Strategaeth a Ffefrir

6.0 Dulliau Twf a Dulliau Gofodol – Dadansoddi Opsiynau

Cyflwyniad

6.1 Aseswyd ystod o wahanol opsiynau a dulliau i nodi'r strategaeth gyffredinol fwyaf priodol ar gyfer CDLl2 o ran graddfa a lleoliadau eang ar gyfer twf yn Abertawe hyd at 2038.

6.2 Man cychwyn y broses hon oedd ail-werthuso'r dull a ddefnyddiwyd yn y CDLl Abertawe 2010-2025 presennol ochr yn ochr ag adolygiad o'r sylfaen dystiolaeth sy'n llywio'r dull hwnnw. Ategwyd hyn wedyn gan adolygiad o'r cyd-destun diweddaraf a'r dystiolaeth ddiweddaraf oedd ar gael, gan gynnwys yr asesiad diweddaraf ar ffurf a swyddogaeth aneddiadau ar draws y Sir (fel y disgrifiwyd yn y bennod flaenorol). O'r herwydd, roedd yr opsiynau a'r dulliau posibl a ystyriwyd ar gyfer y Strategaeth a Ffefrir yn adlewyrchu'r holl newidiadau perthnasol mewn amgylchiadau ac roeddent yn bosibiliadau dilys, rhesymol a chynaliadwy. Rhoddir sylw dyledus hefyd i 'Adroddiad Adolygu y CDLl.

6.3 Mae'r papur 'Opsiynau ar gyfer Twf a Dulliau Gofodol' Rhagfyr 2024' (gweler Atodiad A) yn rhoi manylion yr ystod lawn o opsiynau a dulliau a ystyriwyd. Mae hyn yn nodi sut y cynhaliwyd dadansoddiad o'r holl opsiynau yn erbyn yr ystyriaethau allweddol a nodir yn y Llawlyfr Cynlluniau Datblygu, ac mae hefyd yn disgrifio sut mae mewnbwn a dderbyniwyd gan ymgyngoreion a rhanddeiliaid yn ystod yr ymarferion ymgysylltu cyn adneuo wedi llunio penderfyniadau, yn ogystal â chanfyddiadau'r ISA.

6.4 Dylid cyfeirio hefyd at yr ymgysylltu helaeth a wnaed, gan gynnwys cyhoeddi 2 Bapur Technegol ym mis Mai 2024, sef: 'Materion Allweddol, Gweledigaeth ac Amcanion' a 'Senarios Twf a Dulliau Gofodol'. Dylid cyfeirio at y Papur Cefndir 'Dechrau'r Sgwrs ar CDLl2: Adroddiad Ymgysylltu, Rhagfyr 2024' yn ogystal. .

Opsiynau Lefel Twf

6.5 Cynhaliwyd asesiad cynhwysfawr ac annibynnol o senarios twf demograffig a arweinir gan swyddi, gan ystyried yr ystod o setiau data sydd ar gael ac sy'n seiliedig ar adolygiad o'r amgylchiadau diweddaraf a'r ffactorau perthnasol a allai effeithio ar dwf yn Abertawe. Mae'r Papur Cefndir ategol 'Asesiad Twf Economaidd a Thai, Gorffennaf 2024' (gweler Atodiad A), yn nodi methodoleg a chyd-destun llawn y dadansoddiad pwysig hwn sy'n sail i'r Strategaeth a Ffefrir. Mae'n nodi manylion pedwar opsiwn a nodwyd gan gyfeirio at y gwahanol ffynonellau data sydd ar gael, ac mae'n disgrifio'r rhagdybiaethau allweddol y maent wedi'u seilio arnynt. Mae'r pedair senario hyn yn cynhyrchu ystod o ofynion datblygu posibl i ddarparu ar gyfer y tai a thwf swyddi sy'n deillio o hynny, sydd wedi'u crynhoi yn y tabl isod:

