Ar sail yr wybodaeth sydd ar gael ar hyn o bryd, dim ond peth o'r ddarpariaeth dai, sef rhyw 5,000 o gartrefi, y bydd angen iddo ddod o ddyraniadau tir yn y Cynllun Adneuo. Dylid nodi bod nifer y cartrefi a adeiladwyd ers y dyddiad cychwyn CDLl2, a chyfanswm yr ymrwymiadau, yn destun newid a bydd yn cael ei fonitro yn ystod paratoi'r Cynllun. Bydd unrhyw newidiadau yn dylanwadu ar nifer terfynol y cartrefi sydd eu hangen o ddyraniadau safle yn y Cynllun Adneuo. Sylw
Yr Economi a Swyddi
8.11 Bydd y Polisi Strategol uchod yn sicrhau y gall Abertawe ddiwallu anghenion cyflenwi yn y dyfodol yn effeithiol mewn perthynas â gofod swyddfa ac ymchwil a datblygu, yn ogystal â thir diwydiannol a warysau, a ystyrir gyda'i gilydd yn ddefnyddiau dosbarth B, dros gyfnod y Cynllun. Sylw
8.12 Mae'r Cynllun yn ystyried anghenion tir cyflogaeth yn strategol ac mae'n seiliedig ar adolygiad cynhwysfawr o amgylchiadau economaidd a thargedau buddsoddi[7]. Mae'r asesiad yn adlewyrchu cyd-destun Dinas-ranbarth, patrymau teithio i'r gwaith, a gorgyffwrdd y farchnad economaidd/tai. Mae'n darparu trosolwg eang o'r economi gyfan, nid yn unig yn defnyddio a ddiffinnir o dan rannau B1-8 o'r Gorchymyn Dosbarth Defnydd Cynllunio Gwlad a Thref Mae rhagolygon cyflogaeth wedi'u gwneud i'r Sir fod yn sail i darged swyddi'r Cynllun ac adlewyrchu effaith bosibl ymyriadau mawr allweddol, gan gynnwys prosiectau sy'n rhan o gynigion Bargen Ddinesig Bae Abertawe. Sylw
8.13 Mae'r rhagolwg twf a ffefrir yn awgrymu y bydd 10,238 o swyddi ychwanegol net yn cael eu creu yn y Sir dros gyfnod y Cynllun a ysgogir yn bennaf gan dwf arfaethedig yn y dyfodol mewn sectorau allweddol, gan gynnwys: Sylw
- Gwasanaethau ariannol, busnes a phroffesiynol
- Gwybodaeth a chyfathrebu
- Gwasanaethau'r llywodraeth
- Llety a gwasanaeth bwyd
8.14 At ei gilydd, mae'r rhagolygon hyn yn awgrymu symudiad parhaus tuag at economi sy'n canolbwyntio ar wasanaeth, gyda rhywfaint o botensial ar gyfer twf mewn gwasanaethau busnes gwerth uwch, yn ogystal ag yn y sector cyhoeddus. Ffactorau eraill sydd wedi'u cynnwys yn y rhagolygon yw'r potensial ar gyfer cyflogaeth gweithgynhyrchu ychwanegol yn y tymor canolig o brosiect gweithgynhyrchu allweddol, Canolfan Ynni a Thrafnidiaeth Abertawe a datblygu porthladdoedd cysylltiedig. Sylw
8.15 Nod y Cynllun yw sicrhau bod digon o dir ar gael i gefnogi twf economaidd h.y. banc tir cyflogaeth digonol. Mae'r sylfaen dystiolaeth sy'n sail i strategaeth twf cyflogaeth y Cynllun yn nodi faint o ofod busnes y byddai ei angen i gefnogi'r rhagolwg twf cyflogaeth mabwysiedig. Ar y cyfan, yn seiliedig ar 10,238 o swyddi net newydd dros gyfnod y Cynllun, mae gofyniad ar draws y Sir am 25 hectar o dir cyflogaeth (lle Dosbarth Defnydd B1-B8). Byddai'r lefel hon o ddarpariaeth yn cefnogi'r rhagolwg twf economaidd mabwysiedig ac yn disodli pob colled o dir defnydd B a allai ddigwydd dros gyfnod y Cynllun (ar ôl ystyried tueddiadau ailddatblygiadau'r safle yn y gorffennol a newidiadau o ddefnydd B). Cynhaliwyd Adolygiad Tir Cyflogaeth (gweler Atodiad A) yn rhan o'r sylfaen dystiolaeth. Mae'r adolygiad wedi tynnu sylw at yr angen a nodwyd o ran defnydd cyflogaeth Dosbarth B ar gael o fewn parciau busnes a/neu safleoedd cyflogaeth presennol, ac Ardaloedd Creu Lleoedd ac Adfywio Strategol. Sylw
8.16 Dylid nodi na ddylid ystyried y lefel hon o dwf swyddi yn nenfwd neu lefel uchaf. Gallai lefel uwch o dwf ddigwydd os bydd buddsoddiad arall y tu hwnt i'r hyn y bu'n bosibl ei fesur yn dod ymlaen. Mae'r Cynllun yn adlewyrchu hyn drwy ddarparu lefel briodol o hyblygrwydd o ran faint o dir a nodwyd gyda'r potensial ar gyfer defnydd cyflogaeth y gellir ei gyfiawnhau gan ystyried: Sylw
- Mae'r sylfaen dystiolaeth wedi nodi ystod o senarios o ran faint o dir cyflogaeth y gallai fod ei angen ar gyfer defnydd B i fodloni'r rhagolwg twf swyddi mabwysiedig (er enghraifft, mae wedi adolygu'r gwahanol lefelau o ddwysedd datblygu swyddfeydd y gellid eu darparu, a faint o dir defnydd B y gellid ei golli ac y dylid ei ddisodli), a bydd y 25 Ha arfaethedig yn darparu ar gyfer y lefel uchaf a nodwyd.
- Y gwahaniaeth clir rhwng natur y safleoedd a'u lleoliadau cymharol, gan adlewyrchu'r angen i ddarparu gwahanol opsiynau ar gyfer ystod o sectorau a buddsoddwyr a bod yn hyblyg i newidiadau yn y galw am y farchnad gan roi sylw arbennig i'r ansicrwydd presennol ynghylch amcanestyniadau twf economaidd cenedlaethol a rhyngwladol yn y dyfodol.
- Yr angen i sicrhau bod datblygiadau'n dod ymlaen mewn modd cynaliadwy, gan ymgorffori ystod o ddefnyddiau yn y SPRAs, yn enwedig er mwyn sicrhau bod defnydd cyflogaeth yn cael ei ddarparu ochr yn ochr â datblygiad preswyl.
- Yr angen i sicrhau nad yw twf economaidd yn cael ei gyfyngu a chydnabod y gellid gwireddu graddfa'r twf a ragwelir yn gyflymach na'r hyn a ragwelir a/neu y tu hwnt iddo.
8.17 Bydd angen darparu tua 47% o'r holl dwf cyflogaeth a ragwelir o fewn y gofyniad a nodwyd ar gyfer tir defnydd B, ac felly mae'n bwysig cynllunio ar gyfer hyn trwy ddyraniadau strategol. Er mwyn sicrhau bod digon o safleoedd ar gael gyda seilwaith a gwasanaethu priodol, bydd tir yn cael ei ddyrannu mewn SPRAs Defnydd Cymysg ar gyfer defnyddiau cynhyrchu cyflogaeth priodol. Sylw
8.18 Gall y safleoedd SPRA gyfrannu'n effeithiol tuag at fodloni'r gofyniad a nodwyd ar gyfer adeiladau a thir diwydiannol, warysau a swyddfeydd, gyda maint a nodweddion y safleoedd yn debygol o hwyluso'r gwaith o gyflenwi ystod maint y platiau adeiladau/lloriau fel sy'n ofynnol gan y farchnad dros gyfnod y Cynllun. Sylw
8.19 Bydd datblygiad defnydd B hefyd yn cael ei gefnogi mewn lleoliadau priodol o fewn hierarchaeth ddynodedig Canolfannau a ddiffinnir ym Mholisi Strategol SP 10, o fewn parciau ac ardaloedd diwydiannol a busnes sefydledig, a lleoliadau priodol eraill o fewn ffiniau aneddiadau yn unol â'r strategaeth aneddiadau. Mae Polisi a Chanllawiau Cynllunio Cenedlaethol yn cydnabod bod cyfleoedd cyflogaeth lleol mewn aneddiadau gwledig yn bwysig i gynnal a gwella cymunedau. Yn unol â hyn, gall aneddiadau gwledig a ddynodir yn y Cynllun ganiatáu ar gyfer mentrau cynaliadwy ar raddfa fach briodol o fewn ffin yr aneddiadau, megis bwytai, busnesau crefft a gwasanaethau busnes dwys gwybodaeth. Y tu allan i'r aneddiadau hyn yng nghefn gwlad agored, mae'r Cynllun yn cefnogi arallgyfeirio'r economi wledig i ffwrdd o ganolbwyntio ar amaethyddiaeth. Mae hyn yn arbennig o berthnasol i ardaloedd gwledig y Sir lle mae'r Cynllun yn cefnogi datblygu mentrau gwledig. Mae mentrau gwledig yn fusnesau sy'n gysylltiedig â'r tir ac maent yn cynnwys gweithrediadau traddodiadol sy'n ymwneud ag amaethyddiaeth a choedwigaeth, yn ogystal â busnesau gwledig eraill sy'n cael eu prif fewnbynnau o'r safle. Mae enghreifftiau o'r rhain yn cynnwys prosesu cynhyrchion amaethyddol, gweithgareddau rheoli tir a mentrau twristiaeth. Sylw
8.20 Bydd tir sydd ar hyn o bryd, neu sydd wedi cael ei ddefnyddio yn fwyaf diweddar, ar gyfer datblygiad dosbarth defnydd B, yn cael ei ystyried yn rhan o'r banc defnydd cyflogaeth presennol ar dir. Bydd y tir hwn yn cael ei ddiogelu rhag mathau eraill o ddatblygiad oni bai nad yw'r safle bellach yn addas ar gyfer y defnydd hwnnw (er enghraifft mewn perthynas â'i ddefnydd tir o'i amgylch), neu nad yw'r safle bellach yn hyfyw yn ariannol. Ystyriaeth bwysig arall fydd sicrhau na fydd colli tir defnydd B yn arwain at ddiffyg yn y ddarpariaeth o adeiladau o ansawdd da ar gyfer y defnydd hwnnw yn y Sir. Bydd manylion am y math o dystiolaeth sydd ei hangen yn cael ei nodi ym mholisïau'r Cynllun Adneuo. Sylw
8.21 Bydd twf swyddi eraill nad ydynt yn rhai gofod- B yn cael ei cyflawni trwy defnyddiau megis manwerthu, ynghyd â cyfleusterau addysg newydd a nifer o ddefnyddiau sui generis / unigryw. Bydd rhai swyddi hefyd yn cael eu darparu trwy weithio gartref. Sylw
SP2: Strategaeth Setliad Cynaliadwy Sylw
Bydd y datblygiad yn cael ei reoli'n strategol i greu a chynnal aneddiadau cynaliadwy yn seiliedig ar y dull canlynol:
- Y prif ffocws ar gyfer datblygu fydd lleoliadau ym Mharthau Polisi Tai Strategol y Gogledd; y Dwyrain; y Gorllewin, y Canol a'r Gogledd-orllewin Fwyaf, gan gydnabod eu halinio ag Ardal Dwf Genedlaethol Bae Abertawe ac Ardal Dwf Genedlaethol Llanelli
- Bydd datblygiad yn cael ei gyfeirio at safleoedd addas o fewn ffiniau aneddiadau sydd i'w diffinio yn y Cynllun Adneuo ar gyfer Haenau 1 - 3 o Hierarchaeth Aneddiadau Abertawe, gan gynnwys trwy unrhyw ddyraniadau safle newydd
- Y tu allan i ffiniau aneddiadau diffiniedig, ystyrir bod tir yn gefn gwlad lle caniateir dim ond ffurfiau eithriadol o ddatblygu yn unol â pholisïau perthnasol y Cynllun Adneuo
Mae Hierarchaeth Aneddiadau Abertawe yn adlewyrchu rôl, swyddogaeth a chymeriad lleoedd yn y Sir ac mae fel a ganlyn:
- Ardal Drefol
- Ardal Drefol Gyffiniol Abertawe (gan gynnwys ar ei hymylon allanol yn teithio'n glocwedd o amgylch y ddinas - Y Mwmbwls, Cilâ Uchaf, Dyfnant, Sgeti, Tre-gŵyr, Fforest-fach, Blaen-y-Maes, Llangyfelach, Treforys, Gellifedw, Winch-Wen, Bôn-y-maen a Phort Tennant)
- Casllwchwr, Gorseinon a Penlle'r-gaer (gan gynnwys Penyrheol, Pont y Brenin a Garden Village)
- Pontarddulais
- Clydach
- Aneddiadau gwledig a lled-wledig mwy o faint
- Murton a Llandeilo Ferwallt
- Crofty a Phen-clawdd
- Pennard a Southgate
- Pontlliw
- Glais
- Tair Croes
- Aneddiadau gwledig a lled-wledig llai o faint
- Craig-Cefn-Parc
- Pengelli
- Tircoed
- Llanrhidian
- Port Eynon
- Scurlage
- Reynoldston
- Llangynydd
- Kittle
- Rhosili
- Llanmadog
- Cefn gwlad
- Mae hyn yn cynnwys pob anheddiad y tu allan i ffiniau'r lleoliadau hynny a ddiffinnir yn Haen 1-3.
8.22 Cynhaliwyd Asesiad Aneddiadau (gweler Atodiad a) gan ddefnyddio methodoleg gyson, yn seiliedig ar yr egwyddorion a nodir yng nghanllawiau Llywodraeth Cymru ac enghreifftiau perthnasol o arfer gorau, i archwilio rôl a swyddogaeth aneddiadau yn y Sir. Sylw
8.23 Mae'r asesiad hwn wedi cynnwys asesiad meintiol o gydrannau yn seiliedig ar faint lleoedd (gan gynnwys nifer y cartrefi, cyfleoedd cyflogaeth a chyfleoedd datblygu a galw), darparu gwasanaethau a chyfleusterau bob dydd, a mynediad at drafnidiaeth gyhoeddus. Mae'r asesiad meintiol wedi'i gyfuno â gwybodaeth ansoddol gan gymryd agweddau fel cymeriad trefol ac ymdeimlad o le, gallu amgylcheddol, a ffactorau cymdeithasol a chymunedol megis y Gymraeg. Ochr yn ochr â'r asesiad hwn, mae'r LHMA a'r dystiolaeth hyfywedd lefel uchel hefyd wedi llywio'r hierarchaeth. Sylw
8.24 Mae Hierarchaeth Aneddiadau Abertawe yn darparu fframwaith ar gyfer cyfeirio datblygiadau i'r lleoedd mwyaf cynaliadwy yn y Sir a bydd yn llywio dyraniadau tir yn y Cynllun Adneuo. Mae hefyd yn cydnabod pwysigrwydd dull 'Abertawe'n Un', lle mae anghenion ardaloedd unigryw a chyferbyniol yn aml yn cael eu cydnabod a'u darparu. Sylw
8.25 Mae'r pedair haen a nodwyd yn yr hierarchaeth yn cydnabod bod aneddiadau ar draws y Sir naill ai'n cael eu hystyried yn rhan o'r ardal drefol (Haen 1), neu anheddiad gwledig/lled-wledig sy'n bodloni'r meini prawf a nodwyd yn yr asesiad aneddiadau mewn perthynas â maint, ffurf, cymeriad a swyddogaeth aneddiadau (Haenau 2 a 3). Bydd gan bob anheddiad a ddiffinnir o fewn Haenau 1-3 ffiniau aneddiadau diffiniedig. Disgrifir Haen 4 yn 'cefn gwlad' ac mae'n cwmpasu'r ystod eang o leoedd ar draws y Sir nad ystyrir eu bod yn bodloni'r meini prawf ar gyfer diffinio ffiniau aneddiadau. Sylw
8.26 Bydd y broses o gynnal adolygiadau ffiniau aneddiadau yn parhau i gael ei chynnal i lywio'r Cynllun Adneuo, a fydd yn y pen draw yn cadarnhau union ffiniau aneddiadau ar Fap Cynigion Cynllun Adneuo CDLl2. Bydd y dull hwn yn rhoi eglurder o ran lle mae datblygiad yn dderbyniol, ai peidio. Bydd polisïau yn y Cynllun Adneuo yn nodi'n glir ble a pham y lluniwyd ffiniau aneddiadau a pha fathau o ddatblygiadau sy'n dderbyniol neu beidio ym mhob haen anheddiad. Sylw
8.27 Bydd y Cynllun Adneuo yn manylu ar y cyflenwad tai (wedi'i gwblhau, unedau gyda chaniatâd cynllunio, dyraniadau tai newydd, safleoedd glaw mawr a safleoedd dirwyn i ben bach) a darpariaeth tir cyflogaeth a briodolir i bob haen o'r hierarchaeth aneddiadau fel ei bod yn glir sut y bydd twf yn cael ei ddosbarthu'n ofodol i gyflawni amcanion y Cynllun a datblygu cynaliadwy. Sylw
SP3: Cartrefi Fforddiadwy a Thai Arbenigol Sylw
Mae'r Asesiad o'r Farchnad Tai Lleol yn nodi bod angen darparu 5,355 o gartrefi fforddiadwy dros gyfnod y Cynllun.
Bydd y Cynllun yn gwneud y cyfraniad mwyaf posibl tuag at ddiwallu'r angen hwn drwy'r mesurau canlynol:
- Gosod targedau ariannol hyfyw ar gyfer darparu tai fforddiadwy ar y safle ar ddatblygiadau preswyl
- Ceisio cyfraniadau ariannol ar gyfer darpariaeth oddi ar y safle lle dangosir nad yw'n ymarferol darparu cartrefi fforddiadwy ar y safle
- Darparu ar gyfer safleoedd preswyl dan arweiniad tai fforddiadwy sy'n darparu o leiaf 50% o gartrefi fforddiadwy
- Cefnogi Safleoedd Eithriad Tai Fforddiadwy Anghenion Lleol priodol (h.y. safleoedd sy'n darparu 100% o gartrefi fforddiadwy)
- Galluogi cyflwyno rhaglen tai fforddiadwy 'Mwy o Gartrefi' y Cyngor
Bydd cynigion datblygu ar gyfer tai anghenion arbenigol priodol, gan gynnwys ar gyfer pobl hŷn a/neu bobl ag anableddau neu anghenion gofal penodol eraill, yn cael eu hwyluso yn amodol ar ystyriaethau lleoliadol ac angen eu hystyried.
Bydd y gofynion llety dros gyfnod y Cynllun ar gyfer Teithwyr Sipsiwn a Dangoswch i Bobl (fel y nodwyd yn Asesiad Llety Sipsiwn Teithwyr y Cyngor), yn cael eu bodloni drwy ddarparu lleiniau ychwanegol ar safleoedd sydd â chaniatâd cynllunio perthnasol a/neu ddefnydd cyfreithlon priodol ar gyfer datblygiad o'r fath.
Bydd creu Tai Amlfeddiannaeth yn cael ei reoli'n gynaliadwy, gan osgoi achosion o organolbwyntio eiddo HMO ar draul amwynder preswyl a chydbwysedd cymunedol.
Anghenion Tai Fforddiadwy
8.28 Tai fforddiadwy at ddibenion y system gynllunio defnydd tir yw tai lle mae mecanweithiau diogel ar waith i sicrhau ei fod yn hygyrch i'r rhai na allant fforddio tai marchnad, ar feddiannaeth gyntaf ac ar gyfer meddianwyr dilynol. Diffinnir tai fforddiadwy gan y Polisi Cynllunio Cenedlaethol a rhaid iddynt fodloni safonau ansawdd datblygu Llywodraeth Cymru. Bydd polisïau manwl y Cynllun Adneuo yn darparu rhagor o ddiffiniad i egluro beth fyddai'r awdurdod yn ei ystyried yn dai fforddiadwy a bydd yr Awdurdod Cynllunio Lleol yn ymgysylltu â darparwyr tai fforddiadwy yn y broses o baratoi'r cynllun. Sylw
8.29 Mae Asesiad drafft Marchnad Tai Lleol Abertawe (LHMA)[8], sy'n aros i gwblhau proses gymeradwyo LlC, yn amcangyfrif bod cyfanswm angen tai fforddiadwy net ychwanegol o 5,355 o gartrefi fforddiadwy dros gyfnod y cynllun 15 mlynedd hyd at 2038. Rhaniad deiliadaeth yr angen a nodwyd yw 82% ar rent cymdeithasol a 18% o ddeiliadaeth fforddiadwy ganolraddol. Er bod angen ei nodi ar gyfer pob math o lety, mae'r LHMA drafft yn tynnu sylw at angen sylweddol am gartrefi un ystafell wely. Sylw
8.30 Mae darparu tai fforddiadwy i ddiwallu anghenion a nodwyd yn ystyriaeth berthnasol ar gyfer paratoi'r Cynllun. Bydd y Cynllun Adneuo yn nodi targed realistig ar gyfer cyfanswm y tai fforddiadwy y gall y Cynllun eu cyflawni drwy'r dulliau a nodwyd yn y meini prawf Polisi Strategol uchod, yn seiliedig ar y dystiolaeth sydd ar gael. Fodd bynnag, cydnabyddir hefyd mai dim ond un o amrywiaeth o ffyrdd o gyflawni cyflenwad o dai fforddiadwy yw'r system gynllunio. Sylw
8.31 Bydd y Cynllun Adneuo yn gosod targedau ariannol hyfyw a throthwyon safle i ddarparu tai fforddiadwy ar y safle ar ddatblygiadau preswyl. Mae goblygiadau hyfywedd ariannol sylweddol y mae'n rhaid eu hystyried fel sail i baratoi'r Cynllun Adneuo. Bydd y targedau yn seiliedig ar brofion hyfywedd ariannol manwl o senarios safleoedd, a byddant yn adlewyrchu amrywiadau mewn hyfywedd mewn gwahanol rannau o'r Sir. Mae'r profion cychwynnol a wnaed hyd yma yn [9] awgrymu y bydd targedau o rhwng 10% a 50% yn hyfyw mewn rhannau penodol o'r Sir. Bydd yr ACLl yn ymgysylltu â'r partïon perthnasol i barhau i ddatblygu'r gwaith hwn wrth baratoi'r Cynllun. Mae'r cyfleoedd SPRA strategol graddfa fawr wedi bod yn destun adolygiadau hyfywedd lefel uchel cychwynnol a byddant yn cael eu llywio gan brofion hyfywedd manwl ar safle penodol ar gyfer y Cynllun Adneuo i bennu lefel y tai fforddiadwy y gellir eu darparu ar y safle yn ymarferol ynghyd â gofynion datblygwyr eraill. Sylw
8.32 Cydnabyddir y bydd rhai amgylchiadau eithriadol yn ystod oes y Cynllun, megis nodweddion anarferol safle neu amgylchiadau unigryw'r datblygwr, a fydd yn ei gwneud yn ofynnol i'r Cyngor ystyried dewis arall i'r rhwymedigaeth i ddarparu tai fforddiadwy ar y safle. O dan amgylchiadau o'r fath, bydd y Cyngor yn ystyried mecanweithiau eraill er mwyn i'r datblygwr fodloni'r gofyniad i sicrhau bod cartrefi fforddiadwy yn cael eu darparu. Mewn amgylchiadau eithriadol, a nodir yn y Cynllun Adneuo, bydd yr Awdurdod Cynllunio Lleol yn gofyn am gyfraniadau ariannol ar gyfer darpariaeth oddi ar y safle lle dangosir nad yw'n ymarferol darparu cartrefi fforddiadwy ar y safle. Sylw
8.33 Bydd y Cynllun Adneuo yn gwneud darpariaeth ar gyfer safleoedd sy'n cael eu harwain gan dai fforddiadwy drwy ddyrannu tir priodol lle mae safleoedd o'r fath yn hyfyw ac yn gyflawnadwy. Bydd y safleoedd hyn yn cynnwys o leiaf 50% o dai fforddiadwy yn seiliedig ar feini prawf i'w nodi yn y Blaendal sy'n adlewyrchu amgylchiadau lleol a chreu cymunedau cynaliadwy. Sylw
8.34 Bydd y Cynllun Adneuo yn nodi'r amgylchiadau lle bydd darparu safleoedd eithriad tai fforddiadwy yn cael eu hystyried i helpu i ddiwallu anghenion pobl leol am byth. Bydd fframwaith polisi yn cael ei sefydlu ar gyfer penderfynu ar gynigion o'r fath ar safleoedd o fewn aneddiadau presennol neu'n gyfagos ar gyfer darparu 100% o dai fforddiadwy am byth i ddiwallu anghenion lleol. Sylw
8.35 Mae gan y Cyngor raglen tai cymdeithasol uchelgeisiol gyda'r nod o ddarparu cartrefi fforddiadwy. Bydd y Cynllun yn cefnogi'r gwaith o gyflawni rhaglen dai fforddiadwy 'Mwy o Gartrefi' y Cyngor, gan gynnwys drwy ddyrannu tir priodol at ddefnydd preswyl. Sylw
8.36 Y LHMA fydd y man cychwyn ar gyfer tystiolaeth wrth benderfynu ar y cymysgedd o feintiau anheddau, mathau a deiliadaethau sydd eu hangen i gael eu darparu ar safleoedd preswyl ochr yn ochr â gwybodaeth leol berthnasol arall megis rhestrau aros diweddaraf y Cyngor a Landlordiaid Cymdeithasol Cofrestredig (RSL) ac unrhyw unedau tai fforddiadwy a gyflwynwyd yn ddiweddar yn yr ardal. Sylw
Tai Arbenigol
8.37 Mae'r polisi hwn yn ymwneud â thai sydd wedi'u cynllunio a'u dynodi ar gyfer pobl hŷn, neu bobl ag anableddau, sydd ag anghenion tai penodol. Gelwir y math hwn o lety gyda'i gilydd yn 'dai arbenigol'. Mae'r polisi yn ymwneud â thai gwarchod, cartrefi gofal preswyl a chartrefi nyrsio, a thai gofal ychwanegol. Sylw
8.38 Dylid darparu tai arbenigol mewn lleoliadau lle mae angen amlwg am faint a math o lety a gynigir. Dylid ei ddarparu i alluogi pobl sy'n symud i lety o'r fath i aros yn eu hardal leol ac i greu a chynnal cymunedau cytbwys. Dylai'r datblygiad gael mynediad diogel a chyfleus at gyfleusterau, gwasanaethau, siopau a thrafnidiaeth gyhoeddus sy'n briodol i anghenion y preswylwyr. Yn dibynnu ar anghenion y preswylwyr a'r lleoliad, efallai y bydd angen darparu cyfleusterau a gwasanaethau priodol ar y safle hefyd i atal unigedd ac unigrwydd. Bydd y Cynllun Adneuo yn cynnwys polisi rheoli datblygu sy'n nodi'r meini prawf y bydd cynigion yn cael eu penderfynu yn eu herbyn. Sylw
Anghenion Sipsiwn a Theithwyr
8.39 Mae'r gofynion llety dros gyfnod y Cynllun ar gyfer Sipsiwn, Teithwyr a Dangoswch Pobl wedi'u nodi yn Asesiad Llety Sipsiwn Teithwyr Sipsiwn (GTAA) diweddaraf y Cyngor[10]. Mae'r GTAA yn nodi'r angen cyffredinol a'r math o angen ar gyfer cyfnod y Cynllun, sydd wedi'i grynhoi yn nhabl 5 isod. Sylw
Tabl 5 Crynodeb o angen Sipsiwn a Theithwyr a nodwyd yn y GTAA Sylw
Math o |
Angen ar unwaith |
Angen 5 mlynedd |
Angen Gweddill cyfnod y Cynllun |
Darparu lleiniau |
Sipsiwn / Teithwyr |
24 |
8 |
5 |
Caeau i'w cyflwyno ar dir gyda chaniatâd cynllunio sydd ar gael a defnydd cynllunio cyfreithlon ar gyfer lleiniau |
Pobl Sioeau Teithiol |
5 |
3 |
1 |
Mae'r safle presennol yn Railway Terrace yn gyfreithlon ac mae ganddo'r gallu i ddarparu ar gyfer y lleiniau |
Tramwy |
0 |
0 |
0 |
|
Cyfanswm |
29 |
11 llain |
37 o |
|
9 o Bobl Sioeau Teithiol |
||||
0 Trawstaith |
8.40 Bydd yr angen am leiniau i ddarparu ar gyfer yr anghenion Sipsiwn/Teithiwr a nodwyd yn cael ei ddiwallu drwy ddarparu caeau ychwanegol ar safleoedd sydd â chaniatâd cynllunio perthnasol a/neu ddefnydd cyfreithlon priodol ar gyfer datblygiad o'r fath yn Heol Tygwyn/Pant y Blawdd a Millstream Way yng Nghwm Tawe.[11] Mae safle presennol y Sioe Deithiol yn Railway Terrace, Gorseinon[12] yn gyfreithlon ac mae ganddo'r gallu i ddarparu ar gyfer y caeau sydd eu hangen. Mae'r GTAA hefyd yn ystyried darpariaeth tramwy ac yn nodi nad yw'r galw am ddarpariaeth tramwy wedi'i gyfyngu i ffiniau Awdurdodau Lleol ac mae diffyg darpariaeth ar draws y Rhanbarth ac yn ehangach yng Nghymru. Nid yw'n nodi gofyniad penodol i'w fodloni o fewn y sir. Mae angen tramwy yn ôl ei natur yn fater y dylid mynd i'r afael ag ef ar lefel ranbarthol neu ehangach i sicrhau bod darpariaeth effeithlon yn cael ei wneud yn y lleoliadau iawn ledled Cymru. Gallai fod yn broblem i unrhyw Gynllun Datblygu Strategol (SDP) yn y dyfodol. Sylw
8.41 Bydd y ddarpariaeth a amlinellir uchod yn cynnwys yr holl anghenion a nodwyd yn y GTAA diweddaraf ac nid oes angen heb ei ddiwallu am leiniau sy'n ei gwneud yn ofynnol i dir ychwanegol gael ei ddyrannu ar gyfer y defnydd hwn yn y Cynllun. Bydd polisi rheoli datblygu ar gyfer ymdrin ag unrhyw gynigion newydd ar gyfer caeau/safleoedd a allai ddod ymlaen yn ystod cyfnod y Cynllun yn cael ei gynnwys yn y Cynllun Adneuo a fydd yn cynorthwyo i ddelio ag unrhyw anghenion annisgwyl drwy ddull polisi. Sylw
Tai Amlfeddiannaeth
8.42 Mae'n debygol y bydd angen o hyd am Dai Amlfeddiannaeth newydd (HMOs) dros oes y Cynllun i ateb y galw gan feddianwyr ac angen cymdeithasol, gan gynnwys yr angen sy'n deillio o effeithiau diwygiadau lles a'r cynnydd yn nifer y myfyrwyr sy'n gysylltiedig â phrifysgolion sy'n ehangu Abertawe. Fodd bynnag, mae'n bwysig bod darpariaeth HMO yn y dyfodol yn cael ei rheoli'n gynaliadwy er budd meithrin cymunedau cydlynol, gan gynnwys osgoi achosion o organolbwyntio eiddo HMO er anfantais i amwynder preswyl a chydbwysedd cymunedol. Bydd y Cynllun Adneuo yn cynnwys polisi rheoli datblygu yn seiliedig ar y dystiolaeth ddiweddaraf sy'n nodi'r profion canolbwyntio a'r meini prawf manwl a fydd yn berthnasol i gynigion. Sylw
SP4: Egwyddorion Creu Lleoedd Sylw
Mae'n rhaid i ddatblygiadau ar bob graddfa a lleoliad ymgorffori dull cynaliadwy, creu lleoedd a bod yn gyson ag egwyddorion Siarter Creu Lleoedd Cymru mewn perthynas â:
- Pobl a'r Gymuned
- Lleoliad
- Symudiad
- Cymysgedd o ddefnyddiau
- Parth Cyhoeddus
- Hunaniaeth
Mae'n rhaid i ddatblygiad wella lleoedd a chael ei alinio â'r gofynion gwneud lleoedd cyffredinol canlynol:
- Creu a/neu wella ymdeimlad unigryw o le
- Parchu cyd-destun, cymeriad, hunaniaeth hanesyddol a diwylliannol lleol
- Hyrwyddo hapusrwydd a sicrhau penderfynyddion penderfyniadau arweiniad iechyd a lles ar ddylunio a lleoliad datblygiad
- Sicrhau na fyddai unrhyw effaith andwyol sylweddol yn cael ei achosi i amwynder
- Cynnal cyfuniad amrywiol o ddefnyddiau tir priodol, cyfleusterau cymunedol a chymysgedd o ddwysau mewn aneddiadau i helpu i gefnogi byw'n gynaliadwy a bywiogrwydd
- Mynd i'r afael â'r argyfwng natur drwy warchod, cynnal a darparu budd net ar gyfer bioamrywiaeth
- Integreiddio seilwaith gwyrdd amlbwrpas, gan gynnwys mannau agored ac ardaloedd chwarae, a manteisio ar gyfleoedd i gysylltu darpariaeth newydd â rhwydweithiau seilwaith gwyrdd presennol a strategol
- Blaenoriaethu Teithio Llesol a thrafnidiaeth gyhoeddus, a lleihau dibyniaeth ar geir yn unol â'r Hierarchaeth Trafnidiaeth Gynaliadwy ar gyfer Cynllunio
- Sicrhau bod lleoedd wedi'u cysylltu'n dda ac yn integreiddio'n gadarnhaol â chymunedau presennol o ran cyd-destun adeiledig a'r amgylchedd naturiol
- Hyrwyddo datgarboneiddio, gwytnwch hinsawdd, effeithlonrwydd adnoddau a lleihau ynni wrth ddylunio cynllun
- Creu neu gynnal cymdogaethau 15-20 munud, gan gynnwys darparu cysylltiadau, dwyseddau a chyfleusterau ategol priodol.
- Blaenoriaethu ailddefnyddio addasol ac ymgorffori dull economi gylchol o ddylunio ac adeiladu i gadw cynhyrchion a deunyddiau yn cael eu defnyddio cyhyd â phosibl a lleihau gwastraff adeiladu
- Diogelu, a lle bo hynny'n briodol, elfennau pwysig o dreftadaeth leol, tirwedd, treflun, morlun, golygfeydd a golygfeydd
- Osgoi datblygiad anghydnaws
- Sicrhau bod lleoedd yn ddarllenadwy, yn adnabyddadwy, yn ddiogel ac yn hygyrch i bawb
8.43 Diffinnir creu lleoedd yn un o gonglfeini'r agenda gynllunio genedlaethol yng Nghymru a'r amcanion datblygu cynaliadwy sy'n sail iddi. Mae wrth wraidd dull strategol y Cyngor o gynllunio polisi a rheoli datblygu. Mae Creu Lleoedd yn ddull cyfannol 'sy'n canolbwyntio ar bobl' o gynllunio, dylunio a rheoli lleoedd a gofodau, gan ganolbwyntio ar ganlyniadau cadarnhaol. Mae'n ceisio creu a chynnal adeiladau, defnyddiau a mannau lle mae pobl yn dymuno byw, gweithio a threulio amser hamdden. Sylw
8.44 Gall pob datblygiad newydd helpu i gynnal a chreu lleoedd gwych, a dylanwadu ar sut y bydd y lle hwnnw'n cael ei brofi a'i fwynhau (h.y. ei ymdeimlad o le) i fod yn etifeddiaeth i genedlaethau o gymunedau, preswylwyr ac ymwelwyr yn y dyfodol. Mae'r Cyngor wedi ymrwymo i'r Siarter Creu Lleoedd ac mae'n cydnabod bod Creu Lleoedd yn egwyddor sylfaenol wrth gyflawni Gweledigaeth CDLl2. Sylw
8.45 Disgrifir chwe egwyddor Siarter Creu Lleoedd Cymru gan Gomisiwn Dylunio Cymru yn y modd hwn: Sylw
- Pobl a'r gymuned: Mae'r gymuned leol yn ymwneud â datblygu cynigion. Mae anghenion, dyheadau, iechyd a lles pawb yn cael eu hystyried ar y dechrau. Caiff cynigion eu llunio i helpu i ddiwallu'r anghenion hyn, creu, integreiddio, amddiffyn a/neu wella ymdeimlad o gymuned a hyrwyddo cydraddoldeb.
- Lleoliad: Mae lleoedd yn tyfu ac yn datblygu mewn ffordd sy'n defnyddio tir yn effeithlon, yn cefnogi ac yn gwella lleoedd presennol ac sydd â chysylltiadau da. Mae lleoliad tai, cyflogaeth, hamdden a chyfleusterau eraill wedi'u cynllunio i helpu i leihau'r angen i deithio;
- Symudiad: Mae cerdded, beicio a thrafnidiaeth gyhoeddus yn cael eu blaenoriaethu i ddarparu dewis o ddulliau trafnidiaeth gynaliadwy a lleihau dibyniaeth ar gerbydau preifat. Mae llwybrau teithio llesol diogel wedi'u cynllunio'n dda yn cysylltu â'r rhwydwaith teithio llesol a thrafnidiaeth gyhoeddus ehangach, ac mae gorsafoedd ac arosfannau trafnidiaeth gyhoeddus wedi'u hintegreiddio'n gadarnhaol
- Amrywiaeth o Ddefnyddiau: Mae gan leoedd amrywiaeth o ddibenion sy'n darparu cyfleoedd ar gyfer datblygu cymunedol, twf busnesau lleol a mynediad i swyddi, gwasanaeth a chyfleusterau trwy gerdded, beicio neu drafnidiaeth gyhoeddus. Mae dwysedd datblygu a chymysgedd o ddefnyddiau a deiliadaethau yn helpu i gefnogi cymuned amrywiol a pharth cyhoeddus bywiog
- Parth cyhoeddus: Mae strydoedd a mannau cyhoeddus wedi'u diffinio'n dda, yn groesawgar, yn ddiogel ac yn gynhwysol gyda hunaniaeth unigryw. Fe'u cynlluniwyd i fod yn gadarn ac yn addasadwy gyda thirwedd, seilwaith gwyrdd a draenio cynaliadwy wedi'i integreiddio'n dda. Maent wedi'u cysylltu'n dda â lleoedd presennol ac yn hyrwyddo cyfleoedd ar gyfer rhyngweithio cymdeithasol ac amrywiaeth o weithgareddau i bawb
- Hunaniaeth: Mae rhinweddau cadarnhaol, unigryw lleoedd presennol yn cael eu gwerthfawrogi a'u parchu. Mae nodweddion a chyfleoedd unigryw lleoliad, gan gynnwys treftadaeth, diwylliant, iaith, nodweddion ffisegol adeiledig a naturiol, yn cael eu nodi a'u hymateb.
8.46 Yn sylfaenol i Greu Lleoedd mae sicrhau dealltwriaeth o botensial ardal er mwyn creu adeiladau, gofodau a seilwaith gwydn o ansawdd uchel sy'n hyrwyddo ffyniant, iechyd, hapusrwydd a lles. Mae creu lleoedd yn ystyried y cyd-destun, y swyddogaeth a'r berthynas rhwng datblygiad a'r amgylchedd ehangach. Bydd hyn yn wir am ddatblygiadau mawr sy'n creu lleoedd newydd yn ogystal â datblygiadau bach a grëwyd o fewn lle sy'n bodoli eisoes. Yn y bôn, mae creu lleoedd yn ceisio sicrhau cynhwysiant cymdeithasol, cyfle cyfartal a mynediad i bawb. Mae hyn yn cynnwys pob agwedd ar ddatblygiad gan gynnwys yr amgylchedd ffisegol, defnydd tir a symudiadau. Mae'r egwyddor o 'fynediad i bawb' yn cwmpasu pob elfen o gymdeithas ac mae'n berthnasol i bob datblygiad, ym mhob lleoliad. Sylw
8.47 Mae gan greu lleoedd etifeddiaeth cenhedlaeth ac mae'n elfen allweddol o adfywio, felly bydd y Cyngor yn sicrhau bod datblygiad ledled Abertawe yn arddangos y safonau uchaf o ddylunio dan arweiniad lleoedd. Bydd hyn yn cael ei gyflawni drwy Reoli Datblygu ac Arweinyddiaeth y Sector Cyhoeddus ym mhrosiectau'r Cyngor ei hun. Y dull allweddol o ddeialog lle fydd drwy'r Datganiad Dylunio ac Asesu i egluro a chyfiawnhau cynigion yn erbyn egwyddorion dadansoddi a chreu lleoedd. Sylw
8.48 Mae dyluniad yn cwmpasu materion o gynllun, graddfa, ffurf, mas, uchder, dwysedd, lliw, ffenestri, cymalau, gwytnwch hinsawdd, cynaliadwyedd, cynnwys Seilwaith Gwyrdd, cysylltedd, deunyddiau a manylion penodol a fydd yn amrywio'n sylweddol rhwng cynigion datblygu. Yn hanfodol, mae creu lleoedd llwyddiannus, neu sicrhau newidiadau cadarnhaol mewn lleoedd presennol yn gofyn am ddull cyfannol sy'n dod â sawl disgyblaeth at ei gilydd. Yn y cyd-destun hwn, mae dyluniad da yn ymwneud â llawer mwy na mynd i'r afael ag ymddangosiad ffisegol adeiladau ac ni fydd ffocws ar fanylion yn unig yn creu lle llwyddiannus. Mae'r amrywiaeth o ddefnyddiau mewn datblygiad, a'r ffordd y mae adeiladau'n ymwneud â'i gilydd a'r strydoedd cyfagos, hefyd yn elfennau allweddol o greu strydoedd, lleoedd a gofodau diogel, bywiog, hygyrch a deniadol. Yn ogystal, mae cyfleoedd i ddiogelu adeiladau yn y dyfodol er mwyn iddynt allu cael eu haddasu a bod yn hyblyg, eu gwneud yn wydn i anghenion cenedlaethau'r dyfodol. Yn yr ystyr hwn, mae'r polisi hwn yn cofleidio egwyddorion ehangach dylunio da ar gyfer darparu lleoedd cynaliadwy, fel yr argymhellwyd gan Gomisiwn Dylunio Cymru. Sylw
8.49 Mae'r dull hwn yn hanfodol i gyfrannu at weledigaeth gyffredinol y Cynllun i sicrhau y bydd gan ddatblygiad ar bob graddfa egwyddorion creu lleoedd, cydnerthedd yn yr hinsawdd a gwella bioamrywiaeth fel ei sylfeini, gan helpu i greu lleoedd sy'n annog byw'n iach a gwella llesiant pobl. Sylw
SP5: Datblygiadau Preswyl Prif gynllun Sylw
Rhaid i gynigion ar gyfer datblygiad preswyl dan arweiniad ar safleoedd o 1.5ha neu fwy, neu ble mae lle i 50 o gartrefi neu fwy, ddarparu cymdogaeth wedi'i chynllunio'n gynhwysfawr gydag ymdeimlad penodol o le, a bydd gofyn iddynt gyd-fynd â'r egwyddorion a'r gofynion cyffredinol canlynol:
- Rhaid gosod cynigion o fewn cyd-destun prif gynllun trosfwaol sy'n cwmpasu safle cyfan wedi'i ddyrannu, a/neu unrhyw ardal ddatblygu ehangach berthnasol, ni waeth beth fo perchnogaeth tir a bod yn unol â chynlluniau cysyniad perthnasol a nodir yn y Cynllun Adneuo
- Dylid cynllunio cynlluniau ar sail gydweithredol, gan adlewyrchu gwaith partneriaeth sy'n cynnwys pob parti perthnasol gan gynnwys yr awdurdod cynllunio lleol
- Rhaid i gynigion fod yn seiliedig ar fframwaith cadarn o greu lleoedd sy'n cwmpasu dadansoddiad safle a chyd-destun/cymeriad, nodi cyfyngiadau a chyfleoedd, nodi cynseiliau perthnasol ac arfer gorau, esboniad o esblygiad cynllun, cynlluniau paramedr, codio dylunio a chynlluniau fesul cam.
- Rhaid bod gan gynigion gysylltiad da â chymunedau presennol gan flaenoriaethu opsiynau teithio llesol a chynaliadwy
- Rhaid i ddatblygiad ddarparu ar gyfer cymdogaeth ddiogel, cerdded, 'sy'n canolbwyntio ar bobl' sy'n blaenoriaethu cerddwyr a beicwyr
- Rhaid integreiddio seilwaith gwyrdd amlswyddogaethol ar bob graddfa wrth drefnu a phennu hierarchaeth strydoedd, mannau agored a darpariaeth ar gyfer chwarae, hamdden a gwella bioamrywiaeth
- Dylai datblygiad preswyl dwysedd uwch, ac unrhyw ddefnydd cymdeithasol a chymunedol ategol arfaethedig, ganolbwyntio ar goridorau trafnidiaeth gyhoeddus a/neu mewn canolfannau cymdogaeth neu ardaloedd 'hyb'.
- Rhaid integreiddio defnyddiau dibreswyl yn gadarnhaol mewn lleoliadau priodol
- Rhaid i gynigion fod yn ymatebol i'r hinsawdd ac integreiddio'n gadarnhaol, diogelu a gwella nodweddion safleoedd hanesyddol, tirwedd, ecolegol a bioamrywiaeth presennol, gan sicrhau budd net i fioamrywiaeth.
8.50 Mae'r dull strategol o greu lleoedd yn gofyn am gydweithio amlddisgyblaethol cydlynol, gyda phrif gynllun yn un o'r allbynnau cydrannau pwysicaf. Mae pawb sy'n ymwneud ag adfywio a datblygu yn elwa o sefydlu gweledigaeth a rennir a strategaeth glir ar gyfer trawsnewid ffisegol, economaidd a chymdeithasol lleoedd a bydd prif gynllun yn nodi sut i greu a chynnal lleoedd rhagorol yn hyn o beth. Mae lleoedd llwyddiannus wedi'u seilio ar weledigaeth arweiniol ar gyfer creu'r lle. Gallai hyn ddeillio o agweddau megis deall y safle a'r cyd-destun, cynseiliau addas a chyfleoedd ar gyfer arloesi. Sylw
8.51 Mae'r polisi yn ei gwneud yn ofynnol i'r dull dan arweiniad y prif gynllun ar gyfer datblygiadau preswyl ar safleoedd a ddyrannwyd a hap-safleoedd gyda 'throthwy sbardun' o 1.5ha neu fwy, neu lle mae lle i 50 o gartrefi neu fwy, a fydd yn sicrhau bod y dull hwn yn cwmpasu cyflwyno ystod eang o gynigion datblygu sy'n dod ymlaen o fewn cymunedau presennol. Mae'r dull hwn yn gosod y fframwaith ar gyfer dull a arweinir gan le o ddatblygu newydd, gan ei gwneud yn glir nad yw gofyniad ar gyfer deialog gadarnhaol a sefydlu cytundeb ar egwyddorion allweddol yn gynnar i'w cadw ar gyfer safleoedd strategol ar raddfa fawr yn unig. Gall safleoedd cymharol fach fod yn ychwanegiadau mawr i leoedd sy'n bodoli eisoes ac mae'r themâu allweddol y mae'r broses prif gynllun yn mynd i'r afael â nhw'r un mor bwysig mynd i'r afael â nhw. Gellir defnyddio dull fesul achos mewn perthynas â datblygiadau sy'n dod o dan y trothwy o swm bach a/neu unrhyw effaith sy'n deillio o ystyriaethau cronnus (e.e. datblygiadau graddol). Sylw
8.52 Mae'r dull sydd dan arweiniad y prif gynllun yn seiliedig ar ddadansoddi. Mae hyn yn cynnwys deall y safle presennol, y cyd-destun ac ymgysylltu â'r gymuned bresennol. Nid oes un dull sy'n addas i bawb o ran meistroli gan y bydd pob safle, cyd-destun a chymuned yn wahanol. Fodd bynnag, dylid defnyddio chwe egwyddor Siarter Creu Lleoedd Cymru i fframio dadansoddi, sgyrsiau, strategaethau prif gynllun a gweledigaeth. Mae cyfeirio at enghreifftiau cynsail hefyd yn fuddiol i gyfleu agweddau cadarnhaol lleoedd llwyddiannus i lywio'r broses prif gynllunio. Sylw
8.53 Mae'n bwysig bod y dull prif gynllun yn seiliedig ar gydweithio a bod gwaith silwair yn cael ei herio. Dylai'r tîm dylunio ymgeiswyr fod wedi'i integreiddio'n dda gan weithio mewn modd ailadroddol a thryloyw gydag arweinyddiaeth Creu Lleoedd. Dylai hyn fod yn sail i ymgysylltu cymunedol cynnar ac ystyrlon, ynghyd â deialog cyn ymgeisio gyda'r Awdurdod Cynllunio Lleol ac adolygiad dylunio gan Gomisiwn Dylunio Cymru. Sylw
8.54 Yn aml, bydd y dull prif gynllun yn arwain at gynllun dangosol sy'n dangos un ffordd y gellid datblygu safle, ei integreiddio â'r cyd-destun a mynd i'r afael â gofynion polisïau CDLl2, canllawiau cynllunio atodol a pholisi cenedlaethol. Pan gyflwynir cynigion ar ffurf ceisiadau cynllunio amlinellol, dylai'r prif gynllun dangosol fod yn seiliedig ar weledigaeth strategol a bod yn glir ynghylch yr elfennau sefydlog ac elfennau hyblyg y cynigion. Gellir cyflawni hyn drwy ddatgrynhoi'r cynllun dangosol yn gyfres o gynlluniau paramedr sy'n gosod fframwaith creu lleoedd strategol sy'n mynd i'r afael â hwy (ond heb fod yn gyfyngedig i'r rhain); cysylltiadau ar draws a thu hwnt i safleoedd; defnydd tir a dwysedd; hierarchaeth a symudiad strydoedd; seilwaith gwyrdd, draenio cynaliadwy a mannau agored; ffurf adeiledig a threflun; ardaloedd cymeriad, hunaniaeth a chodiad; ac yn raddol. Ar rai safleoedd gall fod yn fuddiol mynd i'r afael ag agweddau cymeriad trwy Godau Dylunio. Sylw
SP6: Rhwymedigaethau Cynllunio ar gyfer Seilwaith a Mesurau Eraill Sylw
Rhaid i gynigion datblygu ddangos y byddant yn cael eu cefnogi gan ddigon o allu is-strwythurol cydnerth presennol neu wedi'i uwchraddio a chyfleusterau neu fesurau perthnasol eraill.
Rhaid mynd i'r afael ag unrhyw ddiffyg mewn capasiti sy'n uniongyrchol gysylltiedig â datblygiad arfaethedig a/neu a fyddai'n deillio ohono mewn modd priodol.
Ceisir rhwymedigaethau cynllunio yn fecanwaith i sicrhau unrhyw seilwaith, cyfleuster neu fesur arall newydd neu well, gan gynnwys cynnal y rhain lle bo hynny'n briodol.
Bydd angen sicrhau unrhyw seilwaith, cyfleuster neu fesur arall gofynnol mewn modd amserol a chydlynol yn ôl yr angen i gefnogi datblygiad arfaethedig a bydd y pwyntiau gofynnol fesul cam ac o ran sbarduno ar gyfer cyflawni yn cael eu sicrhau trwy gytundeb cyfreithiol.
Bydd angen cynigion datblygu i fodloni gofynion holl bolisïau a chynigion perthnasol y Cynllun, gan gynnwys unrhyw ofynion safle-benodol ar gyfer safleoedd penodedig. Pan fydd yn ofynnol i asesiad hyfywedd ariannol annibynnol gael ei gyfarwyddo gan y Cyngor i ddatrys anghydfodau ynghylch hyfywedd darparu datblygiad, bydd yr ymgeisydd yn talu'r costau a grëir.
8.55 Mae darparu seilwaith newydd, yn ogystal â diogelu, gwella a defnydd effeithlon o'r seilwaith presennol yn ganolog i sicrhau bod yr holl ddatblygiadau newydd a gynigir o fewn cyfnod y Cynllun yn cyfrannu at gyflawni 'Abertawe 2038'. Mae'r polisi yn ceisio sicrhau bod pob datblygiad newydd, ni waeth beth yw eu maint, eu lleoliad neu eu defnydd o'r tir, yn gwneud defnydd effeithlon o'r seilwaith presennol a, lle bo'n berthnasol, yn gwneud darpariaeth briodol ar gyfer seilwaith newydd neu'n cyfrannu ato. Sylw
8.56 Mae strategaeth ofodol y Cynllun yn canolbwyntio ar ddatblygu ar raddfa fwy i leoliadau sy'n cael eu gwasanaethu'n dda a lle mae'r seilwaith, y gwasanaethau a'r cyfleusterau yr ystyrir eu bod yn angenrheidiol i gyflawni a chefnogi'r cynnig datblygu ar gael neu y gellir ei gyflawni'n rhwydd. Wrth wneud hynny, mae'r Strategaeth Aneddiadau Cynaliadwy yn cael ei llywio ar sail dystiolaeth gadarn, ymgysylltu â rhanddeiliaid (gan gynnwys ymgyngoreion technegol) a chydnabyddiaeth gyffredinol o rôl a swyddogaeth cymunedau'r Sir. Sylw
8.57 Mae Strategaeth Aneddiadau Cynaliadwy CDLl2 yn arddangos lefel uchel o barhad mewn dull strategol o'r hyn a oedd yn sail i'r CDLl Mabwysiadol. Mae hyn yn rhoi sicrwydd ac aliniad parhaus i'r farchnad, y gymuned ac yn hollbwysig, i ddarparwyr seilwaith allweddol o fewn y Cyngor (e.e. rhaglen buddsoddi mewn addysg) a'r tu allan i'r Cyngor (e.e. rhaglen Cynllun Rheoli Asedau Dŵr Cymru). Mae integreiddio seiliedig ar le o'r fath ar draws asiantaethau partner yn ailddatgan cymwysterau cyflawnadwyedd a chynaliadwyedd y Cynllun a bydd yn cynorthwyo i sicrhau bod y capasiti is-strwythurol gofynnol ar waith. Sylw
8.58 Gan gyfeirio at y Strategaeth Addasu Hinsawdd i Gymru (2024), ystyrir y dylid ymgorffori addasu a gwytnwch newid yn yr hinsawdd wrth ystyried gallu is-strwythurol. Dylid cyfeirio at Bolisi Strategol 15 'Newid yn yr hinsawdd a datgarboneiddio'. Sylw
8.59 Mae capasiti seilwaith digonol yn golygu sicrhau bod anghenion cymdeithasol, economaidd, diwylliannol ac amgylcheddol lleoedd presennol a rhai sydd wedi'u cynllunio yn cael eu diwallu. Dylid ystyried ystod o ofynion corfforol, cymdeithasol, gwyrdd a digidol, gan ystyried natur, graddfa, lleoliad a hyfywedd ariannol y datblygiad arfaethedig. Sylw
8.60 Rhaid cyflawni unrhyw seilwaith newydd neu well, neu fesurau priodol eraill, mewn modd amserol a chydlynol cyn neu o ddechrau'r camau datblygu perthnasol. Sylw
8.61 Bydd gofynion seilwaith penodol yn amrywio mewn gwahanol leoliadau ac yn dibynnu ar faint a natur y datblygiad arfaethedig. Efallai y bydd angen seilwaith i hwyluso datblygiad neu gall fod yn ofynnol iddo wneud datblygiad yn dderbyniol ac yn gynaliadwy. Sylw
8.62 Nid yw'r agweddau a restrir isod yn gynhwysfawr, ond bwriedir iddynt roi syniad eang o gwmpas posibl y mesurau y gallai fod eu hangen. Gall y CDLl Adneuo gynnwys rhagor o wybodaeth yn seiliedig ar bwnc fel y bo'n briodol. Cydnabyddir y gallai fod modd categoreiddio gofynion is-strwythurol yn naill ai'n "hanfodol" neu'n "angenrheidiol". Mae'r isod yn debygol o gael eu hystyried yn enghreifftiau o "fesurau hanfodol", a fyddai'n gwneud y datblygiad yn dderbyniol o ran cynllunio, neu fesurau na fyddai'r datblygiad yn dod ymlaen hebddynt: Sylw
Gofynion cymdeithasol: Tai Fforddiadwy - gan gynnwys darparu Tai Fforddiadwy ar gyfer Anghenion Lleol. Addysg a Hyfforddiant - gan gynnwys meithrinfa; cynradd; uwchradd a chweched dosbarth. Mannau Agored Cyhoeddus a Seilwaith Gwyrdd - gan gynnwys parciau, mannau gwyrdd; chwarae plant; chwarae cyrchfan a chyfleusterau i bobl ifanc; caeau chwaraeon a mannau gemau; mannau agored a chyfleusterau hamdden gan gynnwys meysydd chwarae; rhandiroedd a'r rhwydwaith Teithio Llesol.