Tabl 3 Opsiynau Twf Tai a Swyddi

6.6 Y man cychwyn ar gyfer yr opsiynau a ystyriwyd oedd yr amcanestyniadau diweddaraf ar gyfer Llywodraeth Cymru (LlC) yn 2018 ar gyfer Abertawe, sy'n awgrymu amrywiaeth o dwf yn dibynnu ar ffrwythlondeb, disgwyliad oes a thybiaethau mudo a ddefnyddiwyd. Arweiniodd dadansoddiad manwl o'r opsiynau hyn at nodi mai prif amcanestyniad LlC oedd y mwyaf priodol i ddechrau (opsiwn 3 yn y tabl). Roedd yr amcanestyniad hwn yn seiliedig ar ei ragdybiaethau ar y tueddiadau demograffig y credid, wedyn, eu bod yn digwydd dros y pum mlynedd flaenorol (2013-18), gan roi syniad o sut y gallai poblogaeth Abertawe newid pe bai'r tueddiadau hyn yn parhau. Mae hyn yn awgrymu twf o 9,510 o anheddau dros gyfnod y Cynllun a byddai'n cefnogi cynnydd o 8,415 o swyddi^[2].

6.7 Fodd bynnag, mae'n hanfodol trin amcanestyniadau LlC yn fan cychwyn, a chraffu arnynt i ystyried a oes unrhyw dystiolaeth neu ffactorau materol eraill yn dangos y dylid bwrw ymlaen ag opsiwn arall.

6.8 Yn bwysig, cyhoeddwyd rhagamcanion Llywodraeth Cymru (LlC) 2018 yn 2020 ac fe'u seiliwyd ar y cyfnod cyn pandemig COVID a chyn Cyfrifiad 2021. Gwnaed diwygiadau dilynol gan yr ONS i'r amcangyfrifon o'r boblogaeth ganol blwyddyn ryng-gyfrifiadol. Yn arwyddocaol, mae amcangyfrif diweddaraf yr ONS yn awgrymu bod y boblogaeth yng nghanol 2022 o leiaf 3% yn is na'r hyn a ragwelwyd gan unrhyw un o'r tri amcanestyniad poblogaeth LlC. Roedd adolygiad manwl o amcangyfrifon canol blwyddyn y Swyddfa Ystadegau Gwladol yn galluogi sefydlu sefyllfa fwy diweddar ar lefelau poblogaeth, genedigaethau a marwolaethau, a hefyd i gynhyrchu amcanestyniad ychwanegol sy'n seiliedig ar dueddiadau gan ddefnyddio'r data demograffig diweddaraf sydd ar gael. O'r dadansoddiad hwn, nodwyd senario tueddiadau twf poblogaeth tymor hwy (opsiwn 2), sy'n prosiectau'n seiliedig ar gyfnod hanesyddol llawer hwy (2001/02 – 2021/22) ac sy'n defnyddio data'r Cyfrifiad mwy cyfredol. Mae hyn yn awgrymu twf o 8,430 o anheddau dros gyfnod y Cynllun a fyddai'n cefnogi twf 8,085 o swyddi.

6.9 Yn ogystal â rhagamcanion demograffig sy'n seiliedig ar dueddiadau, mae hefyd yn bwysig ystyried sut y gallai'r economi sbarduno newid trwy ddeall y cynnydd tebygol yn y boblogaeth sy'n deillio o dwf swyddi disgwyliedig dros gyfnod y Cynllun. Yn fan cychwyn ar gyfer dadansoddi, ystyriwyd rhagolygon econometrig gwaelodlin, sy'n cymryd golwg hirdymor ar dwf cyflogaeth yn Abertawe yn y dyfodol, yn seiliedig ar ragdybiaethau sy'n deillio o ddata byd-eang a chenedlaethol.

6.10 Yn dilyn ei ddadansoddi, defnyddiwyd rhagolwg Econometreg Caergrawnt i ffurfio rhagolwg economaidd sylfaenol dan arweiniad swyddi (opsiwn 1). Defnyddiwyd modelu i ddeall sut y gallai'r lefel hon o dwf cyflogaeth effeithio ar faint newidiol y boblogaeth, gan integreiddio tybiaethau ymddygiad gweithlu rhesymol.^[3] Mae hyn yn awgrymu, yn dilyn trosi'r boblogaeth sy'n deillio o hyn i aelwydydd ac anheddau wedi hynny, dwf o 7,710 o anheddau dros gyfnod y Cynllun i gefnogi twf cyflogaeth o 7,875 o swyddi.