Gofynion amgylcheddol: Gofynion bioamrywiaeth/lliniaru (er enghraifft cydymffurfio â rheoliadau / lliniaru rhwydwaith safleoedd cenedlaethol). Rheoli Diogelu'r Amgylchedd - gan gynnwys ystod o fesurau amddiffyn, rheoli, gwella a lliniaru sy'n ymwneud â'r amgylchedd naturiol ac adeiledig; amddiffynfeydd lliniaru llifogydd; mesurau draenio. Gwasanaethau Cyfleustodau - gan gynnwys seilwaith dŵr a dŵr gwastraff; nwy a thrydan.
Gofynion economaidd: Seilwaith digidol fel telathrebu a band eang. Seilwaith ffisegol fel trafnidiaeth a phriffyrdd - gan gynnwys mesurau symud a chysylltedd fel ffyrdd; cyffyrdd; parcio; darpariaeth trafnidiaeth gyhoeddus; Mesurau Teithio Llesol.
8.63 Mae'r canlynol yn enghreifftiau o fesurau y gellid eu hangen i wneud y datblygiad yn dderbyniol, a byddai llawer ohonynt yn caniatáu ystyried materion diwylliannol: Sylw
- Iechyd - gan gynnwys gofal iechyd sylfaenol ac eilaidd a gofal cymdeithasol.
- Cyfleusterau Cymunedol – gan gynnwys llyfrgelloedd; canolfannau chwaraeon a chyfleusterau hamdden dan do; cyfleusterau cymunedol amlswyddogaethol; gwelliannau ardal a chanolfannau lleol a chreu hybiau cymunedol; cyfleusterau hamdden ac ymlacio.
- Y Gymraeg – gan gynnwys mentrau ymdrochol a mesurau lliniaru yn ôl yr angen.
- Rheolaeth Amgylcheddol – gan gynnwys cyfleusterau ailgylchu a rheoli gwastraff •
- Parth Cyhoeddus - gan gynnwys gwelliannau ar gyfer Celf Gyhoeddus
- Ynni adnewyddadwy a chynaliadwy - gan gynnwys gwresogi ac oeri ardal.
8.64 O ran cyflenwi a thrin dŵr, mae hyder y gellir darparu'r lefelau twf a nodir yn y Strategaeth a Ffefrir. Fodd bynnag, efallai y bydd angen i'r Cynllun Adneuo nodi dulliau polisi o fewn dalgylchoedd penodol gweithfeydd trin dŵr gwastraff (WwTW), yn enwedig Tre-gŵyr. Cyfeirir at y HRA a baratowyd i gefnogi'r Strategaeth a Ffefrir fel y bo'n briodol, tra dylid cyfeirio at Bolisi Strategol 15 'Newid yn yr Hinsawdd a Datgarboneiddio' mewn perthynas â rheoli dŵr (gan gynnwys dŵr wyneb/dŵr ffo). Sylw
8.65 Bydd Cynllun Cyflawni Seilwaith yn cael ei baratoi ochr yn ochr â'r Cynllun Adneuo, a fydd yn darparu gwybodaeth fanwl yn raddol, darpariaeth a chostau amcangyfrifedig y gofynion seilwaith angenrheidiol a nodir yn y Cynllun i gefnogi datblygiad ar safleoedd penodedig, gan gynnwys Creu Lleoedd Strategol ac Ardaloedd Adfywio (Cyfeirwyr Polisi Strategol 8). Bydd y Cynllun hefyd yn cael ei ategu gan dystiolaeth hyfywedd, a bydd ymgysylltu helaeth yn digwydd gyda nifer o randdeiliaid, gan gynnwys ymgyngoreion technegol a fforwm datblygwyr. Sylw
8.66 Bydd paratoi'r CDLl Adneuo yn caniatáu ar gyfer ymhelaethu pellach ar unrhyw ofynion safle-benodol ar gyfer safleoedd a ddyrannwyd. Bydd hefyd yn cynnwys llwybr tai. Yn rhan o ddull rhagweithiol, bydd y Cyngor yn gweithio gyda chynigwyr safleoedd dynodedig wrth gynhyrchu tystiolaeth. Gall hyn gynnwys cynhyrchu Datganiadau Tir Comin, Briffiau CCA / Datblygu a/neu brif gynlluniau fel y bo'n briodol. Sylw
8.67 Mae'r canllawiau cenedlaethol a nodir yn 'Y defnydd o amodau cynllunio ar gyfer rheoli datblygu (WGC 016/2014)' yn amlinellu bod y defnydd o amodau cynllunio yn cael eu defnyddio yn fesur cyntaf i wneud datblygiad yn dderbyniol. Fodd bynnag, mae achosion lle mae angen sicrhau cyfraniadau i seilwaith drwy rwymedigaethau cynllunio. Gwneir hyn yn unol â'r fframwaith deddfwriaethol a pholisi a ddarperir ym Mholisi Cynllunio Cymru (rhifyn 12, 2024), Rheoliadau Ardoll Seilwaith Cymunedol (CIL) 2010 (fel y'u diwygiwyd), canllawiau Llywodraeth Cymru a nodir yn 'Ardoll seilwaith cymunedol: cynhyrchu amserlen codi tâl (2011)' a Chylchlythyr y Swyddfa Gymreig 13/97 'Rhwymedigaethau Cynllunio' (neu fersiynau dilynol). Bydd rhagor o fanylion am sut y cyfrifir lefelau cyfraniad pob math o seilwaith a bydd y gofynion a drafodir yn cael eu nodi yn y CDLl Adneuo (ac unrhyw CCA cysylltiedig fel y bo'n briodol). Nid oes CIL yn Abertawe, felly rhoddir sylw dyledus i unrhyw faterion sy'n codi mewn perthynas â chyfuno cyfyngiadau. Sylw
8.68 Bydd paratoi'r cynllun adneuo a'r fframwaith polisi manwl hefyd yn caniatáu i'r Cyngor ddarparu eglurder ar unrhyw flaenoriaethu o ran unrhyw gyfraniadau a geisir (gan gynnwys trwy gynhyrchu CCA fel y bo'n briodol). Er ei fod yn cael ei ystyried fesul achos, ystyrir yn gyffredinol mai'r flaenoriaeth i'r Awdurdod fydd darparu tai fforddiadwy ac yn y rhan fwyaf o achosion bydd ei ddarpariaeth yn cael ei blaenoriaethu uwchlaw cyfraniadau eraill. Fodd bynnag, efallai y bydd achosion penodol lle bydd cyfraniad penodol arall yn cael blaenoriaeth gyffredinol. Gallai hyn fod yn bolisi lle a/neu safle penodol sy'n sicrhau bod y Cynllun yn cydymffurfio â rheoliadau (er enghraifft darparu lliniaru i wrthbwyso unrhyw faterion a godwyd o fewn y HRA mewn perthynas â'r Rhwydwaith Safle Cenedlaethol). Sylw
8.69 Mae sicrhau bod datblygiad yn hyfyw yn rhan hanfodol o gyflawni datblygu cynaliadwy. Mae'r Cyngor yn disgwyl y bydd y costau sy'n ymwneud ag unrhyw fesurau sy'n ofynnol i wneud y datblygiad yn hyfyw ac yn gynaliadwy yn cael eu hystyried ar gam cynnar o'r broses ddatblygu (gan gynnwys caffael tir) er mwyn sicrhau gwerthoedd a chostau realistig fel rhan o'r arfarniad datblygu. Sylw
8.70 Pan fydd datblygwr yn ceisio cwestiynu hyfywedd cynllun sydd i'w gyflawni yn unol â'r gofynion polisi (e.e. hawlio costau annormal/annisgwyl), bydd y Cyngor yn gofyn i drydydd parti cymwys a chymeradwy gynnal arfarniad datblygu annibynnol, a all gynnwys asesiad llawn os na chynhaliwyd arfarniad hyfywedd. Bydd y Cyngor yn disgwyl i'r datblygwr dalu costau unrhyw arfarniad o'r fath. Wrth nodi y bydd hyfywedd y Cynllun yn cael ei gadarnhau gan ei sylfaen dystiolaeth helaeth a'r holl ofynion a nodir yn dryloyw yn y Cynllun ei hun, bydd y cyfrifoldeb ar y cynigydd i ddangos pam na ellir bodloni unrhyw ofynion a nodir yn y Cynllun. Yn hyn o beth, man cychwyn y Cyngor mewn unrhyw drafodaethau fydd cymhwyso polisïau a chynigion y Cynllun. Sylw
8.71 Mae'r Cyngor wedi gweithio mewn partneriaeth â Chynghorau eraill ar draws y rhanbarth, ochr yn ochr â'r ymgynghorwyr Cynllunio a Datblygu Trefol Burrows-Hutchinson Ltd, i sefydlu'r offeryn asesu Model Hyfywedd Datblygu (DVM). Mae'r DVM wedi'i greu fel model cynhwysfawr, hawdd ei ddefnyddio y gellir ei ddefnyddio gan hyrwyddwyr safle a llunwyr penderfyniadau at ddibenion asesu hyfywedd ariannol cynnig datblygu. Sylw
SP7: Diogelu a hyrwyddo'r Gymraeg Sylw
Mae'n rhaid i gynigion datblygu ddiogelu a hyrwyddo'r iaith a'r diwylliant Cymraeg ar draws y Sir.
Ni chaniateir cynigion datblygu sy'n cael effaith niweidiol ar fywiogrwydd yr iaith a'r diwylliant Cymraeg.
8.72 Mae'r Gymraeg yn rhan bwysig o wead cymdeithasol cymunedau ar draws y Sir; fodd bynnag, mae'n wynebu heriau. Wrth ystyried y targed cenedlaethol o filiwn o siaradwyr Cymraeg erbyn 2050 fel y nodir yn 'Strategaeth Cymraeg 2050' Llywodraeth Cymru, nodir bod gostyngiad o 1.3% o siaradwyr yn y Sir dros y cyfnod o ddeng mlynedd (2011-2021) (roedd y gostyngiad hwn yn is na'r gostyngiad o 5.3% a gofnodwyd yng Nghymru gyfan). Yng Nghyfrifiad 2021, roedd tua 26,000 o bobl yn y Sir (11.2% o'r holl bobl 3 oed a hŷn) yn gallu siarad Cymraeg, sy'n is na'r ffigwr cyfatebol ar gyfer Cymru (17.8% neu 538,300 o bobl). Sylw
8.73 Er bod y Cynllun yn ceisio cyfrannu tuag at ymdrechion i gynyddu nifer y siaradwyr ledled y Sir, mae'n bwysig cydnabod y cyd-destun gofodol / mân wahaniaethau. Mae dosbarthiad y bobl sy'n gallu siarad Cymraeg yn ôl ward yn wahanol). Mae data Cyfrifiad 2021 yn dangos bod y canrannau mwyaf o siaradwyr Cymraeg yn y Sir yn byw yn wardiau Pontarddulais (25.9%), Clydach (20.1%) a Phontlliw a Thircoed (19.4%). Sylw
8.74 Gall llunio'r Cynllun Adneuo ganiatáu ar gyfer darlunio ardal o sensitifrwydd ieithyddol ar y Map Cynigion. Byddai hyn yn cynnig parhad mewn perthynas â'r dull a nodir yn y CDLl Mabwysiadwyd 2010-2025, yn amodol ar dystiolaeth a rhesymeg. Sylw
8.75 Gall y Cynllun Adneuo hefyd nodi unrhyw ofynion polisi penodol a all ymhelaethu ar gynnwys Polisi Strategol 7, gan gynnwys unrhyw ofyniad i asesu ceisiadau am effaith ieithyddol – gan ystyried darpariaethau polisi cenedlaethol a nodir ym Mholisi Cynllunio Cwrw (rhifyn 12, 2024), Cymru y Dyfodol: Cynllun Cenedlaethol 2040 (2021) a Nodyn Cyngor Technegol 20 cynllunio a'r Gymraeg (2017). Maes posibl arall i'w adolygu ymhellach yn y CDLl Adneuo fydd ystyried yr ystod o fesurau posibl a/neu ymyriadau posibl a all helpu i hyrwyddo'r defnydd o'r Gymraeg yn rhan o ddatblygiadau, gan gynnwys defnyddio enwau lleoedd a'r ddarpariaeth a ddymunir o arwyddion dwyieithog o ran hysbysebion sy'n ddarostyngedig i reolaeth gynllunio. Sylw
8.76 Mae effaith y Cynllun (gan gynnwys dyraniadau safle) yn cael ei asesu'n barhaus ac yn ailadroddus. Dylid cyfeirio at yr Asesiad Effaith ar y Gymraeg, ynghyd â'r Asesiad Effaith Integredig, sy'n cyd-fynd â'r Strategaeth hon a Ffefrir. Sylw
8.77 Mae nifer o agweddau ehangach ar y Cynllun a all wneud cyfraniad cadarnhaol i'r Gymraeg. Dylid cyfeirio at bolisïau sy'n ymwneud â thai, tai fforddiadwy a'r economi yn hyn o beth. Efallai y bydd potensial hefyd o ran rhwymedigaethau cynllunio, er enghraifft gweithio gyda mentrau trochi iaith a sefydliadau megis Menter Iaith Abertawe. Sylw
8.78 Rhoddwyd pwyslais corfforaethol nodedig ar addysg (gan gynnwys Cynllun Strategol y Gymraeg mewn Addysg (WESP) Medi 2022 – Awst 2032). Mae gan y Cyngor weledigaeth i gynyddu nifer y disgyblion sy'n mynychu ysgolion cyfrwng Cymraeg i rhwng 23% a 27% o ddisgyblion blwyddyn 1 erbyn 2032, o'i gymharu â 15.4% yn 2019/2020. Sylw
8.79 Gall darparu amrywiaeth o gyfleoedd hamdden, gwaith, addysg a byw hyd at 2038 helpu i gadw carfannau oedran iau a helpu i gyflawni Gweledigaeth y Cynllun ar gyfer 'Abertawe 2038'. Gall y strategaeth twf tir tai a chyflogaeth gynaliadwy ac integredig sy'n sail i'r Strategaeth a Ffefrir helpu gyda chadw carfannau oedran iau. Bydd hyn yn arwain at gymunedau mwy cytbwys, cydlynol a chynaliadwy ac yn helpu i leihau cymudo anghynaliadwy y tu allan i'r Sir ar gyfer gwaith. Nodir yn hyn o beth, yn y grŵp oedran 16-19, bod y cynnydd yn nifer y siaradwyr Cymraeg yn y Sir rhwng Cyfrifiad 2011 a 2021 yn 12.8% - mewn cyferbyniad gostyngodd y ffigwr hwn ledled Cymru 11.1%. Gwelwyd cynnydd tebyg yn y Sir ar gyfer y grŵp oedran 20-44 hefyd. Sylw
8.80 Gall y Cyngor ofyn am farn rhanddeiliaid allweddol megis Comisiynydd y Gymraeg a Menter Iaith Abertawe er mwyn llywio'r Cynllun Adneuo. Rhoddir sylw dyledus hefyd i'r cyd-destun rhanbarthol, gan nodi amlygrwydd y Gymraeg yn nogfen Cymru'r Dyfodol 2040. Sylw
8.81 Mae'r Gymraeg hefyd yn cael ei hystyried yn ased diwylliannol i'r Sir – gweler Polisi Strategol 19 'Asedau Hanesyddol a Diwylliannol'. Sylw
Datblygu ein Heconomi mewn Dull Cynaliadwy
SP8: Ardaloedd Creu Lleoedd ac Adfywio Strategol Sylw
Bydd Ardaloedd Creu Lleoedd ac Adfywio Strategol (SPRAs) yn cael eu dyrannu yn y Cynllun Adneuo ar ystod o safleoedd tir llwyd a thir glas yn Mharthau Polisi Tai (SHPZ) y Gogledd; y Dwyrain; y Gorllewin; y Canol; a'r Gogledd-orllewin Fwyaf.
- Bydd SPRA dan arweiniad preswyl yn creu cymdogaethau preswyl newydd, a/neu'n gwella cymdogaethau preswyl presennol drwy ddarparu o leiaf 400 o gartrefi newydd, y mae'n rhaid eu cynllunio'n gynhwysfawr ochr yn ochr â defnyddiau ategol priodol a chyfleusterau ategol.
- Bydd SPRA dan arweiniad iechyd yn galluogi ailddatblygu, adfywio a gwella angenrheidiol ysbytai presennol sy'n darparu gofal ar raddfa ranbarthol er mwyn darparu'r cyfleusterau clinigol a chymorth o'r ansawdd uchaf yn rhan o gyflawni blaenoriaethau'r GIG.
- Bydd SPRA Defnydd Cymysg yn darparu buddsoddiad, adfywio ac yn creu swyddi newydd sylweddol, gan gynnwys trwy ddefnyddiau newydd o ran masnachol, hamdden, diwylliant, swyddfeydd, diwydiant, addysg ac ynni adnewyddadwy, ar y cyd â chartrefi newydd.
Mae'n rhaid cynllunio cynigion datblygu o fewn SPRA yn gynhwysfawr a mynd ati ar ddull prif gynllun. Bydd natur y datblygiad i ddod ymlaen ym mhob SPRA yn dibynnu ar rôl a swyddogaeth pob lle.
Bydd angen cynigion i gyd-fynd â'r cynllun cysyniadol perthnasol, egwyddorion creu lleoedd a gofynion datblygu a fydd yn cael eu nodi ar gyfer pob SPRA o fewn y Cynllun Adneuo. Mae hyn yn cynnwys darparu unrhyw seilwaith ategol angenrheidiol neu fesurau oddi ar y safle y gellir eu nodi fel rhai sy'n angenrheidiol er mwyn i'r datblygiad ddod ymlaen, y mae'n rhaid eu cyflawni fesul cam priodol.
Gan gyfeirio at Ardal Dwf Genedlaethol Bae Abertawe ac Ardal Dwf Genedlaethol Llanelli, mae'r isod yn nodi cyfleoedd mewn perthynas â dyrannu SPRAs yn y dyfodol:
Dan arweiniad preswylfeydd: |
Dan arweiniad Iechyd |
Defnydd Cymysg: |
(SPRA 1) |
(SPRA 8) |
(SPRA 10) |
(SPRA 2) |
(SPRA 9) |
(SPRA 11) |
(SPRA 3) |
(SPRA 12) |
|
(SPRA 4) |
(SPRA 13) |
|
(SPRA 5) |
||
(SPRA 6) |
||
(SPRA 7) |
8.82 Bydd dyrannu Ardaloedd Creu Lleoedd ac Adfywio Strategol (SPRA) yn y CDLl Adneuo yn hanfodol i sicrhau bod y cydrannau craidd yn cael eu darparu'n rhan o'r Strategaeth Creu Lleoedd ar gyfer Abertawe hyd at 2038, gan gynnwys o ran cyflenwad tai. Byddant yn darparu datblygiad strategol â gwasanaethau da mewn lleoliadau cysylltiedig a bydd ganddynt seilwaith gwyrdd wrth eu gwraidd. O'r herwydd, ystyrir bod trothwy o leiaf 400 uned ar gyfer AGA dan arweiniad preswyl yn briodol, gan adlewyrchu'r gofyniad am safleoedd hyfyw sydd wedi'u cynllunio'n gynhwysfawr. Sylw
8.83 Wrth nodi lleoliadau priodol ar gyfer SPRA, rhaid rhoi sylw dyledus i Strategaeth Setliad Cynaliadwy y Cynllun. Mae'r Strategaeth hon yn amlinellu mai'r prif ffocws ar gyfer datblygu fydd lleoliadau yn y Gogledd; Dwyrain; Parthau Polisi Tai Strategol y Gorllewin, Canol a'r Gogledd-orllewin Fwyaf. Ystyrir hefyd y dylid lleoli cynigion ar raddfa fawr yn yr ardal drefol neu'n gyfagos iddi. Nodir yn hyn o beth bod yr ardal Drefol yn cael ei nodi fel Haen 1 yr hierarchaeth - gweler 'Strategaeth Setliad Cynaliadwy' Polisi Strategol 2. Sylw
8.84 Bydd lleoliad SPRA's a nodwyd yn y polisi yn sicrhau parhad eang mewn dull strategol o ran cyfleoedd datblygu strategol a oedd yn sail i CDLl Abertawe 2010-2025. Mae hyn yn darparu sicrwydd ac aliniad parhaus ar gyfer y farchnad, y gymuned ac ar gyfer darparwyr seilwaith / cyfleustodau allweddol o fewn a thu allan i'r Cyngor. Sylw
8.85 Mae'r SPRA wedi'u nodi gyda dealltwriaeth gadarn o rôl a swyddogaeth lleoedd a nodweddion a chyfyngiadau gwahanol y SHPZs. Nodir rhagor o wybodaeth ym Mhennod 5 y Strategaeth hon, Mae'r ffigur isod yn dangos lleoliad cymharol y cyfleoedd SPRA yng nghyd-destun y SHPZ's. Sylw
Ffigur 6 Lleoliad SPRAs fesul SHPZ Sylw

8.86 Mae rhai ardaloedd o'r Sir yn fwy priodol nag eraill i ddarparu ar gyfer SPRA's, er enghraifft gan ystyried capasiti seilwaith ac amgylcheddol, lefelau poblogaeth a darparu gwasanaethau/cyfleusterau. Mae angen alinio hefyd gydag ystyriaethau allweddol eraill sy'n seiliedig ar leoedd e.e. gweithgareddau adfywio a meysydd cyflogaeth. Cyfeirir hefyd at y cyd-destun trawsffiniol a rhanbarthol, gan nodi Cymru'r Dyfodol 2040 ac Ardal Dwf Genedlaethol Bae Abertawe a Llanelli. Sylw
8.87 Mae SHPZs y Gogledd-orllewin Fwyaf; y Gogledd; y Gorllewinol, Dwyrain a Chanol yn arddangos cymwysterau sy'n debyg i swyddogaethau sy'n canolbwyntio ar ddatblygiad strategol. I'r gwrthwyneb, nid yw SHPZ Ymylol Gŵyr a Gŵyr yn arddangos cymwysterau sy'n debyg i swyddogaethau strategol sy'n canolbwyntio ar ddatblygu. Adlewyrchir tystiolaeth o'r fath ym Mholisi Strategol 2 'Strategaeth Setliad Cynaliadwy'. Sylw
8.88 Bydd nodi 13 ardal ar draws ystod o SHPZs yn darparu mesur o hyblygrwydd a dewis. Nodir rhagor o wybodaeth yn Atodiad C ar statws cynllunio'r safleoedd cyfle hyn, a dylid cyfeirio hefyd at y Papur Cyflenwi Tai er mwyn ystyried y tybiaethau a wnaed mewn perthynas â'r niferoedd posibl o gartrefi a allai ddod ymlaen. Sylw
8.89 Mae'r cyfleoedd SPRA wedi bod yn destun rhywfaint o adolygiad hyfywedd lefel uchel cychwynnol a byddant yn cael eu llywio ymhellach gan brofion hyfywedd manwl ar safle penodol ar gyfer y Cynllun Adneuo. Bydd hyn yn pennu lefel y tai fforddiadwy y gellir eu darparu ar y safle yn ymarferol ynghyd â gofynion a seilwaith datblygwyr eraill sy'n ofynnol i gefnogi'r gwaith o'u cyflawni. Sylw
8.90 Mae SHPZ Gogledd-orllewin Fwyaf yn cwmpasu hen gymunedau diwydiannol megis Gorseinon a Phontarddulais. Mae'r parth hwn yn cynnwys poblogaeth o tua 40,400 dros ardal 98km2, gyda dwysedd poblogaeth o 412 y km². Mae'r Gymraeg yn amlwg o fewn y SHPZ hwn. Y lleoliadau a nodwyd yn y polisi ar gyfer cyfleoedd SPRA yn SHPZ y Gogledd-orllewin Fwyaf yw: Pontarddulais, Garden Village/Gorseinon, Penlle'r-gaer a Llangyfelach. Mae tystiolaeth yn dangos y byddai potensial darparu tai AGA ym Mharth Gogledd-orllewin Fwyaf oddeutu 3000 o unedau. Sylw
8.91 Rhan amlycaf yr SHPZ Canolog yw safle Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe, sy'n cwmpasu prif graidd masnachol a busnes y ddinas. Hefyd yn y parth hwn mae ardaloedd preswyl sefydledig megis Sandfields, Brynmill, Mount Pleasant ac Uplands. Mae'r parth hwn yn cynnwys poblogaeth o tua 54,400 dros ardal 18.9km², gyda dwysedd poblogaeth o 2,878 y km². Y lleoliadau a nodwyd yn y polisi ar gyfer cyfleoedd SPRA yn y SHPZ Canolog yw: Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe, Coridor Glannau Tawe a Gwaith Copr Hafod Morfa, SA1 Glannau Abertawe a Choridor Porthladd a Dociau a Ffordd Fabian. Mae Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe wedi gweld ffocws ar weithgarwch adfywio a buddsoddiad masnachol, gan adlewyrchu uchelgeisiau corfforaethol Cyngor Abertawe a phartneriaid o ran cyflawni newid trawsnewidiol yn y lleoliad hwn, gan gynnwys trwy bortffolio Bargen Ddinesig Bae Abertawe. Sylw
8.92 Mae Polisi Strategol 9 'Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe' yn nodi'r nodau a'r gofynion penodol ar gyfer datblygiadau newydd yn y maes blaenoriaeth hwn, sy'n cynnwys darparu nifer sylweddol o gartrefi newydd ochr yn ochr â defnyddiau masnachol cymysg eraill. Mae Polisi Strategol 11 'Adfywio Porthladd a Dociau Abertawe' yn darparu fframwaith i lywio datblygiad yn yr ardal tir llwyd mawr hwn, sy'n ased unigryw i Abertawe a'r rhanbarth ehangach mewn perthynas â'i photensial i sicrhau newid trawsnewidiol o ran datblygu ynni masnachol, diwydiannol ac adnewyddadwy. Sylw
8.93 Mae'r porthladd a'r dociau yn eistedd ochr yn ochr ag ardal 'Glannau SA1' Abertawe sydd â'i gymeriad defnydd cymysg ei hun gyda nifer sylweddol o gartrefi. Rhagwelir y bydd datblygiad ar safle Coridor Glannau Afon Tawe a Gwaith Copr Hafod Morfa yn darparu adfywiad defnydd cymysg dan arweiniad treftadaeth a diwylliant gan gynnwys datblygiad preswyl, defnydd cyflogaeth (B1), hamdden, hamdden a defnydd cymunedol, actifadu afonydd, mannau agored a seilwaith gwyrdd, i gyd yn cyfrannu tuag at warchod a gwella treftadaeth hanesyddol a diwylliannol unigryw'r ardal. Mae gan yr ardal hon gyfyngiadau a chyfleoedd cymhleth ynghyd â llu o berchnogaethau. Felly, rhaid i bob cynnig yn y maes hwn ddangos dull cadarn dan arweiniad prif gynllun. Dylai hwn ddangos cydnawsedd rhwng datblygiadau a gyflwynir yn raddol. Mae tystiolaeth yn dangos bod potensial darparu tua 600 o unedau tai trwy SPRA yn y Parth Canolog. Amcangyfrif ceidwadol yw hwn y disgwylir iddo fod yn lefel sylfaenol o ddatblygiad ar gyfer yr Ardal Ganolog, Glan afon Tawe a Choridor Ffordd Fabian y gellir mynd y tu hwnt iddo wrth i asesiad manylach o Safleoedd Ymgeisiol a chynigion adfywio sy'n dod i'r amlwg ar gyfer yr ardaloedd hyn gael ei wneud i lywio'r Cynllun Adneuo. Sylw
8.94 Mae SHPZ y Gogledd yn ymgorffori ardaloedd trefol preswyl i raddau helaeth o amgylch cyrion Canol Abertawe, gan gynnwys Penlan, Mynydd-bach, Llangyfelach, a Threforys; a hefyd wedi sefydlu parciau busnes yn Fforest-fach a Waunarlwydd. Mae'r parth hwn yn cynnwys poblogaeth o tua 50,100 dros ardal 23.2km2, gyda dwysedd poblogaeth o 2,159 fesul km². Y lleoliadau a nodwyd yn y polisi ar gyfer cyfleoedd SPRA yn SYPZ y Gogledd yw: Llangyfelach, Treforys, Ysbyty Treforys a Waunarlwydd/ Fforest-fach. Mae tystiolaeth yn dangos y byddai potensial darparu tai AGA ym Mharth y Gogledd oddeutu 3000 o unedau. Sylw
8.95 O ran Ysbyty Treforys bydd y cynllun yn cefnogi ehangu cyfleusterau gofal iechyd i'r gogledd o'r ysbyty presennol yn yr ardal warchodedig bresennol yn y CDLl mabwysiedig presennol i hwyluso strategaeth bwrdd iechyd sy'n dod i'r amlwg ar gyfer gwella cyfleusterau clinigol ar y safle. Mae'r rhaglen bresennol ar gyfer gwelliannau gofal strategol a nodwyd yn yr ardal ddiogel bresennol yn y lleoliad hwn yn cynnwys adeilad adran frys newydd gyda helipad, cyfleuster thorasig newydd, gwasanaethau cymorth, canolfan ynni a Sefydliad Gwyddorau Bywyd y Brifysgol. Mae cynigion datblygu pellach o fewn ystâd bresennol yr ysbyty yn cynnwys bloc ward newydd ac adnewyddu ITU. Bydd gwelliannau seilwaith trafnidiaeth strategol i hwyluso'r cynllun strategol hwn o welliannau yn cael eu cefnogi gan CDLl2 a fydd yn gofyn am welliannau i lwybrau mynediad ar ffordd Mynydd Gelli Wastad a seilwaith trafnidiaeth newydd i'r gogledd o fewn tir diogel. Gall y gwelliannau trafnidiaeth strategol i ddarparu ar gyfer y defnyddiau olygu bod angen darparu ffordd gyswllt newydd o gyffordd 46 yr M4 i gyd-fynd ag unrhyw seilwaith llwybrau mynediad a fydd wedi'u huwchraddio. Bydd y cynllun yn hwyluso'r gwaith o gyflawni hyn yn amodol ar yr angen sy'n cael ei gyfiawnhau yn rhan o Asesiad o'r Effaith ar Drafnidiaeth manwl fel rhan o'r prosiect sy'n dod i'r amlwg. Sylw
8.96 Ehangodd SHPZ y Gorllewin yn gyflym ar ddiwedd yr Ugeinfed Ganrif, gan ehangu i'w gyfyngiadau amgylcheddol o'r glannau hyd at ffin Tirwedd Genedlaethol Gŵyr (AHNE). Mae'r ardal yn cynnwys aneddiadau preswyl yn bennaf, gan gynnwys Sgeti a'r Mwmbwls. Mae'r parth hwn yn cynnwys poblogaeth o tua 40,100 dros ardal 23.9km2, gyda dwysedd poblogaeth o 1,678 fesul km². Y lleoliad a ddyfynnir fel cyfle i SPRA's o fewn Polisi Strategol 8 o fewn y SHPZ hwn yw: Ysbyty Cefn Coed, Y Cocyd. Mae tystiolaeth yn dangos bod potensial darparu tai y SPRAs ym Mharth y Gorllewin yn annhebygol o fod yn fwy na 200 o unedau. Sylw
8.97 Mae SHPZ y Dwyrain yn cynnwys yr ardal drefol i'r dwyrain o Afon Tawe i raddau helaeth ac yn ymestyn mor bell i'r gogledd â Chlydach. Mae'n cynnwys lleoliadau cyflogaeth a defnydd cymysg, megis Parc Menter Abertawe, Bro Abertawe, Porth Abertawe a SA1 Glannau Abertawe. Mae'r parth hwn yn cynnwys poblogaeth o tua 37,700 dros ardal 60.8km2, gyda dwysedd poblogaeth o 620 fesul km². Mae'r Parth wedi gweld ffocws ar weithgarwch adfywio, gan gynnwys ailddefnyddio tir a ddatblygwyd yn flaenorol. Er bod y Polisi Strategol yn nodi SPRA's o fewn y SHPZ Dwyreiniol, mae'n debygol y bydd maint unrhyw ddyraniad SPRA yn y parth hwn yn ymylol o'i gymharu â'r SHPZs eraill a amlygir ar gyfer datblygiad SPRA. Mae hyn yn cydnabod y cyfyngiadau sy'n effeithio ar ddatblygiad yn y SHPZ Dwyreiniol. Serch hynny, mae'n bosibl y bydd yr ardal yn dal i ddarparu cyfleoedd datblygu ar raddfa lai, yn enwedig ardal Bro Abertawe. Sylw
8.98 Nodweddir SHPZ Ymylon Gŵyr gan bentrefi bach a mawr wedi'u lleoli mewn tirweddau gwledig a lled-wledig, a rhai o'r rhain ger ymylon gorllewinol yr ardal drefol. Mae'r parth hwn yn cynnwys poblogaeth o tua 9,600 dros ardal 25.9 km², gyda dwysedd poblogaeth o 371 fesul km². Sylw
8.99 Nodweddir SHPZ Gŵyr gan bentrefi bach a mawr sydd wedi'u lleoli mewn tirweddau gwledig a lled-wledig, rhai ger ymylon gorllewinol yr ardal drefol. Mae'r parth hwn yn cynnwys poblogaeth o tua 6,000 dros ardal 124.4km², gyda dwysedd poblogaeth o 48 y km². Gellir ystyried bod y parth yn chwarae rhan allweddol yng nghynnig cyffredinol economi ymwelwyr y Sir, tra bydd Tirwedd Genedlaethol Gŵyr (AHNE) yn ystyriaeth nodedig. Sylw
8.100 Bydd y dull a nodir ym Mholisi Strategol 8 yn darparu cyfleoedd ar draws y Sir ac felly ni fydd yn gorlenwi SHPZs penodol. Bydd rhagor o dystiolaeth fanwl yn cael ei llunio (gan gynnwys hyfywedd a datganiadau tir cyffredin fel y bo'n briodol) i gefnogi nodi SPRA penodol yn rhan o baratoi'r CDLl blaendal, gan gynnwys eu hamlinellu ar y map cynigion. Fodd bynnag, mae'r 13 o gyfleoedd a nodir ym Mholisi Strategol 8 yn darparu man cychwyn cadarn a llywio strategol yn hyn o beth. Sylw
8.101 Gall y Cynllun Adneuo gynnwys y wybodaeth ganlynol ar gyfer yr SPRAs hynny a ddyrennir i: Sylw
- Cynlluniau cysyniad ac egwyddorion creu lleoedd;
- Gofynion datblygu - gan gynnwys unrhyw seilwaith ategol angenrheidiol neu fesurau oddi ar y safle y gellir eu nodi fel rhai sy'n angenrheidiol er mwyn i'r datblygiad ddod ymlaen, y mae'n rhaid eu cyflawni fesul cam priodol, a
- Unrhyw adroddiadau ynni / gofynion dylunio sero net.