6.11 Dylid nodi nad yw'r rhagolwg sylfaenol hwn yn ystyried amgylchiadau lleol penodol yn Abertawe; yr hyn a wna yn syml yn darparu meincnod sy'n deillio yn genedlaethol y gellir triongli data a safbwyntiau lleol ag ef. Felly, datblygwyd senario twf economaidd uwch a arweinir gan swyddi pellach (opsiwn 4) sy'n cynnwys addasiadau cadarnhaol yn seiliedig ar wybodaeth leol o'r rhagolygon effaith economaidd diweddaraf ar gyfer prosiectau piblinell yr ystyrir eu bod â lefel realistig o sicrwydd o ddwyn ffrwyth, wrth gydbwyso hefyd yr optimistiaeth hon ag ansicrwydd a risgiau ehangach. Mae hyn yn awgrymu twf o 9,510 o anheddau dros gyfnod y Cynllun i gefnogi twf cyflogaeth o 10,238 o swyddi.

6.12 Mae Tabl 3 uchod hefyd yn tynnu sylw at senarios posibl eraill at ddibenion cymharu. Un o'r rhain yw senario yn seiliedig ar gyfraddau hanesyddol diweddar o ddarparu tai, a oedd ar gyfartaledd 485 y flwyddyn yn 2010-2023. Byddai'r senario 'dan arweiniad annedd' hon yn cyfateb i lefel is o dwf poblogaeth nag y mae'r dystiolaeth ddiweddaraf yn ei rhagamcanu a byddai'n gysylltiedig â lefelau is o dwf cyflogaeth na'r hyn a ragwelir. Felly, ni ystyrir bod rhagweld ymlaen yn seiliedig ar lefelau blaenorol o adeiladu tai yn opsiwn credadwy i gefnogi twf economaidd yn y dyfodol, fel pe bai'n cael ei fodelu, ni fyddai'r lefel hon o ddarparu tai yn cefnogi gweithlu digonol a gynhyrchir yn ddemograffig sydd ei angen i gefnogi hyd yn oed lefel sylfaenol twf economaidd ac o ganlyniad gallai fod goblygiadau ar gyfer cynyddu lefelau cymudo i mewn ac ni fyddai'n cefnogi gweledigaeth ac amcanion y CDLl.

6.13 Mae Tabl 3 hefyd yn tynnu sylw at senario gan ddefnyddio'r amcanestyniadau poblogaeth LlC amrywiolyn is yn bwynt cymharu. Mae hyn yn cynhyrchu lefel is fyth o dwf tai, sydd yn yr un modd nid yw'n opsiwn credadwy na rhesymol.

6.14 I'r gwrthwyneb, ystyriwyd yr amcanestyniad poblogaeth LlC amrywiad uwch hefyd. Mae hyn wedi'i ddiystyru ar y sail y byddai angen lefel o ddatblygiad tai arno sy'n sylweddol uwch nag unrhyw dueddiadau yn y gorffennol o lefelau cyflenwi ac mae dadansoddiad yn dangos nad yw'n raddfa twf realistig neu gyraeddadwy o ystyried y ffactorau cyfyngu sy'n berthnasol. Ar ben hynny, mae dadansoddiad wedi dangos y byddai amcanestyniad poblogaeth LlC amrywiad uwch ond yn darparu proffil poblogaeth digonol i gefnogi nifer debyg o swyddi newydd â'r senario twf economaidd uwch. Fodd bynnag, mewn gwirionedd mae'n sylweddol fwy na hynny o ran y gofyniad am gartrefi newydd o'r hyn y dangoswyd ei fod yn angenrheidiol i gefnogi'r rhagolwg twf swyddi lefel uwch disgwyliedig. Mae'r senario twf economaidd uwch yn ystyried data demograffig mwy diweddar ac yn tynnu ar dueddiadau a dadansoddiad tymor hwy o'r senario hwn wedi dangos, oherwydd y proffiliau oedran gwahanol sy'n deillio o hynny yn y senario hwnnw a'r amcanestyniad poblogaeth LlC amrywiolyn uwch, gellir cyflawni'r lefel uchaf a ragwelir o dwf swyddi (sy'n senario dan arweiniad buddsoddiad ac sy'n cael ei addasu'n llwyr ar yr ochr i fyny) gyda llawer llai o dwf yn y boblogaeth a'r angen sy'n deillio o hynny ar gyfer Tai newydd. Felly, ni fyddai mabwysiadu'r amcanestyniad poblogaeth LlC amrywiolyn uwch yn darparu strategaeth gyflogaeth a thwf tai integredig a chynaliadwy.