8.102 Ar gyfer pob SPRA, rhaid i'r cynigion ymateb i'r Cynlluniau Cysyniad trwy ddull Prif gynllun fel y nodir yn SP5. Sylw
SP9: Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe Sylw
Bydd datblygiadau sy'n sicrhau manteision adfywio sylweddol o ran cynyddu atyniad, hyfywedd a chystadleurwydd Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe yn cael eu cefnogi.
Rhaid i'r holl ddatblygiadau yn y lleoliad hwn fod yn gyson â'r nodau strategol allweddol canlynol:
- Creu cyrchfan defnydd cymysg bywiog, amrywiol, nodedig a gwydn gyda chraidd manwerthu a hamdden ffyniannus, sy'n adlewyrchu arwyddocâd rhanbarthol a chenedlaethol Abertawe;
- Gwella atyniad, hyfywedd a chystadleurwydd yr ardal;
- Adfywio a gwella lleoliadau allweddol, gan gynnwys gwella atyniad a bywiogrwydd lleoliadau porth allweddol a thu blaen amlwg;
- Hyrwyddo dinas fyw iach a chysylltiedig gyda Seilwaith Gwyrdd amlswyddogaethol gwreiddio;
- Cefnogi darparu a/neu ategu cynigion adfywio 'Llunio Abertawe';
- Darparu swyddfeydd modern, mannau dysgu a diwydiannau creadigol o ansawdd uchel;
- Integreiddio byw mewn dinas gydag ystod o ddwysedd, math a deiliadaeth ochr yn ochr â defnyddiau masnachol a defnyddiau eraill priodol, a
- Darparu ystod eang a dewis o atyniadau i ymwelwyr a chyfleusterau diwylliant a hamdden.
Bydd angen i'r datblygiad fod yn unol â Chynllun Creu Lleoedd Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe, sy'n darparu fframwaith adfywio ar gyfer yr Ardal.
Ni ddylai datblygiadau mawr sydd wedi'u lleoli mewn mannau eraill yn y Sir atal y gwaith o adfywio a bywiogi Ardal Ganolog a Glannau Abertawe.
8.103 Mae adfywio Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe yn flaenoriaeth gorfforaethol i'r Cyngor ac o ystyried ei arwyddocâd rhanbarthol a chenedlaethol bydd yn sbardun allweddol i ffyniant economaidd yn Ardal Dwf Genedlaethol Bae Abertawe ac Ardal Dwf Genedlaethol Llanelli ac ar draws Dinas-ranbarth Bae Abertawe. Nod y Cyngor, drwy weithio'n agos gydag AGB (Ardal Gwella Busnes) Abertawe a'r sector preifat yw parhau â'r newid trawsnewidiol sydd ar y gweill yn Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe i wneud yr ardal yn lle hynod ddeniadol i fuddsoddi ynddo ac i siopa, astudio, aros, ymweld a gwneud busnes. Sylw
8.104 Mae Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe angen cymysgedd bywiog a chydbwysedd cywir o ddefnyddiau sy'n cael eu darparu mewn ffordd ddarllenadwy gydag adeiladau a mannau cyhoeddus nodedig o ansawdd uchel sy'n dathlu diwylliant Abertawe ac sy'n ei gwahaniaethu oddi wrth ddinasoedd eraill. Mae ganddi hanes balch ac ymdeimlad o hunaniaeth, ac mewn sawl ffordd mae'n wyneb cyhoeddus y Sir. Dilynir datblygiad sy'n gwella ei statws a'i broffil yn gyrchfan ffocws, a hynny yn rhan o strategaeth gydlynol i sicrhau bod Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe yn dechrau cyfnod newydd o gyfle, yn parhau i elwa o fuddsoddiad ac yn dod yn ganolfan fywiog ar gyfer gwaith a rhyngweithio cymdeithasol am genedlaethau lawer i ddod. Ochr yn ochr â'i swyddogaeth fasnachol, bydd Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe yn cael eu hystyried yn ganolbwynt ar gyfer prosiectau dinesig, addysg a datblygu diwylliannol yn y dyfodol. Sylw
8.105 Mae'r ymrwymiad corfforaethol i adfywio canol y ddinas a chynyddu nifer yr ymwelwyr yn cael ei ddangos gan y rhaglen adfywio gwerth £1bn ar y gweill. Mae'r cynlluniau wedi'u cwblhau yn cynnwys Arena Abertawe a'r parc arfordirol yng nghanol ardal Bae Copr newydd gwerth £135m y ddinashttps://coprbayswansea.com/, ynghyd â 71/72 Ffordd y Brenin. Mae cynlluniau adfywio eraill sydd wedi'u cwblhau ac yn y dyfodol https://www.swansea.gov.uk/regenerationplans yn cynnwys: Prosiect adfywio defnydd cymysg Biome, Llety'r Swyddfa Chwarter Gradd A, Gerddi'r Castell a'r Storfa. Bydd safleoedd 'Llunio Abertawe' yn y dyfodol yn cynnig effaith drawsnewidiol. Sylw
8.106 Lansiwyd Trawsnewid Trefi gan Lywodraeth Cymru ym mis Ionawr 2020 i fynd i'r afael â'r dirywiad yng nghanol trefi a dinasoedd a'r galw llai am fanwerthu'r stryd fawr. Mae'r Cyngor wrthi'n paratoi i gymryd lle'r fframwaith adfywio presennol (Fframwaith Adfywio Ardal Canol Abertawe) gyda'r Cynllun Creu Lleoedd Canol Dinas sy'n dod i'r amlwg. Bydd hyn yn darparu gwybodaeth ategol i lywio cynigion datblygu yn Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe. Mae'r Polisi Strategol hwn yn adlewyrchu'r ffocws ehangach sy'n seiliedig ar le ar ganol y ddinas ac yn darparu fframwaith gofodol ar gyfer yr agweddau cynllunio defnydd tir i'w cyflawni. Dylid cyfeirio hefyd at Bolisi Strategol 8 'Ardaloedd Creu Lleoedd ac Adfywio Strategol'. Sylw
8.107 Dylai chwiliad dilyniannol i fodloni'r gofyniad tystiolaeth am ofod swyddfa fodern o ansawdd uchel o ansawdd uchel ddechrau gydag Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe. Mae'r lleoliad hwn hefyd yn fan cychwyn o ran y lleoliad ar gyfer cynigion priodol ar gyfer cyfleoedd byw yn y Ganolfan, gan gynnwys Llety Myfyrwyr a Adeiladir i'r Diben (PBSA). Cefnogir cynigion priodol sy'n datgloi'r potensial ar gyfer trawsnewidiadau llawr uchaf ac sy'n darparu adfywio ehangach, cydlyniant cymdeithasol, ac ehangu'r gymysgedd ddeiliadaeth o fewn Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe. Bydd rhagor o wybodaeth am faint gofodol Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe yn cael ei nodi yn y Cynllun Adneuo a bydd yn cyd-fynd â'r Cynllun Creu Lleoedd. Sylw
8.108 Bydd disgwyl i gynigion yn Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe gyfrannu at ddarparu seilwaith gwyrdd amlswyddogaethol gwell fel rhan o'r ymdrechion i fynd i'r afael â'r argyfyngau natur a'r hinsawdd. Bydd Ardal Ganolog Abertawe: Adfywio ein Strategaeth Seilwaith Dinas Lles a Bywyd Gwyllt, ochr yn ochr ag Asesiad Seilwaith Gwyrdd Cychwynnol (gweler Atodiad A) yn llywio Strategaethau Seilwaith Gwyrdd yn rhan o gynlluniau datblygu newydd. Sylw
8.109 Mae aliniad clir rhwng y Polisi Strategol hwn a Pholisi Strategol 10 'Canolfannau yn Gyntaf'. Nodir yn hyn o beth fod Polisi Strategol 10 yn nodi 'Craidd Hamdden a Manwerthu Ardal Canol Abertawe' ar ben hierarchaeth manwerthu a masnachol y Sir, gan gydnabod ei rôl ranbarthol yn Ne-orllewin Cymru. Sylw
8.110 Cefnogir cynigion priodol ar gyfer twristiaeth, diwylliant, hamdden ac ymlacio hamdden yn Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe sy'n cyfrannu at arallgyfeirio a gwella'r ddarpariaeth bresennol ac sy'n creu cyfleoedd unigryw sy'n denu nifer yr ymwelwyr a buddsoddi. Sylw
8.111 Bydd angen cyfiawnhau datblygiadau a chynigion adfywio y tu allan i Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe. Bydd angen i ymgeiswyr fodloni'r Cyngor bod y lleoliad yn briodol o ran nodweddion safle-benodol, ynghyd â rôl a swyddogaeth y setliad a Strategaeth Ofodol y Cynllun. Dylai cynigion o'r fath fod yn ostyngedig o ran effaith, graddfa a swyddogaeth i'r rhai sydd wedi'u lleoli yn Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe, a dylent adlewyrchu'r pwyslais dilyniannol a roddir ar Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe yn fan cychwyn mewn termau gofodol. Rhaid i gynigion beidio â pheryglu uchafiaeth yr Ardal Ganolog fel y ffocws ar gyfer newid trawsnewidiol. Sylw
SP10: Canolfannau yn Gyntaf Sylw
Rhaid i gynigion ar gyfer defnydd manwerthu, hamdden a masnachol gadw at egwyddor 'Canolfannau yn Gyntaf'. Rhaid asesu pob safle neu safle posibl o fewn Hierarchaeth y Canolfannau a allai ddarparu ar gyfer y datblygiad arfaethedig yn rhesymol ar gyfer ei addasrwydd, gan ystyried natur, graddfa a lleoliad y cynnig.
Mae Hierarchaeth Canolfannau yn y Sir fel a ganlyn:
- Craidd Manwerthu a Hamdden Canol Dinas Abertawe;
- Canolfannau Cymdogaeth Mawr, a
- Canolfannau Cymdogaeth Bach.
Bydd angen datblygiad i ddiogelu a hyrwyddo hyfywedd, bywiogrwydd a bwrlwm Canolfannau dynodedig.
Pan nad oes safleoedd neu adeiladau addas ar gael o fewn yr Hierarchaeth Canolfannau i ddarparu ar gyfer datblygiad arfaethedig, bydd angen ystyried safleoedd priodol ar ymyl y canol yn hytrach na lleoliadau y tu allan i ganol y ddinas.
Dim ond mewn lleoliadau y tu allan i'r canol y caniateir cynigion ar gyfer defnydd manwerthu, hamdden neu fasnachol lle y gellir ei gyfiawnhau'n llawn yn fath eithriadol o ddatblygiad nad yw'n peryglu bywiogrwydd, hyfywedd a bwrlwm Canolfannau yn yr Hierarchaeth.
8.112 Mae Polisi Cynllunio Cymru (rhifyn 12, 2024) yn ei gwneud yn ofynnol ystyried hierarchaeth o ganolfannau manwerthu a masnachol yn rhan o'r gwaith o baratoi'r Cynllun. Dylai nodi a chategoreiddio canolfannau manwerthu a masnachol gael eu llywio gan y swyddogaethau y maent yn eu cyflawni, ystyried eu rolau yn y dyfodol, a chydnabod cyfleoedd i gefnogi amcanion canolfannau manwerthu a masnachol Llywodraeth Cymru. Sylw
8.113 Mae SP10 yn nodi hierarchaeth o ganolfannau sy'n amrywio o'r canolfannau cymdogaeth bach sy'n profi'r ddarpariaeth fwyaf lleol drwodd i ganolfannau cymdogaeth mwy sy'n anochel yn darparu ystod ehangach o wasanaethau a chyfleusterau i'r trigolion a'r poblogaethau sy'n ymweld â nhw, a mwy o ddewis i ddefnyddwyr dros ystod ehangach o gynnyrch. Wrth nodi darpariaethau Polisi Strategol 9 'Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe ', mae'r hierarchaeth yn nodi'n glir mai craidd hamdden a manwerthu'r Ardal Ganolog sydd ar frig yr Hierarchaeth, a hynny'n adlewyrchu blaenoriaeth swyddogaeth cyrchfan Canol Dinas Abertawe. Sylw
8.114 Bydd yr Hierarchaeth yn diogelu ac yn gwella prif rôl Craidd Manwerthu a Hamdden Canol Dinas Abertawe wrth wasanaethu dalgylchoedd ehangach ar gyfer siopa cymhariaeth (dillad, esgidiau, trydanol ac ati) ac eitemau arbenigol i sicrhau ei atyniad parhaus fel canol y dref a chyrchfannau siopa. Mewn canolfannau llai, mae'n ceisio sicrhau bod gan gymunedau lleol fynediad rhesymol at ystod foddhaol o gyfleusterau a gwasanaethau'r stryd fawr, yn enwedig nwyddau cyfleus (bwyd a gofyniad hanfodol arall o ddydd i ddydd). Sylw
8.115 Mae aliniad clir rhwng y Polisi Strategol hwn a Pholisi Strategol 9 'Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe '. Er eglurder, nid yw'n briodol i Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe gyfan gael eu dynodi'n 'Ganolfan Fanwerthu' at ddibenion cynllunio, o ystyried ei bod yn cwmpasu ardaloedd sylweddol o ardaloedd manwerthu preswyl ac ardaloedd manwerthu eraill nad ydynt yn rhai craidd. Dylid nodi yn y cyd-destun hwn fod Canolfan Hamdden a Manwerthu Ardal Ganolog Abertawe yn 'is-ardal' o Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe. Bydd y darlun o ardaloedd o'r fath yn cael ei nodi yn y CDLl Adneuo. Sylw
8.116 Mae nwyddau a gwasanaethau sy'n ofynnol o ddydd i ddydd yn cael eu hystyried yn eitemau cyfleustra, gyda dimensiwn lleol, ac y gall preswylwyr wneud teithiau byr yn aml ar eu cyfer. Mae eitemau arbenigol yn cael eu hystyried yn nwyddau cymharu ac yn gyffredinol byddant yn cael eu ceisio'n llai aml ac y bydd siopwyr yn barod i deithio ymhellach. Sylw
8.117 Mae Canolfannau Cymdogaeth Mawr wedi eu nodi yng Nghlydach, Gorseinon, Tre-gŵyr, Cilâ, Treforys, Y Mwmbwls, Pontarddulais, Sgeti, Uplands a Phen-clawdd. Mae'r rhain yn darparu ystod a dewis priodol o ddefnyddiau manwerthu a di-fanwerthu i gefnogi'r cymunedau y maent yn eu gwasanaethu. Er gwaethaf parchu prif swyddogaeth siopa'r ardaloedd hyn, cydnabyddir y gall annog cymysgedd o ddefnyddiau yn ogystal â Dosbarth A1 gynhyrchu ymwelwyr a helpu i gynnal bywiogrwydd ac atyniad. Sylw
8.118 Lansiwyd Trawsnewid Trefi gan Lywodraeth Cymru ym mis Ionawr 2020 i fynd i'r afael â'r dirywiad yng nghanol trefi a dinasoedd a'r galw llai am fanwerthu'r stryd fawr. Mae cynlluniau creu lleoedd yn cael eu paratoi (gan gynnwys ar gyfer Canol Dinas Abertawe a nifer o leoedd eraill gan gynnwys Pontarddulais, Clydach, Treforys a'r Mwmbwls). Bydd cynnydd cynlluniau o'r fath yn cael ei adolygu a'i ymateb fel y bo'n briodol fel rhan o baratoi'r CDLl Adneuo. Gall y Cynlluniau hyn lywio penderfyniadau manwl ar bolisi manwerthu ar gyfer y canolfannau manwerthu hyn ochr yn ochr ag adolygiad o'r ffiniau presennol i sicrhau bod y cynllun yn hwyluso amcanion yr egin gynlluniau creu lleoedd hyn. Sylw
8.119 Mae rhwydwaith o Ganolfannau Cymdogaethau Bach yn bodoli ar draws Abertawe, mae'r rhain yn fwy preswyl eu natur ac nid oes ganddynt y raddfa na'r amrywiaeth na defnyddiau manwerthu a rhai nad ydynt yn adwerthu fel arfer. Maent yn darparu cyfleusterau gwerthfawr i ddiwallu anghenion cymdogaeth leol sy'n darparu gwasanaethau lleol megis darparu hwylustod, bwyd a diod a defnyddiau ategol eraill. Mae'r CDLl presennol/mabwysiedig yn nodi 25 o ganolfannau lleol, gellir mireinio hyn a chynnwys ardaloedd pellach yn rhan o'r asesiad parhaus i lywio'r Cynllun Adneuo. Sylw
8.120 Mae SP10 yn hyrwyddo Canolfannau Diffiniedig y Cynllun fel y lleoliadau mwyaf priodol a chynaliadwy ar gyfer lleoli datblygiadau manwerthu, hamdden, masnachol a chyflenwol newydd. Bydd cydleoli cyfleusterau a gwasanaethau mewn lleoliadau o'r fath yn helpu i gefnogi eu hiechyd a'u bywiogrwydd hirdymor fel lleoedd cyfleus a deniadol i siopa, byw, cymdeithasu, cael mynediad at wasanaethau iechyd a lles, ac i gynnal busnes. Bydd hefyd yn annog teithiau cysylltiedig a gostyngiad yn y galw am deithio. Bydd paratoi'r Cynllun Adneuo yn caniatáu i raddfa ofodol canolfannau gael eu disgrifio ar fap cynigion yn ôl yr angen a/neu'n briodol. Sylw
8.121 Efallai y bydd amgylchiadau eithriadol penodol lle gall cynnig manwerthu neu hamdden y tu allan i'r canol, fod yn briodol, yn amodol ar angen penodol. Dylid ystyried ymyl safleoedd canol yn well gan leoliadau y tu allan i'r ganolfan. Bydd y CDLl Adneuo yn caniatáu ar gyfer amlinellu unrhyw ymyl benodol o leoliadau canolfannau. Sylw
8.122 Pan fo tystiolaeth yn dangos yn glir na ellir sicrhau bod unrhyw safleoedd mewn canolfannau neu ar gyrion lleoliadau canolfannau ar gael ar gyfer y datblygiad arfaethedig, bydd safleoedd y tu allan i'r ganolfan yn cael eu hystyried. Mewn amgylchiadau o'r fath, dylai datblygwyr ystyried y safleoedd a'r safleoedd sydd ar gael o fewn ffiniau Parciau Manwerthu diffiniedig, sef y lleoliad a ffefrir ar gyfer datblygiadau manwerthu y tu allan i'r canol. Mae'r Parciau Manwerthu yn Abertawe fel a ganlyn: Cadle (Heol Pontarddulais), Cwmdu, Fforest-fach, Morfa a Pharc Menter Abertawe. Bydd maint gofodol y parciau hyn yn cael ei adolygu i hysbysu ffiniau arfaethedig i'w cynnwys yn y CDLl Adneuo. Sylw
8.123 Dylid ystyried cynigion manwerthu a hamdden mewn lleoliadau y tu allan i Barciau Manwerthu dan amgylchiadau eithriadol yn unig, a lle nodir angen penodol. Gallai'r rhain gynnwys cyfleusterau siopa cyfleustra lleol bach mewn ardaloedd gwledig a threfol sy'n gallu dangos lefel o aliniad â'r strategaeth aneddiadau a fframwaith polisi ehangach y Cynllun, tra hefyd yn adlewyrchu rôl a swyddogaeth lleoedd. Enghraifft arall yw datblygu sy'n rhan o Ganolfan newydd gynlluniedig neu sy'n gyfleuster penodol a gynigir i wasanaethu cymdogaeth breswyl sylweddol newydd o fewn Ardal Creu Lleoedd ac Adfywio Strategol. Efallai y bydd angen math penodol o uned ar gyfer rhai datblygiadau, naill ai gydag arwynebedd llawr helaeth a/neu safle pwrpasol wedi'i ddylunio, nad yw ar gael fel arfer o fewn Canolfannau neu Barciau Manwerthu, er mwyn darparu ar gyfer yr ystod arfaethedig o nwyddau sydd i'w gwerthu. Sylw
8.124 Bydd rhagor o wybodaeth yn cael ei nodi yn y CDLl Adneuo mewn perthynas â'r amgylchiadau lle gellid cyfiawnhau gwyro oddi wrth yr hierarchaeth. Fodd bynnag, ni fydd y cyfeiriad strategol fel y nodir yn y Polisi Strategol yn newid, gan fod y Canolfannau a ddiffiniwyd yn cael eu hystyried y lleoliadau mwyaf priodol a chynaliadwy ar gyfer lleoli cyfleusterau manwerthu, masnachol, hamdden neu wasanaeth cyhoeddus. Ni ddylai eithriadau arwain at effaith andwyol sylweddol ar atyniad, bywiogrwydd neu hyfywedd unrhyw Ganolfan a ddiffinnir yn yr Hierarchaeth Manwerthu. Sylw
8.125 Mae data monitro yn dangos bod amrywiadau yn bodoli ym mwrlwm a bywiogrwydd canolfannau'r Sir, gyda % y cyfraddau'r lleoedd gwag wedi'u nodi yn hyn o beth. Wrth gynnal a gwella eu swyddogaeth manwerthu, cydnabyddir pwysigrwydd annog amrywiaeth o weithgareddau a defnyddiau hefyd yn rhan o yrru nifer yr ymwelwyr. Yn 2020 cyhoeddodd Llywodraeth Cymru 'Adeiladu Lleoedd Gwell: Y System Gynllunio Cyflawni Dyfodol Gwydn a Disglair'. Mae hyn yn ailddatgan ymrwymiad i greu lleoedd gydag adferiad sy'n canolbwyntio ar bobl ac sy'n cael ei arwain gan greu lleoedd o'r pandemig. Wrth gydnabod bod patrymau manwerthu traddodiadol yn newid, bydd paratoi'r cynllun adneuo yn caniatáu adolygu'r fframwaith polisi CDLl a fabwysiadwyd penodol, yn arbennig ar gyfer ystyried cynigion dosbarth 'nad ydynt yn ddosbarth defnydd A1' ar y llawr gwaelod o fewn canolfannau. Sylw
8.126 Ymhlith y cenadaethau lleol a nodir yn y Cynllun Cyflenwi Economaidd Lleol mae 'Tyfu a Hyrwyddo Cynnig Cryfderau a Phrofiad Abertawe', gyda'r nodau strategol o 'Creu Lleoedd Cysylltiedig, Cynaliadwy' a 'Chryfhau Ein Harbenigrwydd'. Gan gyfeirio'n benodol at y cyntaf, mae amcan penodol yn cyfeirio at 'Creu ardal ffyniannus, hygyrch a chanolfannau lleol'. Sylw
8.127 Bydd cyfleoedd adfywio priodol sy'n gwella bywiogrwydd a hyfywedd y rhwydwaith o Ganolfannau Cymdogaeth Mawr a Bach yn cael cefnogaeth. Fodd bynnag, bydd angen i gynigion gyd-fynd â Pholisi Strategol 9 'Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe' gan gydnabod blaenoriaeth Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe. Dylai cynigion ddangos lefel o aliniad â'r strategaeth aneddiadau a fframwaith polisi ehangach y Cynllun, wrth adlewyrchu hefyd rôl a swyddogaeth lleoedd Sylw
SP11: Adfywio Porthladd a Dociau Abertawe Sylw
Mae ardal y porthladd a'r dociau yn cynnig potensial sylweddol i Abertawe harneisio'r cyfleoedd a gynigir gan ddiwydiannau di-garbon a bydd y cynllun yn hwyluso cynlluniau adfywio trawsnewidiol newydd yn y maes hwn.
Bydd cynigion datblygu sy'n gwella hyfywedd porthladd a dociau Abertawe, ac sy'n sicrhau adfywiad yr ardal trwy ddefnydd diwydiannol priodol, datblygu cynhyrchiant ynni a chyfleoedd cyflogaeth a buddsoddiad eraill, yn cael eu cefnogi.
Bydd y potensial ar gyfer defnyddiau eraill yn cael ei ystyried lle maent yn cefnogi cynlluniau adfywio ar gyfer yr ardal ac yn gydnaws â pholisïau eraill y cynllun.
Bydd angen i gynigion ddangos, yn gyffredinol, y gall adfywio Porthladd a Dociau Abertawe ddarparu mewn ffordd gyflenwol i'r ardaloedd cyfagos gan osgoi effeithiau niweidiol annerbyniol ar y morlun a'r dreftadaeth naturiol.
8.128 Associated British Ports (ABP) yw perchennog a gweithredwr Porthladd Abertawe sef y mwyaf gorllewinol o Borthladdoedd De Cymru ABP. Mae'r porthladdoedd a'r dociau gweithredol yn cwmpasu ardal o ryw 521 erw ac mae'n ased masnachol pwysig ac yn trin tua £140 miliwn o fasnach y flwyddyn. Mae gan y porthladd y gallu i drin llongau mawr ac mae ganddo offer i drin ystod eang o gargo. Mae'r porthladd yn gyrchfan ddeniadol ar gyfer ymweldiau mordeithiau ac yn cynnig cyfleoedd datblygu cyffrous. Sylw
8.129 Mae'r porthladd gweithredol a'r dociau yn ased masnachol pwysig, gan ddarparu swyddi a chyfleoedd busnes sy'n cyfrannu tuag at adfywio economaidd a masnach ryngwladol. Mae datblygiad a hyfywedd y porthladd a'r dociau yn y dyfodol yn rhoi cyfle strategol ar gyfer buddsoddi ac adfywio o ar hyd Coridor Ffordd Fabian, sy'n flaenoriaeth adfywio ranbarthol ac yn amgylchynu'r porthladd sefydledig. Sylw
8.130 Mae'r Cynllun Morol Cenedlaethol (2019), yn ceisio cefnogi datblygiad cynaliadwy seilwaith porthladdoedd, harbwr a marina a diogelu'r sector porthladdoedd a llongau. Yn 2023 cyhoeddwyd y Porthladd Rhydd Celtaidd, sy'n cynnwys Port Talbot, gan Lywodraethau'r DU a Chymru yn un o ddau gynigydd llwyddiannus yng Nghymru; Disgwylir i'r Porthladd Rhydd fod yn weithredol yn ffurfiol yn 2025, gyda buddion safle treth eisoes ar waith. Mae hyn yn debygol o arwain at fwy o weithgarwch ym Mhorthladd Abertawe ac yn arbennig mewn sefyllfa dda i fanteisio ar gyfleoedd ynni adnewyddadwy gan y sector ynni. Sylw
8.131 Mae ABP yn nodi, dros gyfnod y cynllun, y bydd y porthladd yn parhau i fod yn borthladd gweithredol, gan ddarparu ar gyfer cargoau porthladd traddodiadol wrth iddo symud i ffwrdd o gefnogi diwydiant sy'n seiliedig ar garbon. Bydd y Porthladd hefyd yn chwarae rhan gynyddol bwysig wrth ddatgarboneiddio'r economi ehangach a chynhyrchu ynni di-garbon, yn ogystal â bod yn gartref i logisteg ddigidol, gweithgynhyrchu uwch ac arloesi uwch-gynhyrchiant uchel. Mae cyfle arbennig i gynyddu gweithgarwch economaidd sy'n gysylltiedig â gwynt alltraeth arnofio yn y Môr Celtaidd (FLOW). Mae dynodiad y Porthladd Rhydd Celtaidd yn cynnig cyfleoedd i greu cynnig integredig 'Bae Abertawe' i fuddsoddwyr FLOW, gan ddenu busnes i Abertawe yng nghadwyn cyflenwi dechnegol FLOW ynghyd â gweithgaredd Gweithrediadau a Chynnal a Chadw (O&M). Efallai y bydd posibiliadau hefyd i ddatblygu gofod ymchwil a datblygu ac arloesi ategol eraill ar gyfer busnesau y mae angen lleoliad arnynt ar ochr y cei . Sylw
8.132 Mae cynigion trawsnewidiol yn cael eu harwain gan arloesiadau DST a Batri DST ar gyfer creu cynllun ynni adnewyddadwy gwerth £6.25 biliwn yn y porthladd. Mae elfennau posibl y cynllun yn cynnwys morlyn llanw, canolfan trafnidiaeth ynni adnewyddadwy ar Ffordd Fabian a chanolfan ddata canolfan ymchwil y cefnfor a'r hinsawdd a pheirianwaith gweithgynhyrchu batri uwch-dechnoleg, arae solar arnofiol a fferm batri, ochr yn ochr â datblygiad cysylltiedig eraill. Yn amodol ar asesiad llawn drwy'r broses gynllunio yng nghyd-destun polisi cynllunio lleol a chenedlaethol, mae gan y prosiect botensial i greu dros 2,500 o swyddi parhaol, ac mae ganddo botensial i gefnogi creu miloedd yn fwy ledled Cymru a'r DU. Gallai hyn gynnwys cannoedd o swyddi yn ystod ei gyfnod adeiladu. Sylw
8.133 Bydd cynigion ar gyfer gwella cyfleusterau a gweithrediadau yn y porthladd a'r dociau yn cael eu cefnogi lle mae datblygiad yn rhoi sylw addas i faterion amwynder, cydweddoldeb defnydd tir ac effaith amgylcheddol. Mae Hawliau Datblygiad a Ganiateir (PD) sylweddol yn bodoli ar gyfer datblygu cysylltiedig â dociau, lle mae cynigion yn ddarostyngedig i Reoliadau AEA, nid yw'r Hawliau PD yn berthnasol. Bydd unrhyw gynigion i newid lefel y dŵr yn Nociau Tywysog Cymru (nad ydynt bellach yn cael eu defnyddio mewn porthladdoedd gweithredol) yn cael eu hasesu'n ofalus drwy'r Rheoliadau Cynefinoedd gan fod cysylltiad hydrolegol uniongyrchol rhwng ACA Cors Crymlyn a Dociau'r Breninesau a Chamlas Tennant. Sylw
8.134 Rhaid i gynigion roi sylw i ddiogelu'r cyswllt rheilffordd â'r dociau a'r potensial ar gyfer gwella'r rhwydwaith cludo nwyddau rheilffyrdd yn y dyfodol, ynghyd â thorfeydd a ddefnyddir i ddadlwytho adnoddau tywod a graean morol carthu er mwyn annog cludo nwyddau mwynol a gludir ar reilffordd neu ddyfrffordd yn hytrach nag ar y ffordd, Lle bynnag y bo hynny'n ymarferol yn economaidd. Mae hyn er mwyn hyrwyddo integreiddio a chydlynu cynllunio trafnidiaeth a defnydd tir, gan gynnwys darparu cyfleusterau storio a phrosesu digonol ar gyfer mwynau yn y dociau, gan ystyried canllawiau cynllunio cenedlaethol. Rhaid hefyd ystyried llwybr yr hen gamlas, a allai gysylltu Basn Tennant â Doc Tywysog Cymru ac Afon Tawe. Sylw
SP12: Twristiaeth a'r Economi Ymwelwyr Sylw
Bydd angen i ddatblygu a buddsoddi twristiaeth fod yn gyson â nodau cyffredinol y canlynol:
- Darparu profiad unigryw ac o ansawdd uchel i ymwelwyr;
- Gwella ac arallgyfeirio cyfleusterau twristiaeth er budd ymwelwyr a phreswylwyr;
- Cynnal cyrchfan drwy gydol y flwyddyn ar gyfer twristiaeth;
- Gwella rôl a statws Abertawe yn gyrchfan gydnabyddedig yn genedlaethol ar gyfer twristiaeth, hamdden a digwyddiadau
Bydd twristiaeth, diwylliant, hamdden a datblygiad hamdden sy'n cyfrannu tuag at adfywio ac adfywio Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe, ac sy'n helpu manteisio ar ei leoliad glannau unigryw, yn cael eu cefnogi.
Mewn lleoliadau cefn gwlad, bydd cynigion ar gyfer datblygiad twristiaeth a hamdden cynaliadwy effaith isel sy'n helpu i gynnal yr economi leol yn cael eu cefnogi, lle nad oes unrhyw effaith andwyol annerbyniol ar y dirwedd, y morlun na'r seilwaith, ac mae treftadaeth naturiol yn cael ei gwarchod a'i gwella.
Ni chaniateir cynigion datblygu a fyddai'n cael effaith annerbyniol ar nodweddion ac ardaloedd o ddiddordeb twristiaeth a'u lleoliadau, neu a fyddai'n arwain at golli llety, cyfleusterau neu asedau treftadaeth heb gyfiawnhad.
8.135 Mae'r economi ymwelwyr yn elfen allweddol o economi ehangach y Sir, gyda'r Sir yn denu dros 4.7 miliwn o ymwelwyr yn 2023, gan gyfrannu £609 miliwn i'r economi leol a chefnogi dros 5,000 o swyddi. Sylw
8.136 Gan nodi darpariaethau Polisïau Strategol SP9 'Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe' a SP10 'Canolfannau yn Gyntaf' a phrinder swyddogaeth cyrchfan Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe, bydd atyniadau twristiaeth a llety newydd priodol yn cael eu cefnogi yn Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe ynghyd â chyfleusterau hamdden a diwylliannol newydd sylweddol er mwyn helpu i ddatblygu'r Sir yn gyrchfan dwristiaeth ddeniadol a chynaliadwy drwy gydol y flwyddyn. Sylw
8.137 Y tu allan i'r ardal drefol, rhaid ymgymryd â'r holl ddatblygiadau mewn modd cynaliadwy fel nad oes anfantais i'r amgylchedd naturiol, tirwedd, morlun neu dreflun er mwyn mwynhau cenedlaethau'r dyfodol. Bydd cyfleusterau twristiaeth newydd, neu ehangu atyniadau twristiaeth presennol, cyfleusterau hamdden a diwylliannol, a llety i ymwelwyr yn cael eu cefnogi lle bo'n briodol o ran math o gynnig, lleoliad, lleoliad a gallu tirwedd, capasiti seilwaith a chyfyngiadau eraill. O fewn Ardal Gŵyr o ddatblygiad Tirwedd Naturiol Eithriadol rhaid rhoi sylw i ddiben y dynodiad i warchod a gwella harddwch naturiol yr ardal. Sylw
8.138 Dylid cynnal asedau ymwelwyr presennol, diwylliannol a thwristiaeth er mwyn cynnal a gwella'r economi ymwelwyr. Sylw
8.139 Mae Cynllun Rheoli Cyrchfannau'r Cyngor(DMP) 2023-2026 (a gynhyrchwyd gan y Cyngor a phartneriaid y diwydiant twristiaeth) yn gosod y cyfeiriad ar gyfer economi ymwelwyr y Sir, gyda phedair blaenoriaeth strategol: Gyrru ansawdd, torri ffi dymhorol, annog cynaliadwyedd a phartneriaethau gwaith. Sylw
Hwyluso Amgylcheddau Hygyrch ac Iach
SP13: Iechyd a Llesiant Sylw
Mae'n rhaid i ddatblygiad geisio lleihau anghydraddoldebau iechyd a chefnogi iechyd a llesiant da lle bynnag y bo'n bosibl drwy gymryd ymagwedd gwneud lleoedd a rhoi sylw i'r egwyddorion canlynol:
- annog ffyrdd iach o fyw a mynd i'r afael â phenderfynyddion ehangach iechyd da;
- amddiffyn cyfleusterau cymunedol sy'n bodoli eisoes, a chefnogi'r gwaith o ddarparu cyfleusterau cymunedol newydd a gwell, teithio llesol, darpariaeth chwarae a chwaraeon a chyfleusterau gofal iechyd i ategu darpariaeth cartrefi newydd;
- galluogi cyfleoedd ar gyfer seilwaith gwyrdd, gan gynnwys ardaloedd ar gyfer tyfu cymunedol i annog dewisiadau bwyd iach;
- sicrhau bod pob lle wedi'i gynllunio i fod mor hygyrch a chynhwysol â phosibl;
- creu amgylcheddau hygyrch ac iach, gan gynnwys lleihau llygredd aer, sŵn, golau, dŵr a phridd a dod i gysylltiad â nhw; a
- diogelu rhag ansefydlogrwydd tir a chymhorthdal.
Gofynnir am Asesiadau o'r Effaith ar Iechyd ar gynigion datblygu mawr priodol i ddangos sut y mae goblygiadau datblygu iechyd wedi cael eu hystyried, a ddylai fod yn gymesur â natur a graddfa'r datblygiad.
Cefnogir gwella ac ehangu ysbytai yn briodol yn Nhreforys, Singleton, Gorseinon a Chefn Coed at ddibenion clinigol lle dangosir bod cynigion yn angenrheidiol ac yn fuddiol i ddarparu gwell gwasanaethau clinigol i'r Gwasanaeth Iechyd Gwladol, yn amodol ar gydymffurfio â pholisïau perthnasol eraill y Cynllun.
Bydd gwelliannau seilwaith trafnidiaeth strategol sy'n angenrheidiol i gefnogi ehangu cyfleusterau clinigol a chymorth arfaethedig yn Ysbyty Treforys, gan gynnwys seilwaith priffyrdd newydd o Gyffordd 46 yr M4 i'r ysbyty, yn cael eu cefnogi. Bydd angen cyfiawnhau angen, amseriad a chamddefnyddio'r seilwaith hwn i gefnogi datblygiad newydd ar y safle drwy Asesiad Trafnidiaeth.
8.140 Mae lleoedd iachach yn adlewyrchu anghenion iechyd a lles defnyddwyr, y presennol a'r dyfodol. Nod y polisi yw cefnogi'r gwaith o gyflawni'r Amcan Cynllun Llesiant allweddol i 'Fyw'n Dda, Oedi'n Dda' gyda phenderfyniadau cynllunio yn cyfrannu at gyflawni'r canlyniadau iechyd a lles gorau posibl. Penderfynyddion ehangach iechyd yw ffactorau cymdeithasol, economaidd ac amgylcheddol sy'n dylanwadu ar iechyd, lles ac anghydraddoldebau. Sylw
8.141 Mae'r polisi strategol hwn yn tynnu sylw at bwysigrwydd deall y penderfynyddion hyn ac ystyried iechyd a lles o fewn pob cynnig datblygu. Rhoddir ystyriaeth fanwl drwy bolisïau penodol yn y Cynllun Adneuo. Sylw
8.142 Gall y system gynllunio a'r datblygiad gyfrannu'n gadarnhaol at iechyd a lles trwy ddefnyddio egwyddorion Creu Lleoedd i hwyluso lleoedd mwy cynhwysol a hygyrch, gan gysylltu pobl ag ystod o wasanaethau trwy lwybrau cerdded a beicio o ansawdd uchel sy'n galluogi pobl i fwynhau ffyrdd egnïol ac iach o fyw. Mae hyn yn cynnwys darparu seilwaith teithio llesol, mannau agored, mannau awyr agored ffurfiol ac anffurfiol ar gyfer darpariaeth chwarae a chwaraeon, seilwaith gwyrdd, gan gynnwys lleoedd ar gyfer tyfu bwyd; a thai o ansawdd uchel sy'n diwallu anghenion a nodwyd. Yn y cyd-destun hwn, bydd mannau awyr agored ffurfiol ac anffurfiol presennol yn cael eu diogelu i sicrhau na fydd eu colli yn creu diffyg. Mae ardaloedd ar gyfer mannau tyfu bwyd a thir amaethyddol sydd wedi'u graddio Gorau Mwyaf Gwerthfawr (BMV) yn allweddol ar gyfer diogelwch bwyd a byw'n iach yn ogystal â lleihau'r ôl troed carbon sy'n gysylltiedig â chynhyrchu bwyd. Ni chaniateir datblygiad a fyddai'n arwain at golli tir amaethyddol BMV yn anghyfiawn. Mae polisïau SP15 'Newid Hinsawdd a Datgarboneiddio' a SP17 'Seilwaith Gwyrdd' yn rhoi rhagor o fanylion. Sylw
8.143 Rhaid i gynigion datblygu ddiogelu iechyd a lles y cyhoedd, gan gynnwys y risgiau posibl sy'n deillio o newid yn yr hinsawdd. Wrth gyflawni hyn, rhaid i gynigion datblygu ddangos na fyddant yn arwain at effaith annerbyniol ar bobl ac amwynder preswyl, gan gynnwys o wahanol fathau o lygredd. Sylw
8.144 Gall llygredd achosi risg sylweddol i iechyd a lles pobl, amwynder preswyl, a'r amgylchedd naturiol a hanesyddol. Rhaid i ddatblygiadau a fyddai'n arwain at lefelau sylweddol uchel o lygredd aer, sŵn neu olau gael eu lleoli'n briodol i ffwrdd o ardaloedd preswyl er mwyn lleihau amlygiad, datblygiadau sensitif eraill ac ardaloedd o dirwedd, amgylchedd naturiol a phwysigrwydd treftadaeth. Mae'r Cynllun hefyd yn ceisio sicrhau nad yw datblygiadau anghydnaws a defnydd tir wedi'u lleoli'n agos at ffynonellau presennol o lygredd posibl. Ni chaniateir datblygiad sensitif (megis ysbytai, ysgolion, cartrefi gofal a thai) mewn lleoliadau sy'n arwain at fwy o amlygiad i bobl i lygredd oni bai bod mesurau lliniaru digonol yn cael eu dangos, a bod yr effeithiau'n cael eu lleihau. Rhaid ystyried seinwedd o'i hamgylch ac ni chaniateir datblygu sy'n cynyddu amlygiad i seinluniau gwael neu amhriodol. Lle bo'n ymarferol ac ymarferol, dylai pob datblygiad geisio gwella seinwedd. Sylw
8.145 Mae gan y Sir Ardal Rheoli Ansawdd Aer ddynodedig, nifer o Ardaloedd Tawel diffiniedig ac Ardaloedd Cynllunio Gweithredu Sŵn a bydd pob un ohonynt yn cael eu dangos ar y Map Cyfyngiadau a Materion y Cynllun Adneuo. Sylw
8.146 Gall ailddatblygu ac adfer safleoedd diffaith a halogedig gynorthwyo adfywio a helpu i wella cymeriad cyffredinol ardal. Bydd yn ofynnol i ddatblygwyr ddangos y gellir goresgyn unrhyw halogiad gwirioneddol neu bosibl, a thrwy hynny sicrhau bod y tir yn addas ar gyfer y datblygiad arfaethedig. Mae'r Sir yn cynnwys un ardal ymadael tir wedi'i diffinio a fydd yn cael ei dangos ar y Map Cyfyngiadau a Materion y Cynllun Adneuo. Sylw
8.147 Mae CDLl2 yn cefnogi darparu cyfleusterau gofal iechyd sylfaenol ac eilaidd, ac er nad yw'r Cyngor yn darparu cyfleusterau gofal iechyd yn uniongyrchol, mae ganddo rôl alluogi allweddol. Bydd y Cynllun yn cefnogi ehangu cyfleusterau gofal iechyd i'r gogledd o Dreforys, o fewn yr ardal warchodedig bresennol yn y CDLl mabwysiedig presennol, i hwyluso strategaeth y Bwrdd Iechyd sy'n dod i'r amlwg ar gyfer gwella cyfleusterau clinigol ar y safle. Bydd gwelliannau seilwaith trafnidiaeth strategol i hwyluso'r cynllun strategol hwn o welliannau yn cael eu cefnogi gan CDLl2 a fydd yn gofyn am welliannau i lwybrau mynediad yn Ffordd Mynydd Gelli Wastad a seilwaith trafnidiaeth newydd i'r gogledd o fewn tir diogel. Gall y gwelliannau trafnidiaeth strategol i ddarparu ar gyfer y defnyddiau olygu bod angen darparu ffordd gyswllt newydd o gyffordd 46 yr M4 i gyd-fynd ag unrhyw seilwaith llwybrau mynediad wedi'u huwchraddio. Bydd y cynllun yn hwyluso'r gwaith o gyflawni hyn yn amodol ar yr angen sy'n cael ei gyfiawnhau yn rhan o Asesiad o'r Effaith ar Drafnidiaeth manwl fel rhan o'r prosiect sy'n dod i'r amlwg. Sylw
8.148 Mae cynigion yn Ysbyty Cefn Coed yn cynnwys creu Uned Iechyd Meddwl Oedolion newydd ynghyd â rhywfaint o ailddatblygu tir dros ben o fewn y safle ar gyfer datblygiad preswyl. Mae cynigion Treforys a Chefn Coed yn ffurfio cyfleoedd SPRA a nodwyd ym Mholisi SP8 Ardaloedd Cynllunio ac Adfywio Strategol. Sylw
8.149 Bydd y Cyngor yn ymgynghori â'r Bwrdd Iechyd Lleol os, o ganlyniad i ddatblygiadau tai mawr (neu os oes effeithiau cronnus o nifer o ddatblygiadau llai), ystyrir bod angen posibl darparu cyfleusterau neu seilwaith gofal iechyd newydd priodol. Sylw
8.150 Mae Asesiadau o'r Effaith ar Iechyd yn ystyried sut y bydd datblygiad yn effeithio ar y boblogaeth, gan asesu effeithiau iechyd cadarnhaol a negyddol. Mae'r polisi yn ceisio sicrhau nad yw datblygiad newydd yn cynyddu anghydraddoldeb iechyd mewn ardal, ond yn hyrwyddo cymunedau iach ac yn lleihau anghydraddoldebau iechyd. Anogir AEIau ar geisiadau perthnasol a ddylai fod yn gymesur â natur a graddfa'r datblygiad. Cynhyrchwyd canllawiau ar gwblhau AEIau gan Uned Asesu Effaith Iechyd Cymru. Sylw
SP14: Trafnidiaeth Gynaliadwy a Theithio Llesol Sylw
Rhaid i'r datblygiad fod yn unol â'r Hierarchaeth Trafnidiaeth Gynaliadwy ar gyfer Cynllunio a dylai hwyluso symudiad moddol tuag at fathau mwy cynaliadwy o deithio, yn enwedig cynyddu cyfleoedd ar gyfer teithio llesol a lleihau'r angen i deithio mewn car preifat, gan gynnwys trwy:
- Leoli datblygiadau mewn lleoliadau cynaliadwy, sydd â chysylltiadau da a hygyrch lle mae ystod o wasanaethau a chyfleusterau o fewn pellter cerdded a beicio.
- Sicrhau bod datblygiadau wedi'u cynllunio i ddarparu mesurau Teithio Llesol diogel, cynhwysol a deniadol ac sy'n blaenoriaethu cerdded a beicio
- Sicrhau bod datblygiad yn integreiddio â'r llwybrau Teithio Llesol presennol, ac yn ehangu'r rhain lle bo hynny'n briodol, er mwyn gwella cysylltedd ar draws rhwydweithiau strategol
- O fewn yr ardal drefol, lleoli datblygiad o fewn pellter cerdded rhesymol i lwybrau bysiau amledd uchel
- Darparu cyfleoedd ar gyfer hybiau symudedd, cynlluniau defnyddio ceir a rennir a seilwaith Cerbydau Allyriadau Isel Iawn mewn lleoliadau priodol
- Darparu lefel briodol o ddarpariaeth parcio nad yw'n dominyddu datblygiadau ac ar lefel sy'n cefnogi newid moddol i gerdded, beicio a thrafnidiaeth gyhoeddus
- Cefnogi a hwyluso darparu seilwaith trafnidiaeth strategol a gwelliannau i'r rhwydwaith a fydd yn cyfrannu at ddarparu system drafnidiaeth gynaliadwy ac integredig yn Abertawe, gan gynnwys Metro De Cymru.
- Sicrhau bod dewisiadau amgen i drafnidiaeth ffordd ar gyfer cludo nwyddau yn cael eu diogelu a/neu eu gwella drwy ddiogelu Porthladdoedd, Afonydd Dociau a Rheilffordd
Dylai cynigion datblygu gael eu cefnogi gan welliannau seilwaith trafnidiaeth priodol yn ôl yr angen.