6.15 Mae'r opsiynau twf a ddangosir yn y tabl yn cynhyrchu ystod gymharol gul o ofynion ar gyfer tir cyflogaeth ychwanegol ar gyfer defnyddiau 'Dosbarth B', gan gynnwys defnyddiau Diwydiannol Cyffredinol, Warws a Swyddfa. Mae'r gofynion hyn yn amrywio o 11 hectar ar y pen isaf hyd at lefel uwch o 25 hectar i gefnogi'r opsiwn twf economaidd Uwch yn llawn.

Opsiynau Dull Gofodol

6.16 Ochr yn ochr â gwneud penderfyniadau ynghylch graddfa'r twf yn y dyfodol yn Abertawe, penderfyniad allweddol yw penderfynu sut y dylid dosbarthu'r twf hwnnw'n neilltuol a lle dylid canolbwyntio ar ddatblygu newydd i gyflawni'r twf hwnnw. Yn unol â chanllawiau, datblygwyd nifer o ddulliau gofodol yng nghyd-destun materion, gweledigaeth ac amcanion allweddol y mae angen i'r CDLl2 fynd i'r afael â hwy gan ystyried daearyddiaeth benodol Abertawe.

6.17 Nid yn unig y bodlonir gofynion twf gan ddyraniadau newydd ar gyfer datblygu. Bydd ymrwymiadau presennol gyda chaniatâd cynllunio yn ogystal â 'hap-safleoedd' a all gyfrannu at ddarparu cartrefi newydd a llety cyflogaeth. Mae angen ystyried yr holl agweddau hyn.

6.18 Mae'r Strategaeth CDLl bresennol yn seiliedig ar greu nifer cyfyngedig o gymdogaethau newydd cynaliadwy mewn Ardaloedd Datblygu Strategol o fewn, neu'n agos at y ffiniau diffiniedig. Cefnogir hyn nifer cyfyngedig o estyniadau aneddiadau ar raddfa ganolig anstrategol, a dyraniadau mwy gwasgaredig a llai. Roedd hyn yn cynnwys datblygiad ar raddfa fach briodol i ddarparu Tai Fforddiadwy ar gyfer Anghenion Lleol mewn aneddiadau gwledig a lled-wledig lle bydd cymeriad a chydlyniant presennol y gymuned yn cael eu cynnal neu eu gwella drwy ddatblygiad.

6.19 Mae amrywiaeth o ddulliau y gellid eu cymryd mewn perthynas â'r mathau o leoliadau lle dylid canolbwyntio datblygiad newydd i gyflawni'r dyheadau twf tai a chyflogaeth ar gyfer CDLl2.

6.20 O ran strategaeth ofodol y CDLl presennol, a'r materion allweddol, amcanion, gweledigaeth, cyd-destun a materion polisi strategol diweddaraf sydd wedi'u nodi, nodwyd y pum dull gofodol posibl canlynol ac roeddent yn destun ymgynghoriad yn rhan o'r ymarfer 'Dechrau'r Sgwrs ar CDLl2': Mae'r opsiwn Ffocws Creu Lleoedd Strategol yn cael ei ystyried yn bennaf i adlewyrchu'r strategaeth bresennol ac felly mae'n cynnig cyfle i ystyried a yw'n parhau i fod yn briodol yn y cyd-destun presennol.