8.151 Mae Llwybr Newydd Strategaeth Drafnidiaeth Cymru (2021) yn nodi'r weledigaeth a fydd yn llunio darpariaeth system drafnidiaeth integredig genedlaethol dros yr 20 mlynedd nesaf. Mae tair prif flaenoriaeth allweddol dros y 5 mlynedd nesaf a nodwyd yn y Strategaeth (ac sydd hefyd yn flaenoriaethau allweddol trosfwaol yn yr egin Gynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol datblygol ar gyfer De-orllewin Cymru), y bydd CDLl2 yn mynd i'r afael â hwy drwy'r polisi strategol hwn a pholisïau manwl dilynol yn y Cynllun Adneuo. Dyma'r rhain: Sylw
- Dod â gwasanaethau i bobl er mwyn lleihau'r angen i deithio;
- Caniatáu i bobl a nwyddau symud yn hawdd o ddrws i ddrws trwy wasanaethau a seilwaith trafnidiaeth hygyrch, cynaliadwy ac effeithlon
- Annog pobl i wneud y newid i drafnidiaeth fwy cynaliadwy
8.152 Mae'r Hierarchaeth Trafnidiaeth ar gyfer Cynllunio (Polisi Cynllunio Cymru - rhifyn 12, 2024) yn cefnogi'r nodau o wella opsiynau teithio cynaliadwy a lleihau dibyniaeth ar deithio mewn ceir trwy ddod â gwasanaethau i bobl i leihau'r angen i deithio. Bydd y Cynllun yn adlewyrchu nodau o'r fath, ar lefel strategol (o ran maint a dosbarthiad twf) ynghyd â safle/cais (o ran darparu fframwaith polisi ar gyfer ystyried cynigion datblygu). Yn hyn o beth, mae'r cysylltiad clir a'r gydberthynas rhwng cynllunio gofodol a thrafnidiaeth yn cael ei gydnabod yn rhwydd. Sylw
Ffigur 7 Yr Hierarchaeth Trafnidiaeth Gynaliadwy ar gyfer Cynllunio (Polisi Cynllunio Cymru Rhifyn 12, 2024) Sylw
8.153 Mae ymgorffori dull Creu Lleoedd i'r holl gynigion datblygu newydd yn golygu y dylai ystyried materion sy'n ymwneud â thrafnidiaeth, symud a chysylltedd fod yn rhan annatod o ystyriaethau dylunio a chynllun ar y safle. Bydd polisïau manwl sy'n ymdrin â materion o'r fath yn cael eu nodi yn y Cynllun Adneuo (a all gynnwys materion sy'n ymwneud â gofynion dwysedd, cynllun parcio ac ystyriaethau gwyliadwriaeth a safonau parcio, lleiniau gwelededd/agweddau diogelwch ac agweddau technegol fel y bo'n briodol). Sylw
8.154 Yn ogystal â darparu canllawiau ar y safle, gall paratoi'r Cynllun Adneuo hefyd ganiatáu i unrhyw gynlluniau blaenoriaeth arfaethedig (e.e. o fewn y CTRh sy'n dod i'r amlwg) gael eu diogelu a/neu eu dangos ar y map cynigion lle mae digon o sicrwydd ar waith y byddant yn digwydd. Sylw
8.155 Wrth nodi'r pwyslais ar leihau'r angen i deithio (a lleihau allyriadau), mae cydnabod anghenion hygyrchedd cymunedau gwledig, yn ogystal â chymunedau trefol, yn agwedd ymhlyg ar y dull 'Abertawe'n Un' sy'n sail i weledigaeth 'Abertawe 2038'. Bydd y Cynllun yn cyfrannu at sicrhau bod gan gymunedau fynediad at rwydwaith trafnidiaeth gynaliadwy fodern, gwydn, hygyrch, cynhwysol ac integredig, gan helpu i hyrwyddo cynhwysiant cymdeithasol. Er enghraifft, gallai hyn gynnwys cefnogi trafnidiaeth sy'n ymateb i'r galw a all helpu gyda heriau hygyrchedd mewn ardaloedd gwledig. Sylw
8.156 Mae gan Ardal Ganolog Abertawe orsaf reilffordd brif lein ar Brif Linell De Cymru, sy'n darparu gwasanaethau uniongyrchol i Gaerdydd, Casnewydd, Bryste, a Paddington Llundain. Mae tair gorsaf reilffordd arall yn y Sir. Y gorsafoedd yn Nhre-gŵyr a Phontarddulais, darparu gwasanaethau rheilffordd sy'n cysylltu Abertawe â Gorllewin Cymru, megis Llanelli, Caerfyrddin, a Sir Benfro. Sylw
8.157 Mae Metro Bae Abertawe a Gorllewin Cymru (SBWWM) yn cael ei ddatblygu mewn partneriaeth gan awdurdodau lleol Abertawe, Castell-nedd Port Talbot, Sir Gaerfyrddin a Sir Benfro, gan weithio ochr yn ochr â Llywodraeth Cymru a Chydbwyllgor Corfforaethol De-orllewin Cymru. Bydd y Cynllun yn ceisio alinio ac adlewyrchu egin gynigion o'r fath, a bydd hefyd yn ymateb fel y bo'n briodol i'r blaenoriaethau a nodir yn y Cynllun Datblygu Rhanbarthol a'i gynllun cyflawni. Fel y nodir ym mhennod 7, mae hyn yn nodi prosiectau newydd sylweddol i wella effeithlonrwydd y rhwydwaith trafnidiaeth trwy orsafoedd newydd arfaethedig mewn gwahanol leoliadau ledled Abertawe. Sylw
8.158 Mae'r rhwydwaith bysiau yn y Sir yn cael ei weithredu gan First Cymru a Thrafnidiaeth De Cymru. Bwriad y symudiad arfaethedig i fasnachfreinio bysiau yn rhan o gynigion diwygio bysiau Llywodraeth Cymru yw gwneud defnyddio'r rhwydwaith bysiau yn fwy dibynadwy, fforddiadwy a hyblyg a rhwydd. Mae'r ardal fasnachfreinio yn cynnwys De-orllewin Cymru o 2027 a bydd angen i'r cynllun ystyried hyn wrth iddo ddod i'r amlwg. Mae bysiau yn cysylltu Ardal Ganolog Abertawe â maestrefi anghysbell, Penrhyn Gŵyr, a threfi a phentrefi a phentrefi cyfagos. Ar hyn o bryd mae dau safle parcio a theithio sydd wedi'u lleoli 1.5 milltir i'r gogledd a'r dwyrain o ganol y ddinas yng Nglandŵr a Ffordd Fabian. Sylw
8.159 Mae Cymru'r Dyfodol: Cynllun Cenedlaethol 2040 (2021) yn cydnabod bod rhanbarth De-orllewin Cymru yn cael ei wasanaethu gan borthladdoedd yn Aberdaugleddau, Port Talbot, Abertawe ac Abergwaun ac mae'n chwarae rhan bwysig yn cefnogi'r sector morwrol a'r economi genedlaethol. Mae'n cydnabod bod y porthladdoedd yn seilwaith cenedlaethol pwysig ac mae cefnogi eu rôl yn y dyfodol yn lleol, yn rhanbarthol ac yn genedlaethol yn ystyriaeth allweddol. Sylw
8.160 Yn unol â Deddf Teithio Llesol (Cymru) 2013 Llywodraeth Cymru a'i darparu fel rhan o'r gronfa teithio llesol, bu buddsoddiad sylweddol yn llwybrau Teithio Llesol y Sir . Mae'r rhwydwaith teithio llesol presennol yn Abertawe yn cynnwys dros 120km o lwybrau beicio a cherdded ar ac oddi ar y ffordd. Mae buddsoddiad pellach sylweddol yn parhau i gynyddu llwybrau Teithio Llesol yn y Sir a bydd y cynllun yn hwyluso'r rhain. Sylw
Prosiectau Seilwaith Allweddol Eraill
8.161 Mae nifer o brosiectau seilwaith allweddol wedi'u cefnogi gan gynlluniau ariannu ymroddedig a/neu yn amodol ar geisiadau posibl yn y dyfodol a fydd yn cyfrannu at yr amcan cyffredinol o wella ansawdd y rhwydwaith integredig ledled Abertawe. Yn benodol, dylai'r datblygiad, lle bo hynny'n briodol, gefnogi'r gwaith o gyflawni'r canlynol ochr yn ochr ag unrhyw brosiectau eraill y gellir eu nodi yn y CTRh sy'n dod i'r amlwg: Sylw
- Hybiau Trafnidiaeth Gyhoeddus – Gwelliannau i'r cyfleusterau cyfnewidfa presennol, sicrhau'r cyfleoedd mwyaf posibl ar gyfer teithio a gwella cysur, diogelwch a gosod gwybodaeth i deithwyr amser real i ganiatáu i deithwyr wneud penderfyniadau gwybodus am eu teithiau.
- Pecyn Asesu a Gwella Seilwaith Coridor Bysiau – Mae'r astudiaeth yn cymryd ymagwedd gyfannol ac mae'n edrych i weithredu hybiau symudedd mewn lleoliadau strategol ar hyd rhwydwaith bysiau Cwm Tawe.
- Astudiaeth Seilwaith Coridor Bysiau Cwm Tawe - Mae hyn yn cynnwys opsiynau eraill sy'n cael eu hystyried ar gyfer parcio a theithio ychwanegol yn Abertawe. Mae cynnydd hefyd yn cael ei wneud gyda gorsaf Metro newydd bosibl De Cymru yng Nglandŵr
- Coridor Trafnidiaeth Gynaliadwy Cwm Tawe - Mae hon yn astudiaeth allweddol gyda'r nod o wella opsiynau trafnidiaeth cynaliadwy o'r Cadle i Orsaf Uchel, gan gymryd y pwyntiau pinsio cyffordd presennol, a gwella mynediad i'r Orsaf newydd arfaethedig yn Y Cocyd
- Coridor Trafnidiaeth Gynaliadwy Gogledd Abertawe - Mae hwn yn cwmpasu darn rhwng y Stryd Fawr ar hyd Ffordd Caerfyrddin i Fforest-fach. Mae'r cynllun ar hyn o bryd yng Nghyfnod 2 WelTAG a bydd yn ceisio gweithredu dulliau trafnidiaeth cynaliadwy ar hyd y coridor yn unol â'r hierarchaeth drafnidiaeth
- Cyfleoedd Datblygu'r Rhwydwaith Teithio Llesol
8.162 Mae'r Cyngor wedi sicrhau £7 miliwn o gyllid grant gan Lywodraeth Cymru i ddarparu nifer o gynlluniau trafnidiaeth gynaliadwy ar draws y Ddinas, gan gynnwys: Sylw
- Prosiect Metro Bae Abertawe a Gorllewin Cymru.
- Gosod gwybodaeth i deithwyr amser real ar hyd llwybrau bysiau allweddol.
- Datblygu hybiau cludo teithwyr yn y Mwmbwls a Threforys fel rhan o gynllun peilot bysiau Cwm Tawe.
- Gosod mwy o bwyntiau gwefru cerbydau trydan ynghyd ag wyth pwynt gwefru 'cyflym' newydd ar draws pedwar safle yn y ddinas.
8.163 Bydd y Cynllun Cyflawni Cynllun Cyflawni Cynllun Trosglwyddo Troseddau a Threftadaeth yn pennu'r mentrau a'r cynlluniau y cynigir eu cyflawni yn amserlen 2025 i 2030 a bydd yn cwmpasu rhestr o flaenoriaethau llawn o'r ymyriadau yn y Rhanbarth y mae'r CJC a'r pedwar awdurdod lleol wedi ymrwymo iddynt er mwyn cyflawni amcanion y Cynllun Datblygu Rhanbarthol a gweithredu Llwybr Newydd – Strategaeth Drafnidiaeth Cymru (2021). Ymhlith y cynlluniau hynny yr ystyrir eu bod yn berthnasol i Abertawe a restrir yng Nghynllun Cyflawni drafft RTP mae: Sylw
- Mynediad i Orsaf Y Cocyd: Gwell mynediad i bob dull i alluogi cyfnewid yng Ngorsaf arfaethedig Y Cocyd.
- Gwelliannau Coridor Ffordd Fabian: Rhaglen o waith, sy'n canolbwyntio'n bennaf ar ailsefydlu Pont Baldwins, gan waethygu estyniad Langdon Road i Baldwins Crescent a'r A483 wedi hynny. Byddai ffordd gyswllt newydd yn cael ei hadeiladu fel rhan o'r cynllun hwn. Gallai'r rhaglen hon o waith ddatblygu ochr yn ochr â'r morlyn llanw a datblygiadau eraill ar hyd coridor Ffordd Fabian, neu ar ei ben ei hun.
- Ffordd Gyswllt Ysbyty Treforys: Cymorth gyda darparu ffordd gyswllt Ysbyty Treforys (a ariennir gan y GIG).
- Gorsaf Parc a Rheilffordd Tre-gŵyr: Gweithredu cyfleuster parcio a rheilffordd a chyfleusterau cyfnewidfa aml-foddol yng ngorsaf drenau Tre-gŵyr.
- Gorsaf Parcio a Rheilffordd Llansamlet: Gweithredu cyfleuster parcio a rheilffordd a chyfleusterau cyfnewidfa aml-foddol yng ngorsaf drenau Llansamlet.
- Mynediad i Orsaf Pontarddulais: Gwell mynediad i bob dull i alluogi cyfnewid yng Ngorsaf Pontarddulais.
- Menter Cynllunio Trafnidiaeth Ranbarthol/Defnydd Tir: Fframwaith sy'n seiliedig ar bolisïau ar gyfer integreiddio cynllunio defnydd tir gyda thrafnidiaeth. Mae hyn wedi'i gynllunio i gefnogi datblygiad y CDU a bydd yn cynnwys diffinio polisi a chynllun yng nghyd-destun y CDD.
- Cefnogi seilwaith ar gyfer cynlluniau Metro Bae Abertawe a De-orllewin Cymru: Cynlluniau neu waith sy'n darparu seilwaith ategol i alluogi gwelliannau rheilffordd trwy orsafoedd / gwasanaethau newydd a gynigir yn rhan o Fetro Bae Abertawe a De-orllewin Cymru.
8.164 Nid rhestr gynhwysfawr yw'r uchod o'r holl gynlluniau seilwaith a/neu fesurau trafnidiaeth allweddol a bydd y CDLl2 Adneuo yn cael ei lunio ar y cynigion diweddaraf un gan ystyried y Cynllun Trosglwyddo a Chyflawni y cytunwyd arno. Sylw
8.165 Mae dwy gamlas yn y Sir, sef Camlas Abertawe a Chamlas Tennant. Bydd y Camlesi hyn, ac unrhyw gysylltiadau posibl ag Afon Tawe neu Ddoc Tywysog Cymru, yn cael eu cadw neu eu gwella. Mae'r camlesi yn rhan bwysig o dreftadaeth y Sir ac maent yn arwyddocaol am resymau bioamrywiaeth a thirwedd, wrth ddarparu cyfleoedd ar gyfer adfywio, Teithio Llesol a hamdden yn rhan o'r rhwydwaith Seilwaith Gwyrdd ehangach. Sylw
Gwarchod yr Amgylchedd Cymaint â Phosibl a Chyfyngu ar Effaith Amgylcheddol
SP15: Newid yn yr Hinsawdd a Datgarboneiddio Sylw
Bydd angen i ddatblygiad gyfrannu'n gadarnhaol tuag at fynd i'r afael ag achosion o newid yn yr hinsawdd, ac addasu i'w effeithiau drwy fodloni'r egwyddorion canlynol lle bo hynny'n berthnasol:
- Lleihau allyriadau carbon;
- Diogelu a chynyddu sinciau carbon pwysig trwy amddiffyn priddoedd pwysig a hyrwyddo cyfleoedd strategol ar gyfer dal a storio carbon;
- Hyrwyddo'r Hierarchaeth Trafnidiaeth Gynaliadwy ar gyfer Cynllunio, yn enwedig o ran lleihau'r ddibyniaeth ar gerbydau modur preifat;
- Cynyddu gwytnwch hinsawdd ac addasu'r amgylchedd adeiledig a hanesyddol drwy ymgorffori egwyddorion dylunio adeiladau cynaliadwy, a blaenoriaethu ailddefnyddio a hyrwyddo'r economi gylchol;
- Cynyddu gwytnwch hinsawdd asedau is-strwythurol corfforol, cymdeithasol a digidol;
- Adlewyrchu'r Hierarchaeth Ynni ar gyfer Cynllunio drwy leihau'r galw am ynni, hyrwyddo effeithlonrwydd ynni a chynyddu'r cyflenwad o ynni adnewyddadwy a charbon isel;
- Osgoi ardaloedd sydd mewn perygl o lifogydd ac erydu arfordirol drwy gymryd agwedd ragofalus yn unol â chanllawiau cenedlaethol;
- Sicrhau bod dŵr yn cael ei ddefnyddio a'i reoli'n gynaliadwy, a
- Cynnal a gwella gwydnwch ecolegol, seilwaith gwyrdd, mannau tyfu a gorchudd coed.
8.166 Wrth gydnabod datganiad y Cyngor o argyfwng hinsawdd a'i uchelgeisiau 'sero net erbyn 2030', ynghyd â'r trosglwyddiad cyfiawn ehangach i sero net erbyn targed cymdeithasol 2050, un o brif swyddogaethau CDLl2 yw sicrhau bod yr holl ddatblygiadau yn y Sir yn gynaliadwy. Gwneir cyfeiriad penodol yn hyn o beth at Ddeddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) 2015 a'r Strategaeth Addasu i'r Hinsawdd i Gymru (2024). Yn rhan o uchelgeisiau sero net mae Cynllun Ynni Ardal Leol y Cyngor yn cyflwyno'r weledigaeth strategol ar gyfer system ynni Abertawe yn y dyfodol sy'n amlinellu'r nodweddion hanfodol y bydd eu hangen arni i sicrhau system ynni sero net erbyn 2050. Bydd y strategaeth creu lleoedd yn cyfrannu at y camau allweddol o hwyluso ynni adnewyddadwy a charbon isel drwy'r broses gynllunio. Sylw
8.167 Er na all y Cynllun fynd i'r afael â'r heriau hyn ar ei ben ei hun, mae angen iddo ddarparu fframwaith ar gyfer twf cynaliadwy sy'n cyfrannu at fynd i'r afael â'r argyfwng hinsawdd trwy hyrwyddo datblygiad sy'n lliniaru achosion newid yn yr hinsawdd ac sy'n gallu addasu i'w effeithiau tebygol, yn ogystal â chynyddu gwytnwch. Sylw
8.168 Mae Cynllun Ynni Ardal Leol Abertawe (LAEP) Mai 2024 yn amlinellu bod allyriadau carbon hanesyddol wedi gostwng, yn bennaf oherwydd datgarboneiddio'r grid trydan ers 2013. Fodd bynnag, mae tanwyddau ffosil yn dal i ffurfio'r rhan fwyaf o'r defnydd o ynni. Mae'r LAEP yn cadarnhau mai trafnidiaeth ffordd a thai domestig yw'r ddau sector mwyaf dwys a llygrol o ran ynni ac mae Polisi Strategol 13 yn cydnabod y cyfraniad y mae angen i'r Cynllun ei wneud yn hyn o beth. Sylw
8.169 Mae sinciau carbon yn gweithredu yn ffordd o wrthbwyso allyriadau carbon trwy ddulliau naturiol. Mae coed a phriddoedd yn gweithredu fel cronfeydd carbon sylweddol, yn dal neu'n dal carbon atmosfferig. Mae priddoedd yn cronni carbon yn gyflymach o dan orchudd coed na mathau eraill o lystyfiant. Fel arfer, bydd y carbon hwn sydd wedi'i storio yn cael ei ollwng ar ffurf nwy tŷ gwydr os caiff coed eu tynnu neu eu difrodi, neu eu symud oddi ar briddoedd, gorchuddio neu darfu arnynt (drwy gywasgu neu halogi) yn ystod y broses adeiladu. Mae ardaloedd o'r Sir sy'n cael eu dangos yn bwysig i fawn (mawndiroedd Cymru) yn sinciau carbon hanfodol y mae angen eu diogelu. Gellir nodi rhagor o gyfleoedd strategol ar gyfer dal a storio carbon mewn gwahanol dir, llystyfiant, priddoedd a gwaddodion dros amser drwy'r prosesau a nodir yng Nghanllawiau ac Offer Defnydd Tir a Storio Carbon Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru (2023). Sylw
8.170 Mae mannau agored, coed a phriddoedd y Sir yn chwarae rhan hanfodol wrth liniaru effeithiau newid hinsawdd ar lefel leol. Mae Polisi Strategol 15 yn hyrwyddo, cyn belled ag y bo'n ymarferol, y dylid cadw a diogelu coed, a chadw tir fel pridd llystyfiant gweithredol sy'n agored i gwymp mater organig, gyda choed a llwyni newydd yn cael eu darparu gan ddatblygwyr lle bynnag y bo modd. Mae priddoedd llystyfiant agored yn amsugno dŵr glaw a dŵr ffo. Lle na ellir amgylchynu coed a llwyni gan bridd agored, ni ddylid defnyddio arwynebau caled oni bai bod angen o'r pwys mwyaf, a dylid cadw ardaloedd nad oes eu hangen ar gyfer defnydd cerddwyr neu gerbydau, ar gyfer tirlunio meddal. Sylw
8.171 Agwedd allweddol ar y 'Strategaeth Creu Lleoedd ar gyfer Abertawe i 2038' yw ymgorffori dull a arweinir gan le mewn datblygiad newydd sy'n darparu creu lleoedd cynaliadwy a thwf cysylltiedig sy'n alinio lleoliadau ar gyfer tai, cyflogaeth, gwasanaethau a chyfleusterau newydd i leihau'r angen i deithio. Ar ben hynny, mae pwyslais ar ddyrannu datblygiad mewn lleoliadau cysylltiedig a wasanaethir yn dda gan y ddarpariaeth drafnidiaeth gyhoeddus bresennol. Un o'r camau gweithredu a nodir yn yr LAEP yw 'Gwella Teithio Llesol a Thrafnidiaeth Gyhoeddus i Leihau'r Ddibyniaeth ar Gerbydau Modur Personol'. Cyfeirir hefyd at Bolisi Strategol 14 Trafnidiaeth Gynaliadwy a Theithio Llesol'. Sylw
8.172 Bydd addasu i oblygiadau'r newid yn yr hinsawdd yn gofyn am ddylunio adeiladau fel eu bod yn gallu ymdopi â'r ystodau tymheredd uwch tebygol, llifogydd amlach a difrifol a mwy o dywydd eithafol. Dylid cynllunio adeiladau a seilwaith cysylltiedig i fod yn gadarn ac yn hyblyg nid yn unig i newid hinsoddol, ond hefyd i ddarparu ar gyfer amrywiaeth o ddefnyddiau dros eu hoes yn hytrach na bod yn addas ar gyfer un cais yn unig. Sylw
8.173 Dylid blaenoriaethu ailddefnyddio a/neu addasu adeiladau presennol, gyda phwyslais ar effeithlonrwydd adnoddau a thechnegau adeiladu cynaliadwy, gan gynnwys dod o hyd i ddeunyddiau yn lleol. Dylai datblygiad gynnwys atebion dylunio priodol sy'n ymateb i'r hinsawdd gan gynnwys cyfeiriadedd, cynllun, dwysedd ac atebion carbon isel. Mae Polisi Cynllunio Cymru (rhifyn 12, 2024) yn nodi canllawiau clir o ran y gofynion ar gyfer datblygiadau sy'n ymateb i'r hinsawdd ac adeiladau cynaliadwy. Dylid cyfeirio at y Canllawiau Ymarfer – Cynllunio ar gyfer Adeiladau Cynaliadwy (Llywodraeth Cymru (2014). Gellir nodi rhagor o arweiniad yn y Cynllun Adneuo. Sylw
8.174 Nodir bregusrwydd asedau is-strwythurol i'r newid yn yr hinsawdd yn Strategaeth Addasu Hinsawdd Cymru (2024). Mae llawer o wasanaethau modern a'u seilwaith sylfaenol yn dibynnu ar gysylltedd digidol i weithredu'n effeithiol gan gynnwys seilwaith dŵr, trydan a nwy. Sylw
8.175 Y risgiau allweddol i delegyfathrebu yw o'r effeithiau ar y seilwaith galluogi megis ceblau iswyneb, tanfor a thros y ddaear, mastiau cyfathrebu, adeiladau allweddol (e.e. cyfnewidfeydd ffôn) a seilwaith data (e.e. canolfannau data). Gall effeithio ar y rhain gan dywydd garw (e.e. stormydd) a llifogydd afonol ac arfordirol. Sylw
8.176 Bydd hefyd angen rheoli risgiau i seilwaith ehangach megis ffyrdd, rheilffyrdd a chyfleustodau, y mae pob un ohonynt mewn perygl o fygythiad newid arfordirol. Gall tymheredd uchel effeithio ar seilwaith, cyflenwadau pŵer, cynhyrchiant ac iechyd. Sylw
8.177 Mae isadeiledd cymdeithasol eisoes yn cael ei effeithio, gyda llawer o'r materion hyn â phersbectif llesiant ehangach – er enghraifft gohirio gweithgareddau hamdden (e.e. pêl-droed) oherwydd cyfleusterau na ellir eu chwarae. Sylw
8.178 Gallai asedau seilwaith ynni effeithio, neu gellir effeithio arnynt gan, methiannau asedau eraill oherwydd tywydd eithafol megis trafnidiaeth, technoleg gwybodaeth a chyfathrebu (TGCh) a seilwaith dŵr gan gynnwys cronfeydd dŵr, piblinellau, gweithfeydd trin dŵr a gweithfeydd trin carthion. Mae yna beryglon hefyd i seilwaith sydd wedi'i gladdu fel piblinellau nwy, ac mae'n bosibl y bydd difrod yn dod yn amlach yn y dyfodol. Cyfeirir at Bolisi Strategol 6 'Rhwymedigaethau Cynllunio ar gyfer Seilwaith a Mesurau Eraill Sylw
8.179 Mae Llywodraeth Cymru wedi gosod targed i Gymru gyrraedd yr hyn sy'n cyfateb i 70% o'i galw trydan blynyddol o ffynonellau adnewyddadwy erbyn 2030. Mae Polisi Cynllunio Cymru yn amlinellu bod gan y system gynllunio rôl weithredol i helpu i gyflawni'r targedau hyn, o ran capasiti cynhyrchu ynni adnewyddadwy newydd a hyrwyddo mesurau effeithlonrwydd ynni mewn adeiladau. Ar ben hynny, ym mis Ionawr 2023, cyhoeddodd y Gweinidog Newid Hinsawdd ymgynghoriad ar dargedau 'uchelgeisiol ond credadwy' i Gymru i ddiwallu 100% o'i hanghenion trydan o ffynonellau adnewyddadwy erbyn 2035. Sylw
8.180 Mae Strategaeth Ynni Rhanbarthol De-orllewin Cymru (2022) wedi'i mabwysiadu yn fframwaith ar gyfer rhaglen ynni Cyd-bwyllgor Corfforaethol De-orllewin Cymru (SWWCJC). Mae'n nodi uchelgais polisi o ostyngiad o 55% mewn allyriadau ynni ledled y rhanbarth erbyn 2035, ac ymhlith y blaenoriaethau i gyflawni hyn mae effeithlonrwydd ynni, datgarboneiddio cenedlaethau gwres a thrydan. Sylw
8.181 Mae Cynllun Cyflawni Economaidd Rhanbarthol De-orllewin Cymru (2021) wedi'i fabwysiadu fel y strategaeth ranbarthol ar gyfer llinyn llesiant economaidd SWWCJC. Mae'n cynnwys cenhadaeth o sefydlu De-orllewin Cymru fel arweinydd y DU mewn ynni adnewyddadwy a datblygu economi sero net - bwrw ymlaen â phrif brosiectau ynni'r rhanbarth a gyrru'r buddion trwy'r rhanbarth (trwy ddatgarboneiddio diwydiannol, cyfleoedd cadwyn gyflenwi, arloesi sy'n gysylltiedig â'r brifysgol, ac ati). Hefyd, un o'r camau a nodir yn yr LAEP yw 'hwyluso cynlluniau ynni adnewyddadwy a charbon isel trwy broses gynllunio gefnogol i gynyddu ynni datgarboneiddio a gynhyrchir yn lleol'. Sylw
8.182 Ymhlith y cenadaethau lleol a nodir yn y Cynllun Cyflenwi Economaidd Lleol) mae 'Pontio i Economi Sero Net', gyda'r nodau strategol o 'Ddatgarboneiddio'r Sylfaen Busnes' a 'datgarboneiddio'r Economi Ehangach'. Mae ynni hefyd yn thema ganolog yng Nghynllun Corfforaethol y Cyngor 2023-2028, gan ganolbwyntio ar ddatblygu cartrefi cyngor ynni carbon isel ac effeithlon, tra bydd Cynllun Cyflawni Sero Net y Cyngor yn cynnwys dadansoddiad o'r camau y mae'r Cyngor am eu dilyn – gan gynnwys adeiladu cynlluniau ôl-ffitio ac ynni adnewyddadwy. Sylw
8.183 Mae Polisi Strategol 15 yn cydnabod y ffaith fod Cymru'r Dyfodol: Cynllun Cenedlaethol 2040 (2021) yn nodi, wrth benderfynu ar geisiadau cynllunio ar gyfer datblygu ynni adnewyddadwy a charbon isel, bod rhaid i'r rhai sy'n gwneud penderfyniadau roi pwys sylweddol ar yr angen i fodloni ymrwymiadau rhyngwladol Cymru a'n targed i gynhyrchu 70% o drydan a ddefnyddir drwy ddulliau adnewyddadwy erbyn 2030 er mwyn mynd i'r afael â'r argyfwng hinsawdd. Mae Cymru'r Dyfodol hefyd yn nodi ardaloedd a aseswyd ymlaen llaw ar gyfer ardaloedd blaenoriaeth ynni gwynt a rhwydwaith yr ardal. Mae cynigion ar gyfer datblygu ynni ar raddfa fawr yn cael eu hystyried yn 'Ddatblygiadau o Arwyddocâd Cenedlaethol' ac fe'u penderfynir gan Weinidogion Cymru. Awdurdodau cynllunio lleol sy'n penderfynu cynigion o dan y trothwy ar gyfer Datblygiadau o Arwyddocâd Cenedlaethol. Sylw
8.184 Mae gan y Sir botensial sylweddol ar gyfer cynhyrchu ynni adnewyddadwy a charbon isel, ynghyd â seilwaith ynni newydd, a all gyda'i gilydd helpu i fodloni gofynion lleihau carbon a sicrhau buddion economaidd. Nodir mai 10.4m Bae Abertawe sydd â'r ail amrediad llanw uchaf yn y byd. Mae Polisi Strategol 11 'Adfywio Porthladd Abertawe a Dociau' yn galluogi cynllun ynni adnewyddadwy a allai fod yn drawsnewidiol yn y lleoliad hwn a allai harneisio'r cyfle unigryw hwn. Sylw
8.185 Bydd cynigion priodol a fydd yn cynyddu'r cyflenwad o ynni adnewyddadwy a charbon isel yn y Sir yn cael eu cefnogi. Bydd y CDLl Adneuo yn cynnwys mwy o wybodaeth a pholisïau penodol fel y bo'n briodol er mwyn ymhelaethu ac adeiladu ar gyfeiriad cadarnhaol y teithio a nodir ym Mholisi Strategol 15. Gall hyn gynnwys nodi'r meini prawf ar gyfer ystyried gwahanol fathau o gynigion, gan gynnwys gwynt a solar. Sylw
8.186 Cynhyrchwyd Asesiad Ynni Adnewyddadwy Cam 1 (REA) i gefnogi'r Strategaeth a Ffefrir. Bydd REA manwl yn cael ei gynhyrchu i lywio'r Cynllun Adneuo. Rhoddir ystyriaeth ddyledus i nodi targedau ar gyfer cynhyrchu ynni adnewyddadwy o fewn y Cynllun Adneuo, gan gydnabod pwysigrwydd y Cynllun gan gyfrannu at ddatgloi'r potensial i gynhyrchu ynni adnewyddadwy yn y Sir. Sylw
8.187 Mae'r REA yn dilyn y dull a nodir yng nghanllawiau Llywodraeth Cymru 'Cynllunio ar gyfer Ynni Adnewyddadwy a Charbon Isel - Pecyn Cymorth ar gyfer Cynllunwyr, 2015'. Nod y sylfaen dystiolaeth a gynhyrchir yw amcangyfrif maint yr adnoddau o fewn ffin ddaearyddol Cyngor Abertawe sydd ar gael i'w defnyddio, gan ddarparu cyd-destun ar gyfer gosod polisi a thargedau lleol. Bydd hefyd yn rhoi cyfarwyddyd i'r awdurdod ar sut y gall chwarae ei ran wrth gyrraedd targedau ynni adnewyddadwy Cenedlaethol a'r DU. Mae'r gwaith cychwynnol yn cynnwys 'asesiad ynni adnewyddadwy ar draws ardal' i lywio'r strategaeth a ffefrir, bydd gweddill yr astudiaeth AGA yn cael ei chwblhau yn ddiweddarach i gyd-fynd â'r cynllun adneuo. Sylw
8.188 Gall paratoi'r Cynllun Adneuo hefyd ymateb i nodi Abertawe fel maes blaenoriaeth rhwydwaith gwres ardal, ac yn unol â Pholisi Cynllunio Cymru, rhoddir ystyriaeth i' w gwneud yn ofynnol i geisiadau am ddatblygiadau mawr gyd-fynd ag Adroddiad Ynni. Ar ben hynny, mae cyfle i safleoedd strategol nodi cyfleoedd i ofyn am safonau adeiladu cynaliadwy uwch, gan gynnwys dim carbon. Sylw
Ffigur 8 Rhwydweithiau Ynni a Gwres Gwynt Cymru'r Dyfodol
8.189 Mae cymunedau yn y Sir mewn perygl o lifogydd a/neu erydu arfordirol. Bydd osgoi perygl llifogydd diangen o gynigion datblygu yn cael eu cyflawni drwy asesu'n llym y goblygiadau o ran perygl llifogydd o bob ffynhonnell mewn ardaloedd agored i niwed ac atal datblygiadau sy'n cynyddu'r risg yn annerbyniol. Mae dull rhagofalus yn golygu y bydd datblygiad ond yn cael ei ystyried mewn ardaloedd sydd â risg uchel o lifogydd lle mae'r Cyngor yn fodlon bod cyfiawnhad dros y lleoliad perygl llifogydd a lle mae asesiadau technegol yn dangos y gellir rheoli canlyniadau llifogydd yn foddhaol. Lluniwyd Asesiad Canlyniadau Llifogydd Strategol Cam 1 (SFCA) (2022) yng Nghyfnod 1 De-orllewin Cymru. Cyn paratoi'r Cynllun Adneuo, bydd y Cyngor yn parhau i fonitro'r sefyllfa mewn perthynas ag unrhyw Nodyn Cyngor Technegol (TAN) 15 newydd a'r Map Llifogydd ar gyfer Cynllunio sy'n cael ei gyhoeddi gan Lywodraeth Cymru. Sylw
8.190 Er bod Systemau Draenio Cynaliadwy (SDCau) yn dod o dan drefn reoleiddio ar wahân, mae'n bwysig ymgorffori cydnabyddiaeth strategol o bwysigrwydd rheoli dŵr wyneb a dŵr ffo fel rhan o'r broses ddatblygu, gan gynnwys dylunio safleoedd. Dylid cydnabod pwysigrwydd datrysiadau sy'n seiliedig ar natur yn y cyd-destun hwn. Ni ddylai cynigion datblygu gynyddu perygl llifogydd mewn mannau eraill, ac mewn hinsawdd sy'n newid o law dwys ac estynedig mae gwanhau a rheoli dŵr yn addas (gan gydnabod gallu systemau carthffosydd ac unrhyw faterion sy'n ymwneud ag allyrru CSO) yn allweddol. Sylw
8.191 Mae newid yn yr hinsawdd hefyd yn gofyn am ystyried cyflenwad dŵr a sychder. Er yr ystyrir bod modd darparu ar gyfer lefelau'r twf a nodir yn y Strategaeth a Ffefrir, cydnabyddir yn gynhenid bod hyrwyddo'r defnydd effeithlon o adnoddau dŵr yn rhan o'r broses ddatblygu yn flaenoriaeth strategol. Sylw
8.192 Mae newid yn yr hinsawdd hefyd yn peri heriau i les cymdeithasol. Bydd tirwedd a seilwaith gwyrdd yn fater hollbwysig gyda choed yn darparu amddiffyniad trwy gysgodi ac oeri gweithredol, gan gynnwys ar gyfer encilio cynefinoedd. Bydd yr oedfa hon yn arbennig o bwysig mewn canolfannau trefol, a lle mae plant, pobl hŷn, a phobl â namau symudedd yn ymgynnull. Mae mannau tyfu a thir amaethyddol Gorau a Mwyaf Amlbwrpas yn allweddol ar gyfer diogelwch bwyd a byw'n iach yn ogystal â lleihau'r ôl troed carbon sy'n gysylltiedig â chynhyrchu bwyd. Sylw
SP16: Hwyluso Adfer Natur Sylw
Rhaid i ddatblygiad gyfrannu at fynd i'r afael â'r argyfwng natur ledled Abertawe drwy warchod, cynnal a gwella bioamrywiaeth.
Er mwyn cyflawni'r datblygiad hwn, bydd angen gwneud y canlynol:
- Dangos ei fod yn darparu budd net cyffredinol ar gyfer bioamrywiaeth sy'n gymesur â natur a graddfa'r datblygiad;
- Diogelu cyfanrwydd safleoedd dynodedig statudol ac anstatudol, gan sicrhau eu bod yn cael eu rheoli'n briodol;
- Diogelu rhywogaethau gwarchodedig y DU/Ewrop yn unol â gofynion statudol;
- Hwyluso adferiad ecosystemau a gwydnwch;
- Cynnal a gwella cysylltedd rhwydweithiau natur;
- Cynnwys atebion sy'n seiliedig ar natur sy'n cefnogi bioamrywiaeth ac yn adeiladu gwytnwch ecosystemau o fewn y safle ac i'r ardal ehangach;
- Integreiddio Seilwaith Gwyrdd amlswyddogaethol i wella cysylltedd y rhwydwaith ecolegol ehangach ac i hwyluso gwasgaru a gweithredu rhywogaethau;
- Ystyried blaenoriaethau a gweithredoedd Cynllun Gweithredu Adran 6 y Cyngor a Chynllun Gweithredu Adfer Natur Lleol y Sir.
Rhaid i gynigion sy'n debygol o gael effaith andwyol ar safleoedd a ddynodir o dan ddeddfwriaeth Ewropeaidd ac sydd bellach o fewn Rhwydwaith Safle Cenedlaethol y DU gael Asesiad Rheoliadau Cynefinoedd (HRA).
Ar gyfer cynigion datblygu sy'n effeithio ar safleoedd anstatudol, lle na ellir osgoi niwed, dylid lliniaru a gwrthbwyso hyn cyn belled ag y bo modd rhesymol bosibl drwy fesurau iawndal. Ni ddylai hyn sicrhau unrhyw ostyngiad cyffredinol yng ngwerth cadwraeth y safleoedd a chyflawni budd net i fioamrywiaeth.
8.193 Mae'r Cyngor yn cydnabod bod goblygiadau colli bioamrywiaeth mor ddifrifol â newid yn yr hinsawdd a'u bod yn gynhenid gysylltiedig, ac o'r herwydd, datganodd argyfwng natur ym mis Tachwedd 2021. Mae Adran 6 Cynllun Gweithredu Bioamrywiaeth a Gwydnwch Dyletswydd Ecosystemau (Cynllun Gweithredu Adran 6) 2023-2025 yn blaenoriaethu camau allweddol y gall y Cyngor gymryd yr effaith orau bosibl ar natur yn Abertawe. Mae Cynllun Gweithredu Adfer Natur Lleol Abertawe (LNRAP) (2023) yn nodi ymateb y Cyngor i fynd i'r afael â'r dirywiad mewn natur a'r argyfwng natur canlyniadol a strategaeth ar gyfer sicrhau adferiad natur. Mae'r strategaeth yn adlewyrchu targed '30x30' Llywodraeth Cymru gyda'r nod o sicrhau bod o leiaf 30% o sir Abertawe yn cael ei gwarchod a'i rheoli'n effeithiol ar gyfer natur erbyn 2030. Mae'n cynnwys amcanion a chamau gweithredu i gynyddu gwytnwch yr amgylchedd naturiol drwy adfer cynefinoedd diraddiedig a chreu cynefinoedd ac i fynd i'r afael â phwysau allweddol ar rywogaethau a chynefinoedd, gan gynnwys cynyddu'r cysylltedd coridorau bywyd gwyllt allweddol. Dylai datblygiad yn y dyfodol gydnabod pwysigrwydd amgylchedd naturiol y Sir a sicrhau ei fod yn cael ei warchod a'i wella ar gyfer cenedlaethau'r dyfodol. Bydd cynnydd net bioamrywiaeth y mae'r Cyngor yn gofyn amdano yn gymesur â natur a graddfa'r datblygiad. Sylw
8.194 Mae'r Sir yn ecolegol gyfoethog, gyda thua 21% o'r ardal wedi'i dynodi'n statudol ar gyfer natur, gan gynyddu i 43% os cynhwysir dynodiadau anstatudol megis Safleoedd o Bwysigrwydd ar gyfer Cadwraeth Natur (SINCs). Mae saith safle rhwydwaith cenedlaethol o fewn ffiniau Abertawe yn rhannol - ACA Cors Crymlyn, ACA Bae ac Aberau Caerfyrddin, ACA Twyni Bae Caerfyrddin, ACA Dynesiadau Môr Hafren, ACA Arfordir Calchfaen De-orllewin Cymru, ACA Bae Caerfyrddin ac ACA Cilfach Tywyn. Dim ond dau safle sydd wedi'u lleoli yn gyfan gwbl yn y Sir (ACA Coedydd Ynn Gŵyr ac ACA Comin Gŵyr). Mae safleoedd eraill a ddiogelir yn statudol yn cynnwys safleoedd o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig (SoDdGA), Gwarchodfeydd Natur Cenedlaethol a Lleol (NNRs ac LNRs). Mae safleoedd gwarchodedig yn tueddu i fod â'r lefelau uchaf o wytnwch ecosystemau. Sylw
8.195 Mae'r LNRAP yn cydnabod pwysigrwydd hwyluso cydnerthedd ecosystemau ledled Abertawe i fynd i'r afael â dirywiad bioamrywiaeth. Gwydnwch ecosystemau yw gallu ecosystem i ddelio â phwysau a gofynion wrth gadw eu gallu i ddarparu gwasanaethau a buddion ecosystem. Po fwyaf yw amrywiaeth a chysylltedd ecosystem, y mwyaf y gall ddarparu gwasanaethau ecosystem a pharhau i'w darparu yn wyneb pwysau, fel newid yn yr hinsawdd. Dylai datblygiad geisio hwyluso hyn trwy ddylunio cynlluniau a thrwy Gyfriflenni GI. Mae hefyd yn angenrheidiol bod cynigion datblygu yn ystyried pwysigrwydd a nodweddion Safleoedd o Bwysigrwydd ar gyfer Cadwraeth Natur (SINCs) a safleoedd bywyd gwyllt lleol. Dim ond os gellir dangos bod yr angen am y datblygiad yn gorbwyso unrhyw niwed a achosir gan y datblygiad neu y gellir darparu mesurau budd bioamrywiaeth net neu effaith andwyol arnynt. Sylw
8.196 Mae newid yn yr hinsawdd yn gwaethygu'r pwysau ehangach presennol ar rywogaethau ac ecosystemau. Mae cynnal a gwella bioamrywiaeth yn hyrwyddo gwydnwch ecosystemau a'r gallu i addasu i newid yn yr hinsawdd. Mae ecosystemau gwydn yn cael eu diffinio fel ecosystemau amrywiol, cysylltiedig, o raddau digonol ac mewn cyflwr ecolegol da fel y gallant addasu i newid a pharhau i ddarparu buddion i genedlaethau'r dyfodol. Felly, mae mesurau i fynd i'r afael â'r argyfwng hinsawdd ym mholisi SP16 yn cynnwys hyrwyddo gwytnwch ecosystemau. Bydd rhwydweithiau natur, ardaloedd o wytnwch ecolegol uchel, rhwydweithiau ecolegol a choridorau cysylltedd cynefinoedd yn cael eu manylu ymhellach yn y Cynllun Adneuo. Sylw
8.197 Ni chaniateir datblygiad os bernir ei fod yn cael effaith andwyol sylweddol ar gyfanrwydd unrhyw Safleoedd Dynodedig Ewropeaidd, naill ai ar ei ben ei hun neu ar y cyd â chynlluniau neu brosiectau eraill. Gwarchodir dynodiad Ewropeaidd drwy Reoliadau Gwarchod Cynefinoedd a Rhywogaethau 2017 (fel y'u diwygiwyd) (Rheoliadau Cynefinoedd). Mae safleoedd o'r fath yn cynnwys Ardaloedd Gwarchodaeth Arbennig (AGA) ac Ardaloedd Cadwraeth Arbennig (ACA), a safleoedd Ramsar dynodedig y Cenhedloedd Unedig. Fel mater o bolisi cenedlaethol mae safleoedd Ramsar yn cael yr un amddiffyniad polisi ag AGA a ACA. Mae'r Sir yn cynnwys nifer o safleoedd o'r fath sy'n agored i lygredd, gan gynnwys aer a dŵr. Dim ond datblygiad sy'n dangos cydymffurfiaeth â'r Rheoliadau Cynefinoedd fydd yn cael eu caniatáu. Sylw
SP17: Seilwaith Gwyrdd Sylw
Bydd angen datblygu i gynnal ac integreiddio elfennau pwysig seilwaith gwyrdd fel rhan o gynigion, a manteisio ar gyfleoedd i wella maint, ansawdd, amrywiaeth, cysylltedd a gallu amlswyddogaethol rhwydwaith seilwaith gwyrdd strategol ehangach y Sir.
Mae'n rhaid i'r datblygiad gyd-fynd â'r egwyddorion canlynol:
- Ymgorffori elfennau pwysig o seilwaith gwyrdd presennol, gan sicrhau ei fod wedi'i integreiddio i'r camau dylunio cynnar ar gyfer datblygu newydd,
- Diogelu a gwella nodweddion pwysig safleoedd sy'n bodoli eisoes a gwella cysylltedd y rhwydwaith ecolegol gan wneud defnydd llawn o asedau presennol i wella creu lleoedd a buddion cymunedol;
- Cynnal a gwella cysylltedd rhwng nodweddion seilwaith gwyrdd, gan sicrhau bod coridorau bywyd gwyllt, llwybrau a mannau gwyrdd yn gysylltiedig i gefnogi cydlyniad ecolegol a gwytnwch
- Dangos budd net ar gyfer bioamrywiaeth a Chyfrannu'n gadarnhaol at ecoleg trwy ymgorffori atebion sy'n seiliedig ar natur i adeiladu gwytnwch ecosystemau
- Diogelu tirweddau sydd wedi'u dynodi ar gyfer eu harwyddocâd daearegol, naturiol, gweledol, hanesyddol neu ddiwylliannol
- Integreiddio seilwaith gwyrdd sy'n hyrwyddo iechyd a lles ac yn darparu cyfleoedd ar gyfer mannau agored ffurfiol ac anffurfiol, mannau tyfu cymunedol a gwella bioamrywiaeth
- Gwella gwytnwch yn yr hinsawdd trwy ddefnyddio seilwaith gwyrdd i gefnogi rheoli llifogydd, dal carbon ac effeithiau oeri, gan leihau effaith ynys wres.
Mae'n rhaid i Ddatganiad Seilwaith Gwyrdd gyd-fynd â chynigion sy'n gymesur â graddfa a natur y datblygiad. Mae angen hyn i ddangos sut y bydd Seilwaith Gwyrdd yn cael ei gyflawni a'i wella, gan gyfeirio at hwyluso amcanion a blaenoriaethau allweddol ar gyfer gwella GI fel y nodir yn yr Asesiad Seilwaith Gwyrdd ar gyfer Abertawe.
Lle na ellir osgoi colli neu ddifrodi elfennau pwysig seilwaith gwyrdd presennol, bydd angen lliniaru a gwneud iawn.
8.198 Mae seilwaith gwyrdd yn disgrifio rhwydwaith amlswyddogaethol o fannau naturiol a rheoledig sy'n cysylltu natur, pobl a chymunedau er budd pawb. Mae'n rhwydwaith o nodweddion naturiol a lled-naturiol, mannau gwyrdd, afonydd a llynnoedd sy'n gwasgaru ac sy'n cysylltu lleoedd. Gall elfennau cydran seilwaith gwyrdd weithredu ar wahanol raddfeydd ac mae rhai cydrannau, megis coed a choetir, yn aml yn bresennol yn gyffredinol ac yn gweithredu ar bob lefel. Ar raddfa'r dirwedd gall seilwaith gwyrdd gynnwys ecosystemau cyfan fel gwlyptiroedd, dyfrffyrdd, mawndiroedd a mynyddoedd neu fod yn rhwydweithiau cysylltiedig o gynefinoedd mosaig, gan gynnwys glaswelltiroedd. Ar raddfa leol, gallai gynnwys parciau, caeau, pyllau, mannau gwyrdd naturiol, hawliau tramwy cyhoeddus, rhandiroedd, mynwentydd a gerddi neu gellir eu dylunio neu eu rheoli nodweddion megis systemau draenio cynaliadwy. Ar raddfeydd llai, gall ymyriadau trefol unigol fel coed stryd, gwrychoedd, ymylon ymyl y ffordd, a thoeau/waliau gwyrdd i gyd gyfrannu at rwydweithiau seilwaith gwyrdd. Sylw
8.199 Mae gan seilwaith gwyrdd rôl a allai fod yn bwysig i'w chwarae wrth liniaru effeithiau digwyddiadau tywydd eithafol, yn enwedig tonnau gwres estynedig. Yn ogystal, mae seilwaith gwyrdd yn helpu i gefnogi bioamrywiaeth ac yn gwneud cyfraniad pwysig i ansawdd yr amgylchedd. Mae mynediad i fannau gwyrdd hardd ac wedi'u cynnal a'u cynnal yn dda, fel parciau a gerddi, parciau gwledig ac ardaloedd bywyd gwyllt, yn cefnogi iechyd a lles corfforol a meddyliol. Yn ôl ei natur, mae Seilwaith Gwyrdd yn gallu darparu sawl swyddogaeth ar yr un pryd (amlswyddogaethol) ac o ganlyniad mae'n cynnig manteision lluosog ar gyfer economaidd cymdeithasol a diwylliannol yn ogystal â gwytnwch amgylcheddol. Sylw
8.200 Bydd angen nodi elfennau pwysig o'r seilwaith gwyrdd presennol, eu diogelu a'u gwella lle bynnag y bo modd, gyda'r GI presennol wedi'i ymgorffori wrth ddylunio cynigion lle byddai hyn yn sicrhau lle da. Bydd angen asesu arwyddocâd a swyddogaethau GI presennol gan ystyried maint, cyd-destun, cymeriad a nodweddion y safle. Sylw
8.201 Bydd y cynllun yn hwyluso creu cyfleusterau hamdden gan gynnwys darparu mannau agored ffurfiol ac anffurfiol. Bydd hyn yn cynnwys creu cyfleusterau newydd ar y safle, neu wella darpariaeth leol bresennol oddi ar y safle, ynghyd â chyfraniadau cynnal a chadw priodol. Mae mannau awyr agored ffurfiol yn ardaloedd sydd wedi'u cynllunio a'u cynnal ar gyfer gweithgareddau strwythuredig, trefnus, megis chwaraeon a defnydd hamdden ffurfiol sy'n cynnwys caeau chwarae. Mae mannau awyr agored anffurfiol yn fannau gwyrdd sydd wedi'u bwriadu ar gyfer defnydd anstrwythuredig, achlysurol, sy'n hyrwyddo ymlacio a rhyngweithio cymdeithasol sy'n cynnwys parciau a mannau gwyrdd naturiol a lled-naturiol. Sylw
8.202 Cynhyrchwyd Asesiad Seilwaith Gwyrdd (GIA) Cychwynnol i danategu Polisïau a Strategaethau Seilwaith Gwyrdd CDLl2. Mae hyn yn nodi cyfleoedd strategol allweddol lle bydd adfer, cynnal a chadw, creu a chysylltu nodweddion a swyddogaethau gwyrdd yn sicrhau'r buddion mwyaf sylweddol. Bydd y GIA yn llywio'r cynllunio cysyniad a'r prif gynlluniau manwl ar gyfer safleoedd a fydd yn cael eu dyrannu yn y CDLl Adneuo. Sylw
8.203 Mae'r GIA wedi rhannu'r sir yn chwe 'Ardal Targed Seilwaith Gwyrdd' (GITAs). Mae'r rhain yn seiliedig ar leoliadau daearyddol lle mae blaenoriaethau sy'n dod i'r amlwg ar gyfer gwella GI neu grynodiadau o asedau GI wedi'u lleoli. Teimlwyd bod y dull hwn, yn hytrach nag yn seiliedig ar ffiniau eraill megis cynefinoedd neu ddyfrffosydd, yn fwy priodol wrth nodi ardaloedd o GI amlswyddogaethol. Mae hyn oherwydd bod asedau GI yn cynnwys nodweddion diwylliannol neu drafnidiaeth nad ydynt yn ymwneud â ffiniau amgylcheddol nac yn eu dilyn. O'r herwydd, mae'r GITAs yn croesi trothwyau, dynodiadau ecolegol a thopograffeg ond ni fwriedir i hynny olygu y dylid anwybyddu'r cysylltiadau swyddogaethol a'r cysylltiadau rhwng y systemau GI hyn. Mae'r GIA Cychwynnol yn nodi gweledigaeth ac amcanion ar gyfer pob GITA. Mae'r blaenoriaethau'n cyd-fynd â Datganiad Ardal De-orllewin Cymru a blaenoriaethau cydnerthedd ecosystemau. Y chwe GITA yw: Sylw
- Parc Y Mawr
- Cysylltiadau Gŵyr
- Rhwydwaith Mannau Gwyrdd Trefol Abertawe
- Cors Crymlyn a'r ardal gyfagos
- Cwm Tawe
- Tirwedd Genedlaethol Gŵyr (AHNE) a Chysylltiadau Gogledd/De Gŵyr
8.204 Mae Ardal Ganolog a Glannau Dinas Abertawe o fewn GITA Rhwydwaith Mannau Gwyrdd Trefol Abertawe a gefnogir ymhellach gan Strategaeth Seilwaith Gwyrdd y Cyngor: Ardal Ganolog Abertawe - Adfywio ein Dinas ar gyfer Lles a Bywyd Gwyllt. Sylw
8.205 Mae'n ofynnol i bob cais cynllunio gyflwyno Datganiad Seilwaith Gwyrdd. Dylai'r datganiad fod yn gymesur â graddfa a natur y datblygiad a gynigiwyd a disgrifio sut mae seilwaith gwyrdd wedi'i ymgorffori yn y cynnig. Bydd y datganiad seilwaith gwyrdd yn ffordd effeithiol o ddangos canlyniadau amlswyddogaethol cadarnhaol sy'n briodol i'r safle dan sylw a rhaid ei ddefnyddio ar gyfer dangos sut mae'r ymagwedd fesul cam wedi'i chymhwyso a budd net o ran bioamrywiaeth a gyflawnwyd. Mae Canllawiau Cynllunio Atodol Bioamrywiaeth a Datblygu yn cefnogi'r CDLl presennol sy'n nodi'n fanwl sut mae'r dull fesul cam yn cael ei ddefnyddio yn Abertawe ac yn rhoi arweiniad ar y dull datblygu ar bob graddfa. Bydd hyn yn cael ei ddiweddaru yn ôl yr angen i hysbysu CDLl2. Sylw
8.206 Dylai'r GIA gael ei ddefnyddio gan dimau dylunio wrth baratoi Datganiadau GI. Mae'r GIA yn helpu i nodi swyddogaethau GI sy'n flaenoriaeth ym mhob un o'r GITA a dylai datblygiad geisio cyfrannu'n gadarnhaol at yr amcanion hyn lle bo hynny'n briodol. Sylw
Ffigur 9 Cyd-destun Strategol GI Abertawe
SP18: Diogelu Tirwedd y Sir Sylw
Bydd angen cynigion datblygu i ddangos na fyddai unrhyw effaith andwyol sylweddol yn cael ei hachosi i gymeriad ac ansawdd arbennig tirwedd a morlun y Sir o ran agweddau gweledol, hanesyddol, daearegol, ecolegol neu ddiwylliannol.