• Ffocws trefol/Tir llwyd;
• Ffocws Creu Lleoedd Strategol;
• Ffocws gwasgaru;
• Ffocws Cymunedau Cysylltiedig Iawn, a
• Mae angen ffocws clystyru ar dai.

6.21 Mae crynodeb o bob un o'r dulliau gofodol hyn wedi'i nodi dros y tudalennau nesaf. Nodir adolygiad a dadansoddiad manylach o'r dulliau hyn yn y Papur 'Opsiynau ar gyfer Twf' (Rhagfyr 2024) - gweler Atodiad A.

Ffigur 4 Dulliau Gofodol Posibl

Lefel Twf a Dull Gofodol a Ffefrir

6.22 O ystyried yr opsiynau a aseswyd, nodir y ffordd orau ymlaen ym mhennod 7 'Strategaeth Creu Lleoedd ar gyfer Abertawe 2038' ac mae'n seiliedig ar y canlynol:

6.22.1- Rydym wedi dewis y senario twf economaidd uwch yn Nhabl 3 uchod sy'n gofyn am 9,510 o anheddau dros gyfnod y cynllun i gefnogi twf cyflogaeth o 10,238 o swyddi. Mae'r senario hon yn cynnwys addasiadau cadarnhaol yn seiliedig ar wybodaeth leol o'r rhagolygon effaith economaidd diweddaraf ar gyfer prosiectau piblinell yr ystyrir eu bod â lefel realistig o sicrwydd o ddwyn ffrwyth, wrth gydbwyso hefyd yr optimistiaeth hon ag ansicrwydd a risgiau ehangach. Mae'n cynrychioli targed creu swyddi cadarnhaol ac uchelgeisiol sy'n adlewyrchu buddsoddiadau lleol sydd wedi'u cynllunio, gan gynnwys cyfleoedd strategol sy'n cydnabod lleoliad strategol Abertawe yng nghanol yr ardal dwf genedlaethol. Mae hefyd yn cynrychioli lefel uchelgeisiol ond cyflawnadwy o dwf tai sy'n godiad ar gyfraddau adeiladu'r gorffennol i gyfrannu at anghenion y farchnad ac anghenion tai fforddiadwy sylweddol;

6.22.2- Rydym wedi dewis dull gofodol sy'n hybrid o opsiynau a ystyriwyd, yn enwedig o ran creu lleoedd ar raddfa strategol ar gyfer cymdogaethau cynaliadwy a darparu dulliau cymunedol cysylltiedig iawn (yn Ffigur 4 uchod) ond hefyd yn cydnabod ac yn adlewyrchu rhai o nodweddion cryfaf y 3 dull arall.

6.23 I grynhoi, mae nifer o wahanol ddulliau o dyfu a dosbarthu gofodol wedi cael eu hystyried; ymgynghorwyd arnynt, a'u hasesu (gan gynnwys trwy'r broses ISA). Mae'r dull cyffredinol a ffefrir wedi deillio o drafodaethau o'r fath, ac mae'n cynnig dull cadarn a rhesymol a fydd yn cyflawni amcanion y Cynllun wrth gynnig hefyd ddilyniant lefel addas o'r dull a nodwyd yn y CDLl Mabwysiedig. Mae'r broses ISA wedi chwarae rhan ailadroddol allweddol yn hyn o beth, ac mae wedi cadarnhau mai'r dull cyffredinol a ffefrir (o ran twf a dosbarthiad gofodol) yw'r un mwyaf priodol.

6.24 Mae rhagor o fanylion ynghylch sut y cyrhaeddwyd yr opsiwn a ffefrir gan gynnwys sut mae'n cyd-fynd ag amcanion y Cynllun yn y papur Cefndir Dewisiadau ar gyfer Twf (Rhagfyr 2024).