O fewn Tirwedd Genedlaethol Gŵyr (AHNE) a'i lleoliad, rhaid i ddatblygiad roi sylw i'r prif bwrpas i warchod a gwella harddwch naturiol yr ardal. Ni chaniateir datblygiad os byddai'n arwain at ddirywiad o harddwch naturiol unigryw'r ardal, yn unigol neu'n gronnol, neu'n anghydnaws â phwrpas a rheolaeth y Dirwedd Genedlaethol.
Mae llawer o arfordir y Sir wedi'i ddynodi'n Arfordir Treftadaeth a dylai cynigion datblygu ddiogelu neu wella nodweddion unigryw a nodweddion arfordirol yr ardal.
8.207 Mae gan y Sir adnoddau tirwedd sylweddol ac ardaloedd o ansawdd gweledol ac mae'n gartref i dirwedd sydd wedi'i dynodi'n genedlaethol. Mae hyn yn darparu buddion amgylcheddol, economaidd, diwylliannol a chymdeithasol sylweddol ac yn helpu i greu ymdeimlad o le. Sylw
8.208 Mae'r Canllawiau Cynllunio Cenedlaethol yn ei gwneud yn ofynnol i bolisïau cynllun datblygu ffafrio cadwraeth harddwch naturiol Tirweddau Cenedlaethol (AHNE), wrth gydnabod hefyd y dylid ystyried lles economaidd a chymdeithasol ardaloedd o'r fath. Rhaid i Dirweddau Cenedlaethol gael y statws uchaf o ddiogelwch rhag datblygiadau amhriodol. Mae'r CDLl yn ceisio gwarchod Tirwedd Genedlaethol Gŵyr (AHNE) rhag datblygiad amhriodol er mwyn cynnal ei chymeriad unigryw, ei rhinweddau tirwedd arbennig a'i harbenigrwydd lleol. Sylw
8.209 Mae Ardal Tirwedd Genedlaethol Gŵyr (AHNE) yn darparu amrywiaeth o fuddion i drigolion y Sir ac mae ansawdd y dirwedd a'r morlun yn atyniad mawr i ymwelwyr. Dylai cynigion ar gyfer datblygu o fewn, neu effeithio ar osod, Tirwedd Genedlaethol Gŵyr (AHNE) roi sylw i'r amcanion strategol a'r cynigion polisi a nodir yng Nghynllun Rheoli AHNE Gŵyr, 2017, a cheisio gwarchod a gwella cymeriad unigryw a rhinweddau arbennig y dirwedd. Efallai y bydd angen Asesiad Effaith Weledol o'r Dirwedd ar gyfer cynigion datblygu o fewn Tirwedd Genedlaethol Gŵyr (AHNE). Sylw
8.210 Dylai cynigion datblygu anelu at ddiogelu neu wella cymeriad a thirwedd naturiol neu hanesyddol arfordiroedd nas datblygwyd. Nid yw'r Arfordir Treftadaeth yn effeithio'n uniongyrchol ar statws yr ardal o ran cynllunio, fodd bynnag, bydd y nodweddion a gyfrannodd at ei ddynodi yn ystyriaeth bwysig. Sylw
8.211 Bydd unrhyw ardaloedd o ddynodi tirwedd lleol yn cael eu nodi o fewn y Cynllun Adneuo. Sylw
SP19: Asedau Hanesyddol a Diwylliannol Sylw
Bydd yn ofynnol i gynigion datblygu ddangos nad oes unrhyw effaith andwyol sylweddol yn cael ei achosi i gymeriad arbennig ac ansawdd tirwedd a morlun y Sir o ran agweddau gweledol, hanesyddol, daearegol, ecolegol neu ddiwylliannol.
Rhaid i asedau hanesyddol a diwylliannol nodedig y Sir gael eu gwarchod, eu hyrwyddo a'u gwella ar gyfer cenedlaethau'r presennol a'r dyfodol.
Dylai cynigion datblygu geisio:
- Cyfrannu'n gadarnhaol at arbenigrwydd hanesyddol a diwylliannol Abertawe, drwy ddull creu lleoedd a dylunio o ansawdd uchel sy'n parchu cymeriad lleol a nodweddion arbennig asedau treftadaeth;
- Cadw neu wella cymeriad ac ymddangosiad arbennig ardal gadwraeth a/neu ei lleoliad;
- Diogelu asedau treftadaeth rhestredig dynodedig, safleoedd a'u lleoliadau;
- Diogelu asedau, safleoedd treftadaeth a restrwyd yn lleol a'u lleoliadau;
- Gwella gwytnwch hinsawdd a hygyrchedd asedau hanesyddol a diwylliannol lle bynnag y bo modd;
- Galluogi buddion adfywio treftadaeth a diwylliannol dan arweiniad, a
- Diogelu a hyrwyddo'r Gymraeg.
8.212 Mae asedau treftadaeth a diwylliannol y Sir yn rhan annatod o hunaniaeth Abertawe ac yn ffynhonnell wybodaeth anadferadwy am ein gorffennol. Sylw
8.213 Mae'r dystiolaeth o ryngweithiadau a pherthnasoedd pobl dros genedlaethau â lle o'n cwmpas ym mhob un ohonom yn adeiladau, nodweddion a phatrymau trefi ac aneddiadau ein trefluniau a'n tirweddau modern. Gall y dystiolaeth hanesyddol hon ein helpu i ddeall sut mae lleoedd wedi esblygu a darparu cyd-destun dyfnach i lywio'r gwaith o wneud lleoedd gwell ar gyfer cenedlaethau'r presennol a'r dyfodol. Mae gan bob lle ei hanes ei hun sydd wedi llunio ei gymeriad. Mae hyn yn gwneud pob lle yn unigryw ac mae deall hyn yn elfen allweddol o greu lleoedd. Sylw
8.214 Mae strategaeth ofodol y Cynllun yn cydnabod pwysigrwydd cymuned ac ymdeimlad o le drwy geisio dosbarthu datblygiadau newydd mewn modd sy'n cydnabod ac sy'n parchu rôl a swyddogaeth ein setliadau. Felly, bydd deall rôl treftadaeth hanesyddol a diwylliannol a sut y gellir ei chadw neu ei gwella yn allweddol i lwyddiant cyflwyno 'Abertawe 2038'. Mae'r Gymraeg yn un ased diwylliannol o'r fath, a dylid cyfeirio at Bolisi Strategol 7 'Diogelu a hybu'r Gymraeg' yn hyn o beth. Sylw
8.215 Nod Polisi Strategol 19 yw sicrhau bod cymeriad, ymddangosiad a lleoliad ein hasedau treftadaeth a diwylliannol yn gynaliadwy, yn ogystal â chefnogi cynigion adfywio a arweinir gan dreftadaeth briodol i wireddu potensial cymdeithasol ac economaidd yr asedau hyn. Mae hefyd yn pwysleisio pwysigrwydd cynyddu gwytnwch hinsawdd a hygyrchedd asedau o'r fath. Sylw
8.216 Mae'r asedau a'r safleoedd dynodedig y cyfeirir atynt yn y polisi yn cynnwys: Sylw
- Henebion cofrestredig ac ardaloedd sensitif archeolegol;
- Adeiladau rhestredig a'u cwrtil
- Ardaloedd cadwraeth;
- Parciau a gerddi hanesyddol cofrestredig;
- Tirweddau Hanesyddol Cofrestredig, a
- Asedau hanesyddol o ddiddordeb lleol arbennig.
8.217 Mae'n bwysig deall arwyddocâd asedau treftadaeth er mwyn asesu derbynioldeb newid. Mae angen Asesiadau o'r Effaith ar Dreftadaeth (HIA) gan Nodyn Cyngor Technegol 24 Yr Amgylchedd Hanesyddol (2017) ar gyfer ceisiadau caniatâd adeilad rhestredig a chaniatâd ardal gadwraeth. Efallai y bydd hefyd angen mabwysiadu'r dull HIA ar gyfer lleoliadau adeiladau rhestredig, lleoliadau datblygiad henebion cofrestredig mewn ardaloedd cadwraeth, ac asedau treftadaeth heb eu dynodi. Sylw
8.218 I gydnabod y raddfa fawr o adeiladau lleol pwysig a mannau o ddiddordeb ar draws Abertawe nad ydynt ar hyn o bryd yn elwa o warchodaeth statudol, mae gwaith yn mynd rhagddo ar baratoi rhestr o asedau hanesyddol lleol o ddiddordeb lleol arbennig sy'n gwarantu diogelu. Bydd CDLl2 yn darparu fframwaith polisi manwl i helpu i ddiogelu'r rhinweddau arbennig sydd wedi arwain at eu cynnwys a chyflwyno gwaith adfer cadarnhaol lle bo angen. Bydd y CDLl Adneuo yn nodi polisi lleol ar gyfer gwarchod a diogelu asedau lleol pwysig fel y gellir ystyried eu diddordeb arbennig pan gynigir newidiadau sy'n gofyn am ganiatâd cynllunio. Sylw
8.219 Gan gyfeirio at y Strategaeth Addasu Hinsawdd i Gymru (2024), ynghyd â Chynllun Addasu'r Sector yr Amgylchedd Hanesyddol a Newid yn yr Hinsawdd yng Nghymru (2020), cydnabyddir y bydd newid yn yr hinsawdd yn cael llawer o effeithiau ar ein treftadaeth werthfawr a'n hasedau diwylliannol. Dylai cynigion datblygu geisio cynyddu'r gallu i reoli'r effeithiau ac i feithrin gwytnwch, gan osgoi canlyniadau anfwriadol a allai niweidio gwerth ac arwyddocâd asedau diwylliannol a hanesyddol. Dylid cyfeirio at Bolisi Strategol 15 'Newid yn yr Hinsawdd a Datgarboneiddio'. Sylw
8.220 Dylai cynigion datblygu geisio cynyddu hygyrchedd ein hasedau treftadaeth a diwylliannol fel adnodd fel y gallant gael eu mwynhau a'u dathlu gan bob aelod o'r gymdeithas mewn modd cynaliadwy. Mae cryn botensial o ran addysg/dehongli ac ennyn teimlad o les a balchder cymunedol, yn ogystal â darparu cyfrwng i ymgysylltu â'r cyhoedd yn effeithiol ar newid yn yr hinsawdd. Sylw
8.221 Cynlluniau adfywio dan arweiniad treftadaeth a diwylliant yw cynlluniau lle mae adfywio diwylliannol neu dreftadaeth yn brif elfen neu sbardun i'r cynnig. Mae ailddefnyddio adeiladau diwylliannol hanesyddol hanesyddol diangen yn sensitif a chynaliadwy yn elfennau pwysig o adfywio ac adfywio canol dinas nodedig a bywiog Abertawe. Sylw
8.222 Dull strategol cyffredinol y Cyngor mewn perthynas ag ystyriaethau hyfywedd a thrafodaethau o fewn cyd-destun asedau hanesyddol / diwylliannol (e.e. cynllun trosi/addasu/ailddefnyddio) fydd cymhwyso polisïau a darpariaethau'r Cynllun. Felly, bydd yr ymgeisydd yn gyfrifol am ddangos pam nad yw'r cynllun yn hyfyw ac na ellir bodloni gofynion y Cynllun. Yn rhan o ddull 'un tîm Abertawe' o hwyluso darparu cynlluniau adfywio priodol a datblygu galluogi, bydd yr Awdurdod Cynllunio yn parhau i gydweithio'n agos ag adrannau perthnasol y Cyngor i sicrhau bod cyllid grant a nodwyd yn cael ei sianelu tuag at brosiectau priodol a fydd yn cyflawni dyheadau datblygu economaidd ochr yn ochr â diogelu a gwella asedau treftadaeth. Gellir cyfeirio at Bolisi Strategol 6. 'Rhwymedigaethau cynllunio ar gyfer seilwaith a mesurau eraill'. Sylw
8.223 Rhan sylfaenol o weledigaeth 'Abertawe 2038' y Cynllun yw creu lle sy'n dal y berthynas nodedig rhwng ardaloedd trefol, gwledig ac arfordirol y Sir ac sy'n manteisio ar y rhain er mwyn sicrhau cynaliadwyedd economaidd yr ardal. Yn benodol, mae treftadaeth ddiwydiannol a glannau'r Sir yn rhan hanfodol o fentrau'r Cyngor i adfywio Canol y Ddinas a'r Glannau Trefol a sicrhau bod y Sir yn gyfle buddsoddi masnachol cryf. Mae Abertawe hefyd yn rhwydwaith o leoedd sy'n ganolbwynt gweithgareddau adfywio sydd wrth wraidd cymunedau lleol. Sylw
8.224 Mae'r amgylchedd hanesyddol a diwylliannol hefyd yn darparu cyfleoedd ar gyfer datblygiad hamdden, twristiaeth a hamdden sy'n gallu gwneud cyfraniad mawr i'r economi leol a rhanbarthol y mae'r Cynllun yn ceisio ei chefnogi. Sylw
8.225 Gellir darparu rhagor o wybodaeth ac ymhelaethu ar y polisi strategol yn y Cynllun Adneuo a'r canllawiau cysylltiedig fel y bo'n briodol. Sylw
Gwneud y Defnydd Gorau o Adnoddau
SP20: Hwyluso Economi Gylchol a Rheoli Gwastraff Cynaliadwy Sylw
Bydd rheoli gwastraff yn gynaliadwy yn cael ei hwyluso gan:
- Cymhwyso egwyddorion yr economi gylchol ym mhob datblygiad newydd trwy annog lleihau gwastraff a'r defnydd o ddeunyddiau ailddefnyddio ac ailgylchu ac agregau eilaidd wrth ystyried cyfnodau dethol, trin, dylunio, adeiladu a dymchwel safleoedd.
- Mae gofyn cyflwyno cynllun rheoli deunydd naturiol ochr yn ochr â cheisiadau cynllunio lle bo angen, i ddangos toriad a llenwi, wedi'i leihau.
- Blaenoriaethu ailddefnyddio adeiladau presennol yn hytrach na'u dymchwel,
- Cefnogi rhwydwaith integredig o gyfleusterau rheoli gwastraff cynaliadwy mewn lleoliadau priodol, yn unol â'r hierarchaeth wastraff ac egwyddorion gosod a hunangynhaliaeth briodol agosaf.
- Sicrhau bod datblygiad yn gwneud darpariaeth briodol ar gyfer didoli a storio gwastraff ac ailgylchu, a chaniatáu trefniadau mynediad priodol ar gyfer ailgylchu a chasglu sbwriel cerbydau a phersonél.
- Sicrhau dim niwed annerbyniol i iechyd a lles pobl a'r amgylchedd naturiol.
8.226 Mae economi gylchol yn un sy'n anelu at gadw defnyddiau, cynhyrchion a chydrannau mewn defnydd cyhyd ag y bo modd. Mae egwyddorion yr economi gylchol yn golygu symud i ffwrdd o'r model llinellol presennol o wneud, defnyddio, gwaredu, tuag at ailddefnyddio, atgyweirio ac ailgylchu gwastraff sy'n codi yn ystod y datblygiad a dylent fod yn sail i bob datblygiad newydd. Mae SP4 'Egwyddorion Creu Lleoedd' a SP15 'Newid yn yr Hinsawdd a Datgarboneiddio' hefyd yn rhoi arweiniad ar y pwnc hwn. Sylw
8.227 Mae'n anochel bod safleoedd adeiladu yn gofyn am rywfaint o weithrediadau peirianneg torri a llenwi. Dylai datblygwyr ddylunio cynigion i sicrhau cydbwysedd gwaith pridd a bydd gofyn iddynt gyflwyno cynllun rheoli deunydd naturiol fel rhan o gynigion datblygu sy'n ceisio lleihau torri a llenwi neu a allai ddarparu ar gyfer adfer tir mewn mannau eraill yn yr ardal. Dylai'r Cynllun nodi'r holl ddeunyddiau naturiol ar y safle cyn y datblygiad, efallai mai'r adeiladau presennol i'w dymchwel neu fod y tir naturiol i'w haflonyddu. Dylai esbonio sut y bydd y gwaith o gynhyrchu gwastraff o'r deunyddiau hyn yn cael ei leihau a bod y dyluniad a'r cynllun wedi ystyried yn llawn yr angen i sicrhau bod cydbwysedd torri a llenwi mor agos at niwtral â phosibl. Sylw
8.228 Mae blaenoriaethu ailddefnyddio adeiladau presennol dros ddymchwel ac ailadeiladu yn ystyried eu carbon sydd wedi'i fewnosod a gall atal gwastraff a'r defnydd o ddeunyddiau newydd. Fodd bynnag, cydnabyddir nad yw hyn bob amser yn effeithlon, yn enwedig lle gallai adeilad newydd fod â chymwysterau cynaliadwyedd sylweddol uwch. Felly, anogir Asesiadau Carbon Bywyd Cyfan gan y gall y rhain gyfiawnhau pryd y gall fod yn fwy priodol amnewid adeilad sy'n seiliedig trwy dystiolaethu lle gellir allyrru llai o garbon trwy amnewid adeilad. Sylw
8.229 Rhaid i'r Cyngor ddatblygu dull cynaliadwy o reoli gwastraff, gan gynnwys cefnogi cynigion ar gyfer gweithrediadau gwastraff sy'n symud rheoli gwastraff i fyny'r hierarchaeth wastraff, a nodi tir sy'n briodol i hwyluso rhwydwaith integredig a chynaliadwy o gyfleusterau gwastraff. Mewn egwyddor, ystyrir safleoedd cyflogi defnydd B2 yn lleoliadau priodol ar gyfer cyfleusterau rheoli gwastraff adeiladu. Sylw
Ffigur 10 Yr Hierarchaeth Gwastraff (Polisi Cynllunio Cymru, Rhifyn 12, 2024)
8.230 Ni fydd cysyniad 'Gosodiad Priodol Agosaf' a'r egwyddor o hunangynhaliaeth yn berthnasol ond mewn perthynas â gwastraff a gwmpesir gan Erthygl 16 o'r Gyfarwyddeb Fframwaith Gwastraff ddiwygiedig[13] a dylai lywio darparu rhwydwaith integredig a digonol ar gyfer trin gwastraff o'r fath. Dylai'r rhwydwaith gynnwys yr holl gyfleusterau ategol angenrheidiol megis gorsafoedd trosglwyddo gwastraff a chyfleusterau prosesu. Sylw
8.231 Rhoddir ystyriaeth i'r Adroddiadau Monitro Cynllunio Gwastraff blynyddol (WPMRs) ar gyfer rhanbarth De-orllewin Cymru (fel y nodwyd yn TAN 21) sy'n darparu gwybodaeth ac argymhellion ar weithio trawsffiniol, yn enwedig o ran sut mae gwastraff gweddilliol y rhanbarth yn cael ei reoli ac a oes digon o gapasiti tirlenwi ar ôl. Sylw
8.232 Nodir materion cynllunio y mae'n rhaid eu hystyried wrth baratoi ceisiadau am ddatblygiadau gwastraff yn Atodiad C o Nodyn Cyngor Technegol (TAN) 21 Gwastraff (2014). Dylid cyflwyno Asesiad Cynllunio Gwastraff (WPA) gyda'r holl geisiadau am gyfleuster gwastraff a ddosbarthir yn gyfleuster gwaredu, adfer neu ailgylchu. Dylai WPA fod yn briodol ac yn gymesur â natur, maint a graddfa'r datblygiad arfaethedig. Ceir cyngor pellach yn Atodiad B o Wastraff TAN 21. Sylw
8.233 Bydd angen darparu'r wybodaeth ganlynol i gefnogi datblygiadau, fel y bo'n briodol, er mwyn dangos sut y darperir rheolaeth wastraff gynaliadwy ar gyfer: Sylw
- Cynlluniau sy'n dangos ôl troed digonol ar gyfer y cyfleusterau gwastraff mewnol ac allanol ar y safle, ailgylchu, compostio, gwahanu a storio. Mae cyfleusterau cymunedol yn anffafriol, fodd bynnag, gall y rhain fod yn briodol ar gyfer datblygiadau mwy pe bai ystyriaeth ddigonol yn cael ei rhoi i ailgylchu gwahanu a lleihau gwastraff gweddilliol/cyfyngu; a
- Manylion y llwybrau mynediad arfaethedig ar gyfer cerbydau ailgylchu a chasglu sbwriel 26 tunnell, gan gynnwys llwybrau mynediad o faint digonol a ffyrdd gwasanaeth sydd â chybiau a chroesiadau addas wedi'u gollwng. Bydd angen ystyried y gofynion hyn yn unol â'r Hierarchaeth Defnyddwyr fel y nodir yn y Llawlyfr Strydoedd.
8.234 Bydd barn Adran Rheoli Gwastraff y Cyngor yn cael ei hystyried ar bob math o ddatblygiad i ganfod maint a natur y cyfleusterau sydd eu hangen i ddelio ag unrhyw wastraff trefol posibl sy'n codi sy'n gysylltiedig â'r datblygiad arfaethedig. Sylw
SP21: Darparu Mwynau yn Gynaliadwy Sylw
Anogir y defnydd effeithlon a phriodol o fwynau o fewn y Sir, gan gynnwys ailddefnyddio ac ailgylchu mwynau addas fel dewis arall i agregau a enillwyd yn wreiddiol mewn datblygiadau i gefnogi'r economi gylchol.
Bydd y dull o gynnal a chadw cyflenwad priodol o fwynau i ateb y galw cenedlaethol, rhanbarthol a lleol, yn enwedig cwrdd â'r cyflenwad o agregau creigiau caled yn cael ei lywio gan gydweithredu rhanbarthol parhaus.
Caniateir echdynnu adnoddau mwynau lle maent yn bodloni'r holl feini prawf canlynol:
- Gellir dangos bod gofyniad i'r mwyn ddiwallu anghenion cymdeithas naill ai'n genedlaethol, yn rhanbarthol neu'n lleol, ac ni ellir diwallu'r angen o ddeunyddiau eilaidd neu eilgylch neu gronfeydd wrth gefn presennol;
- Mae'r defnydd arfaethedig o'r adnodd mwynau yn briodol ac yn cynrychioli defnydd effeithlon o'r adnodd;
- Ni fyddai'r datblygiad yn achosi niwed amlwg i amwynderau cymunedau lleol, yn enwedig o ran mynediad, cynhyrchu traffig, sŵn, dirgryniad, llwch, ansawdd aer ac arogl;
- Ni fyddai'r cynnig yn arwain at unrhyw effeithiau niweidiol sylweddol ar iechyd a lles y cyhoedd;
- Ni fyddai unrhyw effaith andwyol sylweddol, gan gynnwys effaith weledol, ar y dirwedd, treftadaeth naturiol, amgylcheddau diwylliannol a hanesyddol;
- Ni fyddai unrhyw effaith andwyol sylweddol ar ansawdd a maint y dyfroedd rheoledig;
- Gellir dangos na fyddai unrhyw berygl, difrod na tharfu sylweddol yn deillio o ymsuddiant neu ansefydlogrwydd y ddaear;
- Bydd y mwynau'n cael eu cludo ar reilffyrdd neu ddyfrffyrdd lle bynnag y bo'n ymarferol; a
- Cyflwynwyd mesurau adfer ac ôl-ofal priodol a blaengar, gan gynnwys rheolaeth ar ôl cau'r safle a darparu gwelliannau iawndal priodol eraill.
Bydd aneddiadau allanol, adnoddau hysbys o dywodfaen, calchfaen, tywod a graean yn cael eu diogelu rhag datblygiad parhaol a fyddai'n eu sterileiddio yn ddiangen neu'n rhwystro eu hechdynnu yn y dyfodol.
Ni ddylai datblygiad greu niwed annerbyniol i weithrediad Glanfeydd Môr a'r seilwaith cysylltiedig a ddefnyddir i lanio tywod a graean morol a garthir.
Ni chaniateir unrhyw ddatblygiad mwynau yn Dirwedd Genedlaethol Gŵyr (AHNE)
8.235 Mae Cymru'r Dyfodol yn nodi'r rôl bwysig a chwaraeir gan fwynau ac agregau rhanbarth y De-orllewin wrth gefnogi datblygiad ledled Cymru a Lloegr. Bydd yn ofynnol i SDPs ddarparu fframwaith cydlynol ar gyfer echdynnu mwynau, fodd bynnag, efallai na fydd y CDD ar waith cyn mabwysiadu CDLl2. Sylw
8.236 Dim ond lle maent wedi'u lleoli y gellir gweithio adnoddau mwynol. Mae adnoddau calchfaen y Sir bron yn gyfan gwbl wedi'u lleoli o fewn Tirwedd Genedlaethol Gŵyr (AHNE). Mae gan y Sir hefyd adnoddau tywodfaen a thywod a graean ar y tir y tu allan i'r dirwedd genedlaethol. Sylw
8.237 Mae cynllunio cenedlaethol yn ei gwneud yn ofynnol i ACLl wneud darpariaeth ar gyfer isafswm banc tir o 10 mlynedd ar gyfer cerrig wedi'u malu a 7 mlynedd ar gyfer tywod a graean ar y tir drwy gydol 15 mlynedd llawn cyfnod cynllun datblygu, a hyrwyddo rheolaeth gynaliadwy o agregau. . Sylw
8.238 Ar hyn o bryd nid oes gan y Sir dirlan o gronfeydd wrth gefn a ganiateir. Lle na ellir mynd i'r afael â'r diffyg trwy ddyraniadau neu ganiatâd newydd, bydd angen parhau i gydweithio ag awdurdodau cyfagos yn yr un isranbarth er mwyn trosglwyddo'r ddarpariaeth ofynnol i ACLlau eraill. Bydd y sefyllfa hon yn cael ei diweddaru yn y Cynllun Adneuo. Sylw
8.239 Rhaid ystyried anghenion posibl cenedlaethau'r dyfodol ac ni chaniateir sterileiddio adnoddau mwynau oni bai bod cyfiawnhad yn unol â chanllawiau cynllunio cenedlaethol. Bydd ardaloedd diogelu mwynau yn cael eu dangos ar y Map Cynigion Cynllun Adneuo. Sylw
8.240 Defnyddir Dociau Abertawe ar gyfer glanio tywod a graean morol ac mae'n llwybr pwysig o adnoddau i'r Sir. Bydd angen i gynigion yn y dyfodol ystyried yr effaith bosibl ar ei weithrediad yn hyn o beth. Sylw
[4] Asesiad Twf Economaidd a Thai (Turley Gorffennaf 2024)
[5] Dadansoddiad o Gyflenwad Tai (Cyngor Abertawe Medi 2024)
[6] Dadansoddiad o Gyflenwad Tai (Cyngor Abertawe Medi 2024)
[7] Asesiad Twf Economaidd a Thai (Turley Gorffennaf 2024)
[8] Asesiad Marchnad Tai Lleol Abertawe (LHMA) Drafft (Turley, 2023)
[9] Adolygiad Hyfywedd Lefel Uchel Cychwynnol Sir gyfan (Rhagfyr 2024, Burrows Hutchinson)
[10] Asesiad Llety Sipsiwn a Theithwyr (Cyngor Abertawe, 2022)
[11] Cyfeirnodau Cynllunio 2023/1751/FUL a 2023/1752/FUL a 2023/0535/ELD
[12] Cyfeirnodau cynllunio 2018/0379/ELD a 2018/0378/ELD